شامگاه چهارشنبه گذشته و درحالیکه گفتوگوهای هستهای ایران و کشورهای 1+5 در وین همانند روزهای گذشته عناوین نخست خبرگزاریهای ایران و جهان را به خود اختصاص داده بود، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جریان سفری از پیش برنامهریزی شده وارد تهران شد؛ سفری فوری که همزمانیاش با گفتوگوهای جاری در وین از اهمیت آن خبر میداد. سفر یک روزه «یوکیا آمانو» به تهران درحالی صورت گرفت که «محمد جواد ظریف»، وزیر خارجه کشورمان در اظهارات پیش از نشست روز چهارشنبه خود با همتای آمریکاییاش عنوان کرد از مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای سفر به تهران دعوت به عمل آورده است. در سوی دیگر آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز با انتشار بیانیهای کوتاه درخصوص سفر یوکیا آمانو به تهران از برنامه مدیرسازمان انرژی اتمی برای دیدار و گفتوگو با «حسن روحانی»، رئیسجمهوری و دیگر مقامهای ارشد ایرانی با هدف تسریع روند توافق و حل مسائل باقیمانده خبر داد. در بیانیه این آژانس عنوان شد که «این سفر در راستای تماسهای پیوسته آژانس با ایران و کشورهای 1+5 و زمانی انجام میشود که 2 طرف در مسیر توافق جامع گام بر میدارند». در ادامه این بیانیه همچنین تأکید شده بود «انتظار میرود گفتوگوهای آمانو با مقامهای ایرانی، در راستای همکاری میان آژانس و جمهوری اسلامی ایران و طبق سند برنامه جامع اقدام مشترک صورت بگیرد و در آن به روشهای تسریع در حلوفصل همه مسائل باقیمانده مربوط به برنامههای هستهای ایران پرداخته شود». یوکیا آمانو در جریان سفر یک روزه خود به تهران، بامداد روز پنجشنبه به محل ساختمان شورایعالی امنیت ملی رفت و با «علی شمخانی» دیدار کرد. دبیر شورایعالی امنیت ملی در جریان دیدار با مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با تأکید بر اراده سیاسی قاطع کشورمان برای دستیابی به توافق عادلانه و متوازن که تامینکننده حقوق قانونی ایران بهعنوان عضو پیمان
ان. پی. تی باشد، اظهار داشت «پایداری و اصالت هر توافقی در گرو ایجاد رضایت در طرفین مذاکره است». به گزارش ایرنا، شمخانی در این دیدار با تأکید بر ضرورت ارتقای نقش فنی آژانس در تعامل با اعضا، فاصله گرفتن این نهاد بینالمللی از جایگاه حقوقی خود را موجب کاهش اعتماد به کارکردهای واقعی و مثبت آن عنوان کرد. دبیر شورایعالی امنیت ملی با تشریح فراز و فرودهایی که در روابط میان جمهوری اسلامی ایران و آژانس در طول 12سال گذشته وجود داشته است، اظهار داشت: «همکاری فعال براساس قوانین و رویههای حقوقی متعارف و اجرای تعهدات پذیرفته شده قانونی اصل محوری در تعامل ایران با سازمانها و نهادهای بینالمللی است». وی با یادآوری برخی موانع همکاری که در گذشته بدلیل اتخاذ رویکردهای متفاوت از سوی آژانس روند تعامل مثبت را با چالش مواجه كرد افزود: «ایران چون گذشته آماده تداوم همکاریهاي نزدیک با آژانس برای حل مسائل باقی مانده است». شمخانی با اشاره به ظرفیتها و توانمندی ذاتی ایران درصنعت صلحآمیز هستهای و فقدان زمینه تحمیل توافق غیرمفید به ایران اظهار داشت: «هرگونه پیشنهادی که دارای کارکرد واقعی در زمینه تداوم پیشرفت صنعت صلحآمیز هستهای و رفع غیرمشروط تحریمهای غیرقانونی و ظالمانه باشد بهطور قطع با نگاه مثبت جمهوری اسلامی ایران مواجه خواهدشد».یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در این دیدار با اظهار خرسندی از سفر مجدد به جمهوری اسلامی ایران نگرانیها و حساسیتهای موجود در حوزه همکاریهای مشترک را قابل درک عنوان کرد. وی با تأکید بر تداوم همکاری فیمابین به منظور دستيابی به راهحلهای مشترک برای پشت سرگذاردن موانع موجود پیشنهاداتی را برای عبور از مسائل مورد اختلاف و سرعت یافتن روند همکاریهای جاری ارایه کرد.
