شهروند| به نظر میرسد داستان لغو کنسرتها هر روز میتواند آبستن حوادث جدید و اظهار نظرهای متفاوتی باشد. در یکسال گذشته و بهخصوص در
4 ماه ابتدایی سال جاری، تعداد لغو کنسرتها افزایش چشمگیری داشته و این اتفاق واکنشهای متعدد و البته گاهی اوقات کاملا متناقض بین دستگاههای مدیریتی و بدنه هنرمندان ایجاد کرده است. علی جنتی، وزیر ارشاد در کنار علی مرادخانی، معاون هنری وزیر و پیروز ارجمند، مدیرعامل دفتر موسیقی به همراه هنرمندان عرصه موسیقی در یک طرف ماجرا قرار دارند و قوه قضائیه، برخی نمایندگان مجلس، نیروی انتظامی و نیروهای خودجوش در سمت دیگر ماجرا! هر چند روز هم اخبار و اظهار نظرهای متعددی در اینباره شنیده میشود. اما در آخرین اظهار نظر رسمی در اینباره، آیتالله
صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه در همایش سراسری قوه قضائیه صحبتهای جدیدی در مورد وضع لغو کنسرتها کرد. لاریجانی با تأکید بر این نکته که به نظرش هیاهوی رسانهای زیاد و بیخودی برای بحث لغو کنسرتها ایجاد شده، گفته: «متاسفانه شنیدم در یک مجلسی یک روحانی بلند شده و گفته که لغو کنسرتها خلاف حقوق مردم است. اولا این داستان که در بحث لغو کنسرتها در روزنامه و برخی رسانهها منعکس شد، کاملا کار تبلیغاتی بود. برحسب گزارش شورای امنیت از میان افزون بر 300 کنسرت تنها 9 مورد لغو شده است. آیا واقعا این مقدار جای سر و صدای رسانهای داشت؟» رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از صحبتهایش در اینباره اعلام کرده که میتوان مجوزهایی را که مسئولان صادر میکنند، لغو کرد و از این لحاظ منع و مانع قانونی وجود ندارد: «متاسفانه فکر نادرستی در ذهن برخی مسئولان اجرایی وجود دارد و آن این است که اگر مجوز میدهند کسی حق ندارد مجوز آنها را ابطال کند که این حرف غلط و نادرستی است. مجوزهای دستگاههای اجرایی مانع انجام وظایف دستگاههای دیگر نیست. دستگاه قضایی در بحث امنیتی وظایف خاصی دارد. ممکن است مجوز برگزاری کنسرتی در یک سالنی داده شود، اما دستگاه قضایی یا سیستم اطلاعاتی مطلع شود که قرار است بمبی منفجر شود که در این صورت دستگاه قضایی کنسرت را لغو میکند. آیا شما قبول میکنید اجازه دهند یک کنسرتی زمینه رقص مشترک جوانان شود. بحث دستگاه قضایی نیز در برخی شهرها از همین نوع بوده است.» این صحبتهای رئیس قوه قضائیه سوالات زیادی را درباره اعتبار مجوزهای صادر شده توسط وزارت ارشاد به وجود آورد که حسین نوشآبادی، سخنگوی وزیر ارشاد در گفتوگو با ایرنا به این سوالات پاسخهای جالب و قابل تأملی داده است.
تبعات رسانهای
حاصل علاقه مندی هزاران نفری است
قبل از هر چیز نوشآبادی صحبتهای رئیس
قوه قضائیه درباره لغو کنسرتها را با موارد مطرح شده توسط ارشاد متناقض نمیداند و آن را نشاندهنده اهمیت همکاری و ضرورت همسویی همه نهادها برای اجرای برنامههای صحنهای میداند. به این معنی که هر دستگاهی نقش و وظیفه خود را ایفا کند و در وظایف و حوزه اختیارات یکدیگر مداخله نشود. او درباره دو نکته مهم در برگزاری کنسرتهای موسیقی یعنی صدور مجوز اجرا و هماهنگیهای پس از صدور مجوز برای اجرا میگوید: «برخی نهادها براساس قانون وظیفه دارند نظر خود را در مورد صلاحیتهای اجراکننده برنامه ارایه دهند و ما هم وظیفه داریم قبل از صدور مجوز هر کنسرتی از نهادهای مربوط استعلام کنیم و بهطورحتم آنها هم نظر خود را ارایه میدهند. در اجرای کنسرت موسیقی قرار است تجمع فراوانی صورت گیرد و عدهای برای حضور در این برنامهها ثبت نام میکنند، از این رو باید نهادهایی مانند وزارت کشور، استانداری و فرمانداریها، شورای تأمین و نیروی انتظامی تأمین نظم و امنیت اماکن عمومی را تأیید و مجوز لازم را صادر کنند و وزارت ارشاد هم براساس این هماهنگیها بر کار نظارت داشته باشد.» به گفته سخنگوی ارشاد، وزارت ارشاد مسئولیت صدور مجوز با هماهنگی نهادهای مربوطه را برعهده دارد و وظایف سایر نهادها هم در قانون مشخص شده که تاکنون فعالیتها با همین رویه پیش رفته است. او با تأیید گزارش وزیر کشور و نیروی انتظامی مبنی بر صدور 312 مجوز اجرای کنسرت در سراسر کشور در دولت یازدهم و لغو 9 مجوز، دلیل اینکه آن 9 لغو کنسرت ابعاد وسیع رسانهای پیدا کرد را این گونه عنوان میکند: «لغو این 9 کنسرت که عمدتا در مراکز استانها بهویژه در تهران بوده، به دلیل علاقهمندی هزاران نفر حساس شد و تبعات بیشتری داشت.
