انجمن ترویج علم ایران؛ موسسهای غیرانتفاعی است که در سال 1380 با هدف فعالیت در زمینههای علمی، آموزشی و پژوهشی آغاز به کار کرده است. ساختار انجمن مشتمل بر مجمع عمومی، هیأتمدیره و بازرس است که هر سهسال یکبار توسط اعضای شرکتکننده در جلسه مجمع عمومی سالیانه انتخاب میشوند. طبق اساسنامه، انجمن ترویج علم ایران میتواند گروههای تخصصی متنوعی چون؛ آموزشوپرورش، انتشارات، آمار و اطلاعات، پذیرش و روابطعمومی، اهدای جوایز، گردهمایی و طرحهای پژوهشی را تشکیل دهد.
اهداف انجمن
- ترویج علم بین عموم مردم
- اشاعه تفکر علمی بهمنظور ایجاد زمینه مناسب برای همگانیکردن علم در جامعه
- جلب مشارکت و هماهنگی میان نهادهای مروج علم
- آموزش مروجان علم
- نهادینهکردن ترویج علم
مهمترین فعالیتهای انجمن
1. ساماندهی جوايز علمی تحت عنوان جوايز ترويج علم انجمن ترويج علم ايران
2. معرفی مروجان و معلمان برتر علم در مناطق محروم كشور
3. برگزاری سمینارها، سخنرانیها و كارگاههای آموزشی در راستای اشاعه تفكر علمی در مخاطبان مختلف
4. ترجمه و انتشار كتب در زمينه ترويج علم
5. تلاش سيستماتيك برای تدوين منشور علم در ايران
6. برگزاری مراسم هفته ترویج علم در جمهوری اسلامی ایران از روز 19 آبان مصادف با روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه
کمیتهها:
- کمیته آموزش و پرورش
- کمیته روابطعمومی
- کمیته انتشارات
- کمیته رسانه و ترویج علم
- کمیته طرحهای ترویجی
جایزه ترویج علم
این انجمن به منظور قدردانی از کوششهای مروجین علم و تشویق عموم به فعالیت و زمینهسازی برای ارتقای بینش و تفکر علمی در جامعه، هرساله مراسم جایزه ترویج علم را برگزار و از افراد یا سازمانهاییکه بهترین و موثرترین فعالیتها را برای همگانیکردن علم، گسترش اندیشه و فرهنگ علمی در ایران و کاربرد علم در هر یک از سطوح زندگی اجتماعی انجام دادهاند، تقدیر میکند.
معيارهای اهدای جايزه ترویج علم ایران:
1. انگيزه: فعاليت به انگيزه ترويج علم انجام گيرد و كسب مقام، شهرت و ... انگيزه اصلی نباشد.
2. همت: گاه فرد يا سازمان، بدون داشتن امكانات فراوان و با ياری سازمانهای دولتی و غيردولتی به ترويج علم میپردازد و به همت شخصی يا گروهی كار را پيش میبرد.
3. قدمت: فعاليت از چندسال قبل شروع شده و زماني بر آن گذشته و به مرور زمان كاملتر شده باشد. بايد براي تداوم فعاليت برنامهريزی شده باشد.
4. گستردگي: به دو بخش جغرافيايی و سنی تقسيم میشود. از نظر جغرافيايی، فعاليت میتواند پهنه گستردهتری از سرزمين ايران را در بر بگيرد. از نظر سنی، میتواند يكی از ردههای سنی كودكان و نوجوانان و بزرگسالان يا همه آنها را پوشش دهد.
5. برنامهريزي كلان: تمام فعاليتهای فرد يا سازمان بايد در جهت رسيدن به نتيجهای بزرگ و ماندگار برنامهريزی شود و فرد يا سازمان هدف محدود و كوتاهمدت نداشته باشد.
6. تنوع محصول: فعاليت يا كالای توليد بايد رشتههای مختلف را در برگيرد يا در رشتههای گوناگون كاربرد داشته باشد.
7. اصالت: در فعاليت علمی مورد نظر؛ بايد خلاقيت، ابتكار و نوآوری وجود داشته باشد و برداشت يا تقليد از فعاليت ديگر كشورها نباشد، اما اين معيار بايد باتوجهبه شرايط و وضعيت موجود سنجيده شود.
8. ارزش علمي: بايد فعاليت از نظر علمی پايههای صحيح داشته و قابل دفاع باشد.
9. كار گروهی: افراد بيشتری جذب كار شده و بين آنها همكاری و همياری وجود داشته باشد.
10. زمينهسازی برای فعاليتهای علمی جوانان و نوجوانان بهطور مستقيم يا غيرمستقيم: كار يا فعاليت نسل جوان را در بالابردن سطح اطلاعات علمی و خلاقيت و ابتكار تشويق كند و آنها را به انجام آزمايشها، پژوهشها و مطالعات علمی سوق دهد.