روحانی: ایران آماده است به چارچوبی منصفانه برای حلوفصل موضوعات باقیمانده برسد
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژي اتمي پس از آن، طبق برنامه قبلی با حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران دیدار و گفتوگو کرد. رئیسجمهوری ایران در دیدار با آمانو با اشاره به جایگاه مهم و قانونی آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: «توسعه فعالیتهای صلحآمیز هستهای و همچنین عدم گسترش سلاحهای هستهای 2 وظیفه اصلی آژانس است که باید به شکل متوازن و بدون تبعیض در قبال اعضا رعایت شود».روحانی در ادامه این دیدار که در بعدازظهر روز پنجشنبه صورت گرفت عنوان کرد: «همکاری شفاف ایران با آژانس یکی از نمونههای طولانی بوده و برای آژانس ثابت شده که اتهامات واهی درخصوص انحراف فعالیتهای هستهای ایران بیاساس بوده است».رئیس شورایعالی امنیت ملی با اشاره به اینکه «ایران همانند سایر کشورهای عضو پادمان باید از حقوق کامل خود بهرهمند شود و هیچ تبعیضی در این زمینه نباید وجود داشته باشد»، افزود: «ایران همچنان آماده است تحت پادمان و مقررات موجود به چارچوبی منصفانه برای حلوفصل موضوعات باقیمانده در مدت مشخص برسد».روحانی تصریح کرد: «آژانس باید در جایگاه فنی و حقوقی و بدون ملاحظه نظرات قدرتها نقش شایسته خود را در این مقطع که مذاکرات با 1+5 به مراحل پایانی نزدیک میشود، ایفا کند». رئیس شورایعالی امنیت ملی با اشاره به اینکه در گذشته نیز در چند مورد مهم، همکاری ایران با آژانس به حل مسأله و رفع ابهامها انجامید، تأکید کرد: «در رابطه با برخی مسائل مورد ابهام، اگر اراده لازم در 2 طرف وجود داشته باشد و برخی مسائل غیرفنی دخالت داده نشود، کاملا و ظرف مدت کوتاهی قابل حل است».مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در این دیدار با تقدیر از همکاریهای جمهوری اسلامی ایران گفت: «در پی بازرسیهای گذشته همواره اعلام کردهایم که فعالیتهای هستهای ایران هیچگونه انحرافی به سمت مقاصد نظامی نداشته و همچنین ایران همواره به تعهدات خود پایبند بوده است». یوکیو آمانو با اشاره به مذاکرات سازنده خود با دبیر شورایعالی امنیت ملی کشورمان تصریح کرد: «معتقدم با احترام متقابل و همکاری نزدیک همه مسائل قابل حل است و امیدوارم که گزارش آژانس بعد از این سفر به موفقیت روند مذاکرات کمک کند».
سفری مفید و سازنده
نماینده دایم و سفیر ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پایان گفتوگوی یوکيا آمانو مدیرکل آژانس با مقامات عالی ایران، این رایزنیها را «مفید و سازنده» خواند. رضا نجفی گفت: «این سفر و مذاکرات در فضایی تعاملی همراه با تفاهم، زمینه لازم را برای تبیین و رفع دغدغهها و رویکردهای طرفین فراهم کرد». وی همچنین گفت: «2 طرف در جریان ملاقاتها در مورد چارچوب زمانی، تداوم همکاریها با در نظر داشتن ملاحظات ایران و آژانس برای تسریع در حلوفصل موضوعات گذشته به تقاهم کلی رسیدند». در سوی دیگر، یوکیا آمانو نیز پس از بازگشت از تهران عنوان کرد طرفین تفاهم بهتری برای پیشبرد بعضی مسائل پیدا کردهاند ولی هنوز مسائلی هست که نیاز به کار بیشتر دارد. آمانو در اطلاعیهای که سایت آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد سفرش به تهران منتشر کرد نوشت: «هدف از این سفر پیشبرد فعالیت در مورد حلوفصل تمام مسائل باقی مانده در رابطه با برنامه هستهای ایران ازجمله شفافسازی درباره ابعاد احتمالی نظامی هستهای ایران بود».