| واهب نصیری | تردد و استفاده از موتورسیکلت در دو دهه اخیر در کشور بسیار گسترده شده است و به نظر میرسد تعداد این وسیله نقلیه که درکشور درحال تردد هستند، به حدود هشتمیلیون دستگاه برسد. هماکنون کمتوجهی راکبین این وسایل نقلیه به رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی آسیب اجتماعی وسیعی را به نظام و نمای رانندگی عمومی در سطح شهرها وارد کرده است. بعضا مسئولان راهنمایی و رانندگی هرازگاهی با بسیج نیروها برنامه ویژهای تدارک میبینند تا با اقدامات بازدارندهای تخلفات آنها را تحت کنترل و نظارت درآورند ولی متاسفانه برنامههای مقطعی این امکان را فراهم نمیکند تا تردد این وسایل نقلیه در کشور نظاممند شود و به شرایط معمول و متناسب با فرهنگ و ارزشهای اجتماعی بازگردد. قوانین راهنمایی و رانندگی را نمیشود صرفا با فرهنگسازی، آموزش یا با فشار و جریمه به نرم استاندارد رساند، دسترسی به یک نظام منطقی و منضبط رانندگی موکول به آموزش، فرهنگسازی، کنترل، نظارت وجرایم توام است. در کشورهای توسعهیافته سهم کنترل نظارت و جرایم کمتر از آموزش نیست و در جهاتی میزان آن بیشتر از آموزش و فرهنگسازی نیز بوده و هست. از این جهت توصیه بر این است که اداره راهنمایی و رانندگی موضوع آموزش کنترل نظارت و جرایم را به نحوی برنامهریزی کند که بهطور جامع و کامل استمرار داشته و اجازه ندهند کسی از قوانین عدول کند تا انضباط رانندگی متناسب با یک کشور توسعهیافته در کشورمان جاری شود.
آنچه که در این یادداشت مدنظر است موضوع آسیبهای اقتصادی و اجتماعی این وسیله نقلیه است. آمارهای رسمی و غیررسمی نشان میدهد میزان و نقش موتورسیکلت در تصادفات رانندگی از بالاترین نرم در کشور برخوردار است و خسارت اقتصادی آن با وجود اینکه بسیار گسترده است ولی در مقابل خسارتهای جانی آن ناچیز و تاحدودی قابل ترمیم است. خسارتهای جانی موتورسیکلتها بسیار وسیع و غیرقابل جبران است ولی متاسفانه در جامعه ما کمتر پیرامون آن توجه شده است. با یک بازدید میدانی از بخش اورژانس بیمارستانهای مرکزی شهرها ابعاد فاجعه ناشی از تصادفات این وسیله نقلیه که مستقیما در آن نقش داشته یا غیرمستقیم عامل تصادف شده است به وضوح نشان داده میشود. ضربه مغزی، قطع نخاع، معلولیت دایمی و غیره از آسیبهای اصلی آن است که بار اقتصادی آنها برای خانوادهها، دولت، جامعه و نهایتا نسلهای آینده بسیار گسترده است. کارنامه اینچنینی از این وسیله نقلیه و نداشتن برنامه کنترل مدون و دایمی بر آن ادامه استفاده از این وسیله نقلیه را غیرموجه میداند. شایسته نیست سیستم حملونقل کشور بیش از این اجازه دهد تا تولید و واردات و استفاده از این وسیله نقلیه افزایش یابد و بهتر است با الگو گرفتن از کشورهای توسعهیافته و با گسترش وسایل نقلیه عمومی از تردد آن جلوگیری کرده و اجازه دهند از این وسیله نقلیه بهعنوان یک وسیله حملو نقل مسافر استفاده نشود.