گروه سیاسی| وزرای امور خارجه 6 کشور به اضافه مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با یکدیگر عکس یادگاری گرفتند و نخستین تیتر خبری رسانهای جهان به موضوع توافق هستهای میان ایران و 6 قدرت جهانی اختصاص یافت اما بیرون از وین و در دو پایتخت هنوز اختلافنظرها بر سر موضوع توافق به قوت خویش باقی است. تهران و واشنگتن این روزها صحنه صفآرایی منتقدان و هواداران توافق هستهای است. در این سوی میدان نمایندگان مجلس ایران معتقدند دولت باید این توافقنامه را به صورت لایحه به مجلس ارایه کند و در صورت تصویب مجلس به اجرای آن بپردازد. محمد دهقانی عضو هیأترئیسه مجلس روز گذشته به خبرگزاری مهر گفته است: تا زمانی که توافق هستهای به تصویب مجلس نرسیده است، هرگونه اقدامی در اجرای توافق منطبق با قانون نیست. به گفته این عضو هیأترئیسه مجلس اگر توافق به تصویب مجلس رسید، دولت میتواند تعهدات خود را اجرا کند، وگرنه دولت اجازه ندارد خواستههای ۱+۵ را عملی کند. زیرا تنها در صورت تصویب توافق، تعهدات لازمالاجراست و در مقابل اجرای تعهدات از سوی ایران، طرف ۱+۵ نیز ملزم به اجرای تعهدات خود است. با بالا گرفتن اختلافات در مورد تصویب یا عدم تصویب برجام در صحن علنی مجلس شورای اسلامی محمد باقری بناب عضو شورای مرکزی فراکسیون رهروان ولایت مجلس پیشنهاد کرده روسای قوای سهگانه در شورایعالی امنیت ملی تصمیمگیری کنند که کدام نهاد مجلس و شورای امنیت به موضوع برجام ورود کنند تا شاهد دوگانگی در تصمیمگیری نباشیم. اختلافات زمانی بیشتر شد که علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در مصاحبهای اعلام کرد که برجام یک معاهده بینالمللی نیست و بنابراین مشمول اصل 125 و 77 قانون اساسی نمیشود. این دو اصل از قانون مجلس را ملزم کرده است که تمامی معاهدات بینالمللی میان ایران و کشورهای دیگر را مورد بررسی قرار داده و در صورت نیاز به لازمالااجرا بودن از تصویب نمایندگان بگذراند. در همین حال حسین میرمحمد صادقی سخنگوی پیشین قوه قضائیه روز گذشته در گفتوگویی با خبرآنلاین به تشریح دیدگاههای متفاوت درباره فرجام توافق هستهای در مجلس پرداخته و درنهایت نتیجهگیری کرده است که هر آنچه بهعنوان معاهده یا توافق بینالمللی به تصویب شورای امنیت ملی برسد، میتواند جایگزین مصوبه مجلس شود و نیازی به تصویب مجدد در مجلس نیست. وی در تشريح شباهتها و تفاوتهای قطعنامه 598 و توافقنامه برجام گفت: نمیشود این دو را با هم مقایسه کرد. زمانی که قطعنامه 598 حاصل شد، شرایط بسیار خاصی در کشور برقرار بود. ما درحال جنگ بودیم و طبق قانون اساسی اختیار جنگ و صلح و... با فرمانده کل قوا يعني رهبر انقلاب امامخميني(ره) بود. ايشان از اين اختیار خود استفاده کرده و آن قطعنامه را تأیید کردند اما برجام و شرایط کنونی کشور با آن زمان بسیار متفاوت است. درعینحال غلامعلی جعفرزادهایمنآبادی نماینده مردم رشت در مجلس نیز گفته است: توافق برجام به معنی تفاهم دوطرفه برای انجام امور و اقداماتی بوده و ورود مجلس برای تصویب این متن، هیچ ضرورتی ندارد. جعفرزاده گفته است: با بیان اینکه متن برجام را نمیتوان در قالب یک موافقتنامه بینالمللی گنجاند، افزود: به نظر من صحبت و استدلالهای صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی درباره عدم نیاز تصویب برجام در مجلس کاملا درست است، از اینرو لازم است که با هماهنگی شورایعالی امنیت ملی، موضوع برجام در شورا تعیین تکلیف شود. به گفته نماینده مردم رشت منافع ملی در شرایط کنونی اقتضا میکند که متن برجام در شورایعالی امنیت ملی بررسی و تصویب شود، از طرف دیگر مجلس نمیتواند دولت را مجبور و موظف به ارایه لایحه درباره برجام کند.
در میانه این اختلافات شاید بتوان محتاطانهترین اظهارنظر را از آن علی لاریجانی دانست. مردی که میتوان او را پس از حسن روحانی سرسختترین مدافع توافق هستهای نامید که درعینحال به دلیل جایگاهش در مجلس ناچار است نظر نمایندگان را نیز مدنظر قرار دهد. علی لاریجانی دراینباره گفته است: مجلس شورای اسلامی از باب اصول قانون اساسی باید نسبت به اینگونه معاهدات بینالمللی نظر بدهد اما در برخی موارد نیز نظر نداده است مثل قطعنامه 598. مسأله هستهای را علاج میکنیم و شاید مجلس هم نظر بدهد، بهتر باشد و پشتیبانی و وفاقی حاصل شود.