قوه قضائیه هم براساس وظیفه ذاتی خود که پیشگیری از وقوع جرم و برخورد با جرایم است، بنابر تشخیص نظراتی دادند و دو مورد از کنسرتها پس از صدور مجوز با نظر آنها لغو شده است.»
لزوم هماهنگیها قبل از صدور مجوز
نوشآبادی در عین حال که صحه بر طبیعی بودن اقدامات قوه قضائیه در برخورد با مجوزهای مختلف میگذارد، اما به یک نکته حیاتی و مهم در این زمینه که به نوعی همه معتقدند پاشنه آشیل بحث صدور مجوزهای کنسرت در کشور است، هم اشاره میکند: «البته اینکه برخی دستگاهها اقدام به تعطیلی کنسرتها میکنند براساس وظایفی است که قانون برای آنها تعریف کرده و ما هم منکر وظایف قانونی نهادهای قضایی و انتظامی نیستیم، اما بحث ما این بود که قبل از صدور مجوز، باید نظرات همه دستگاهها بررسی شود و زمانی که مجوزی صادر شد، مجوزی برای لغو آن صورت نگیرد، مگر اینکه اتفاق خاصی رخ دهد و جرمی واقع شود که آنگاه هر دستگاهی باید وظیفه خود را انجام دهد» البته سخنگوی قوه قضائیه درباره حل شدن این مشکل هم راهکار جالبی پیشنهاد میکند: «پیشنهاد میکنیم مراجع دستاندرکار در صدور مجوز کنسرتها قبلا نظرات خود را ارایه کرده و با سنجش تمامی جوانب، بهطور کامل با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اینباره هماهنگ شوند و زمانی که در نهایت قرار است برنامهای اجرا شود، همه برای اجرای آن همکاری کنند. برای جلوگیری از بروز اتفاقهای مشابه، همه دستگاهها باید در مورد اجرای برنامههای صحنهای ازجمله کنسرتهای موسیقی پیش از صدور مجوز هماهنگ شوند و این هماهنگیها را قبل از اقدام به تعیین مکان و بلیتفروشی انجام دهند و به جمعبندی برسند تا تجدید نظر نشود.»
آمادگی ارشاد برای تنظیم سند راهبردی
اما از مدتی پیش خبرهایی درباره تدوین سند راهبردی موسیقی کشور شنیده میشد؛ سندی که قرار بود با همکاری معاونت هنری وزارت ارشاد و خانه موسیقی در شورایعالی انقلاب فرهنگی تنظیم شود. این سند راهبردی که باید به تأیید شورایعالی انقلاب فرهنگی بهعنوان نهاد بالادستی حوزه فرهنگ و هنر کشور برسد، قرار بود راهحلی باشد که همه مباحث از نظر سیاستهای کلان در آن لحاظ شود. سخنگوی ارشاد آمادگی وزارتخانه متبوعش درخصوص تدوین هر چه سریعتر این سند را اعلام کرد و گفت: «برای پیشگیری از بروز چنین حوادثی (لغو کنسرتها) تدوین و نهایی شدن سند راهبردی موسیقی کشور با تأیید عالیترین مرجع فرهنگی (شورای عالی انقلاب فرهنگی) و تنظیم شیوهنامه اجرایی با نیروی انتظامی و دادستانی کشور ضروری است. تا زمانی که اقدامات قانونی به وجود نیاید و هر دستگاهی به نقش و جایگاه حساس خود واقف نشود؛ امکان تکرار اتفاقات گذشته وجود دارد. وزارت ارشاد برای همکاری با همه نهادها و دستگاههای مرتبط آمادگی کامل دارد تا مردم در محیطی آرام و سرشار از امنیت بتوانند اوقات فراغت خود را به شکلی سالم سپری کنند. همه باید خوشحال باشیم که خانوادهها اوقات فراغت خود را با برنامههای فرهنگی و هنری پیش میبرند.» حالا باید دید آیا نهادهای مربوطه دست دراز شده وزارت ارشاد برای همکاری دوجانبه و حل مشکل کنسرتها را خواهند فشرد یا این قصه همچنان سر درازی خواهد داشت و کلهرها و علیزادههای بیشتری عطای اجرای کنسرت در ایران را به لقایش خواهند بخشید.