روز گذشته محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه و علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی به مجلس رفتند تا ضمن ارایه متن توافق جامع هستهای به مجلس گزارشی از روند مذاکرات، متن توافقنامه و متن قطعنامه شورای امنیت ارایه کنند. در صحن علنی مجلس شورای اسلامی جواد ظریف ابتدا پشت تریبون قرار گرفت و بعد از ایراد سخنانش به سوالاتی که علی لاریجانی به نیابت از نمایندگان مطرح میکرد پاسخ گفت. وزیر امور خارجه با تأکید بر اینکه ایران با 6 کشور به ظاهر قدرتمند دنیا مذاکره میکند اما باج نمیدهد گفت: در مذاکرات اخیر هستهای طرح صهیونیستی امنیتیسازی ایران فرو پاشید.
ظریف در ادامه به عصبانیت مقامات رژیم صهیونیستی از حاصل شدن توافق هستهای اشاره کرده و گفت: «شدت عصبانیت معاندین جمهوری اسلامی و در رأس آنها رژیم صهیونیستی،به خوبی نشاندهنده تثبیت و تحکیم اقتدار منطقهای و جهانی جمهوری اسلامی ایران است. جای تعجب ندارد که شاهد جیغ و دادهای نخستوزیر عصبانی آن رژیم و توسل او به کنگره آمریکا برای رأی منفی به توافقی هستیم که از دید او «حاضر است خودش را بکشد تا جلوی این توافق که برای رژیم صهیونیستی خطری جبران ناشدنی است را بگیرد.». وزیر امورخارجه با تأکید بر اینکه اهداف کلیدی ایران در این مذاکرات و در متن توافق جامع حاصل شده، گفت: « اهدافی نظیر حفظ عزت و اقتدار جمهوری اسلامی ایران، تثبیت برنامه هستهای بهویژه غنیسازی و رآکتور آب سنگین و شناسایی بینالمللی آنها و رفع تحریمها، در این توافق حاصل شده است».
ظریف گفت: « آنچه طرف مقابل بدست آورده، بهرغم همه رجزخوانیها، در حقیقت تحصیل حاصل است. براساس آموختههای دینی و انسانی که در فتوای تاریخی مقام معظم رهبری تجلی پیدا
کرده است، جمهوری اسلامی ایران هیچ گاه به دنبال سلاح هستهای نبوده و نیست. بنابراین ایجاد اطمینان از این امر بدیهی، امتیاز خاصی به شمار نمیرود، ولو اینکه برای تحقق آن برخی محدودیتها یا نظارتها پذیرفته شود.» وی در ادامه به دستاوردهای ایران از این توافق اشاره کرده و گفت: «بزرگترین دستاورد ما مهر تأیید شورای امنیت بر غنیسازی در ایران است که اصولا چنین امری در تاریخ شورای امنیت بیسابقه است. شورای امنیت در شش قطعنامه خود که همگی تحت فصل هفت منشور صادر شدهاند برنامه غنیسازی ایران را بهعنوان تهدیدی علیه صلح و امنیت بینالملل شناسایی و ممنوع کرده بود. حال همان شورای امنیت،با تصویب قطعنامهای که در کلیت خود تحت فصل هفت نیست، نهتنها برنامه هستهای ایران و ازجمله غنیسازی را به عنوان یک برنامه مشروع و قانونی پذیرفت، بلکه حتی همه کشورها را تشویق کرد که برای توسعه آن با ایران همکاری کنند.
محمدجواد ظریف در ادامه سخنان خود این ادعا را که برنامه جامع اقدام مشترک کاملا به نفع ایران است را رد کرده و با تأکید بر اینکه این توافق حاصل یک بده بستان است، گفت: « ما هیچگاه ادعا نکرده و نمیکنیم که برنامه جامع اقدام مشترک کاملاً به نفع ایران است. باز تأکید میکنم که مذاکره اصولا یک بده بستان است و تا زمانی که هر دو طرف به میزان قابل قبولی از خواستههای خود نرسیده باشند، هیچ توافقی شکل نمیگیرد. مسلما ما برای رسیدن به خواستههای خود،در حوزه محدودیتها و نظارتها انعطافها و نرمشهایی داشتهایم. اما این انعطافها همگی هدفمند و با محاسبه کافی صورت گرفته است».
ظریف گفت: «شما نگاه کنید: فردای اعلام توافق در وین، توماس فریدمن، خبرنگار مشهور و برجسته آمریکایی، در مصاحبه اختصاصی از رئیسجمهوری آمریکا سوال میکند: شش قدرت جهان در یک طرف میز مذاکره بودند و ایران به تنهایی در طرف دیگر بود. چرا ما نتوانستیم از این اهرم طوری استفاده کنیم که توان ایران را برای تبدیل شدن به کشوری در آستانه قدرت اتمی در 10سال آینده از بین ببریم؟ چرا نتوانستیم زیرساختهای غنیسازی ایران را بهطور کامل برچینیم؟
ظریف در ادامه به برخی از سوالات نمایندگان مجلس نیز پاسخ گفت. پس از ارایه گزارش نتایج مذاکرات هستهای، لاریجانی از وزیر امور خارجه سوال کرد: نکتهای هم در برجام و هم در قطعنامه بود که زمان خاتمه تحریمها حداکثر 10سال است و اگر آژانس نظرش را زودتر بدهد، زمان پایینتر مبناست؛ اما اخیرا نماینده آمریکا مطلبی را مطرح کرده است که ما بنا داریم 5سال به این 10سال اضافه کنیم که این، حتما یک تناقض و تخلف است . این از آن جاهایی است که مجلس حتما قبول ندارد که خارج از چارچوب برجام، آنها بخواهند چنین دعوی داشته باشند؛ شما در این زمینه توضیح دهید. ظریف در پاسخ گفت: ما به این حرفهایی که زده شده به شدت اعتراض کردیم و حتما پیگیری خواهیم کرد؛ ارزشی هم ندارد و قطعنامه کاملا صریح است. در پایان 10 سال، نظارت شورای امنیت بر موضوع هستهای ایران خاتمه پیدا خواهد کرد.
لاریجانی در سوالی دیگر پرسید« اینکه میگویید فلان مطلب در برجام نیامده و در قطعنامه آمده و نقض آن، نقض برجام نیست، چرا نمیگویید در قطعنامه اخیر به محض نقض یک حکم قطعنامه، تحریمهای سازمان ملل برمیگردد؟» که ظریف پاسخ داد: بر نمیگردد؛ اصلا قطعنامه جدید هیچ سازوکار تنبیهی ندارد.
وی ادامه داد: تنها سازوکار بازگشت تحریمهای گذشته طی روند طولانی 60 روزه حلوفصل اختلافات، برای موارد برجام است که باید از کمیسیون مشترک شروع بشود و کمیته سه نفره نظارتی هم آنجا درست شده که رای مشورتی میدهد؛ ما بعد از 30 روز میتوانیم از تعهداتمان برگردیم؛ آنهایی که میخواهند قطعنامههای شورای امنیت را برگردانند 30 روز دیگر باید صبر کنند تا قطعنامهها را در شورای امنیت که مجبور خواهند شد وتو کنند، برگردانند و قطعنامهای که با وتو مانع از تصویبش شده باشد، کسی در دنیا خیلی وقعی برایش قایل نخواهد بود.
لاریجانی در ادامه طرح سوالات، گفت: یک سوال دیگر مطرح شده است که در بند 18 برجام گفته میشود سازمان ملل پس از تأیید آژانس از تکالیفی که ایران انجام داده، تحریمها را تعلیق میکند، معنای آن لغو است یا تعلیق؟ و ظریف در پاسخ گفت: اصلا تعلیق هیچ جا نیامده است؛ در هیچ جای برجام تعلیق
نیامده است؛ هرکس تعلیق ترجمه کرده اشتباه کرده است.
علیاکبر صالحی: در وین گامهای بیشتری نسبت به لوزان برداشتیم
علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی نیز پس از ظریف پشت تریبون قرار گرفت و توضیحات مفصلی درباره ابعاد فنی توافق وین ارایه کرد. وی با بیان اینکه شهادت میدهد در وین آنچه که به دست آمده دستاوردی تاریخساز است، با اشاره به اینکه ایران در وین در امور فنی گامهای بلندتری را نسبت به لوزان برداشته است، گفت: «افکار عمومی مسائل مختلفی دراینباره مطرح کرده که البته گاهی متناقض
بوده است. میگویند شما در این 10سال سانتریفیوژها IR8 تان قدیمی میشود. میگویم اصلا 7، 8، 10سال طول میکشد که تا یک سانتریفیوژ IR8که ما هماکنون داریم به مرحله تولید انبوه برسانیم. از حالا اگر روی IR8 کار کنیم، یعنی یک مختصر روی آن کار کردهایم ولی اگر شتاب به کار دهیم 8 - 7سال طول میکشد. رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه جلسه از صالحی پرسید: انتقال سوخت بوشهر به خارج از کشور آیا پذیرش محدودیت تلقی میشود یا خیر؟ صالحی پاسخ داد: انتقال سوخت مصرفی بوشهر در قراردادی که 20سال قبل بسته شد، مورد قبول
قرار گرفت. سوخت بوشهر به روسیه برگردانده میشود. سوخت اراک هم به شرط آنکه سوخت مصرف شده را به ایران برنگردانند، به خارج انتقال مییابد. وی افزود: پس از رآکتور، سوخت باید در استخرهایی نگهداری شود و بعد باید در عمق
5 کیلومتری زمین انبار شود. کاری که هنوز آمریکاییها نتوانستهاند برای آن راهحل پیدا کنند. دنیا هنوز برای سوختهای مصرف شده راهحل دایمی پیدا نکرده است.صالحی تأکید کرد: نگهداری سوخت مصرف شده در خارج از کشور برای ما یک فرصت است، پلوتونیوم غیرقابل استفاده برای تولید سلاح هیچ ارزشی ندارد. لاریجانی در سوالی دیگر از رئیس سازمان انرژی اتمی پرسید: توقف غنیسازی در فردو برای 15سال آیا پذیرش محدودیت نیست؟ که صالحی پاسخ داد: در فردو ماهی 17 کیلو و در نطنز ماهی 200 کیلو غنیسازی خواهیم داشت که این عدد در یکسال در فردو 200 کیلو و در نطنز 2 تن است و نیاز ما 30 تن درسال است. پس فاصله معناداری برای تولید این حجم مواد غنیسازی شده داریم.