شهروند| سایت رسمی برای پیدا کردن همسر در ایران، بالاخره از راه رسید؛ یک سایت که قرار است از طریق واسطه‌ها، دختر و پسرها را به هم معرفی کند و وزارت ورزش و جوانان بعد از مدت‌ها صحبت درباره آن، آن را راه‌اندازی کرده است؛ سایتی که به اعتقاد کسانی که آن را راه انداخته‌اند، سالانه باعث ۱۰۰هزار ازدواج شود. اولین سایت همسان‌گزینی در ایران که از دیروز به نشانی Hamsan.tebyan.net قابل دسترسی است، دیروز در مراسمی رونمایی شد و حالا جوانان مجرد ایرانی می‌توانند برای پیدا کردن همسری که «همسان» آنها باشد بروند، اطلاعاتشان را به واسطه‌هایی که در این سایت فعالیت می‌کنند بدهند و بعد منتظر باشند تا این افراد برایشان همسری مناسب پیدا کنند؛ افرادی که آن‌طور که محمود گلزاری، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان می‌گوید روحانیون، استادان دانشگاه و پزشکانی‌اند که هر کدام در این سایت کد وساطت دارند، دختران و پسران را به هم می‌رسانند، پولی  دریافت نمی‌کنند و آن‌طور که گفته شده، بر مبنای خیرخواهی و خدایی بودن این کار، کارهای خود را پیش می‌برند تا انگیزه‌های دیگر وارد کار نشود.
گلزاری دیروز در مراسم سایت همسان‌گزینی، دیگر جزییات این سایت را هم اعلام کرد. به گفته او، سایت همسان‌گزینی دختران و پسران را به یکدیگر معرفی نمی‌کند؛ بلکه واسطه‌های ازدواج که افراد مورد اعتماد مردم و خانواده‌ها هستند در این سایت فعالیت می‌کنند: «در سایت همسان‌گزینی واسطه‌های ازدواج افرادی مانند روحانیون، استادان دانشگاه و پزشکان مورد قبول جامعه هستند. آنان اطلاعاتی که از دختران و پسران به منظور همسریابی در اختیارشان گذاشته‌اند را به اشتراک می‌گذارند و ما در قالب سامانه همسان‌گزینی از این دختران و پسران تست شخصیتی می‌گیریم. اگر مشخص شود که آنان دارای مشکلات روانی هستند دختران و پسران را به یکدیگر معرفی نمی‌کنیم بلکه آنها ابتدا باید درمان شوند. این سایت دختران و پسران را به هم معرفی نمی‌کند بلکه به صورت سنتی خانواده‌ها در جریان قرار گرفته و حرمت دختران و پسران حفظ می‌شود همچنین امنیت اطلاعات ارایه شده به سایت بالاست.»
گلزاری با اشاره به انتقاداتی که به سایت همسان‌گزینی شده است و آن را سایتی دولتی برای ورود به مسائل خصوصی مردم یا سایت صیغه‌یابی دولتی و غیره می‌دانند هم گفت: «گفته می‌شود؛ با این کار دولت قصد دارد، به حریم خصوصی مردم وارد شود و می‌خواهند؛ از این طریق از مردم پول بگیرند، برخی نیز به شکل روشنفکرانه اظهار کردند که این امر کار سخیفی برای دولت است و برخی نیز عنوان کرده‌اند که نظام می‌خواهد با این کار صیغه را ترویج کند، درحالی‌که ما در این سایت دختران و پسران را به هم معرفی نمی‌کنیم، بلکه واسطه‌های ازدواج اطلاعات دختران و پسرانی را که خانواده‌هایشان به آنها مراجعه کرده‌اند با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند و پس از آن‌که افراد سالم و هماهنگ به هم معرفی شدند، دختران و پسران در فضای واقعی و با حضور خانواده‌ها با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. این سایت، سایت معرفی دختران و پسران به هم نیست بلکه در این سایت واسطه‌های ازدواج که مورد اعتماد خانواده‌ها هستند مانند روحانیون، اساتید دانشگاه، پزشکان مورد اعتماد خانواده‌ها حضور دارند و اطلاعات افراد به معتمدین داده می‌شود تا گزینه‌های مناسب برای جوانان پیدا شود درواقع این شبکه اجتماعی معتمدین ازدواج است. همچنین ما در این سایت تست‌های شخصیتی از طرفین می‌گیریم تا افراد سالم و هماهنگ را به هم معرفی کنیم.» او در ادامه گفت که وجود ۳۵۰ سایت همسریابی غیرمجاز نشان می‌دهد ما نیاز به چنین سایتی داریم: «پیش‌بینی می‌کنیم با راه‌اندازی این سایت  100‌هزار ازدواج در ‌سال انجام شود.»  به گفته گلزاری درحال حاضر 11‌میلیون و ۲۴۰‌هزار جوان در سن ازدواج و زیر 30سال‌اند و ۶۰درصد طلاق‌ها زیر ۳۰سالگی اتفاق می‌افتد: «در حال حاضر ۶۰‌درصد طلاق‌ها در سنین زیر ۳۰‌سال رخ می‌دهد و ما باید برای آن برنامه‌ریزی داشته باشیم. موضوع ازدواج در کشور حیاتی است. متاسفانه سن تجرد بالا رفته و در همه شهرها شاهد بالا رفتن سن ازدواج هستیم. بنابراین ۲۰‌سال پیش باید ایجاد سامانه همسان‌گزینی را در دستورکار خود قرار می‌دادیم.» مهمترین چالش‌های ازدواج در کشور را بی‌رغبتی در تشکیل خانواده در جوانان، همسریابی، مشاوره‌های قبل و بعد از ازدواج، مداخله‌های بعد از ازدواج، آداب و رسوم مشکل‌آفرین، نارسایی و کمبود‌های قانونی و مدیریت بعد از طلاق دانست: «مهم‌ترین دلیل تأخیر ازدواج در پسران مشکلات معیشتی به‌خصوص اشتغال است. همچنین حساسیت‌های فرهنگی و اجتماعی و غیره دلیل دیگر بی‌رغبتی پسران به ازدواج است. دختران هم به دلیل کسب موقعیت‌های اجتماعی و تحصیلات از ازدواج غافل شده‌اند.»  در ادامه این مراسم، علیرضا طالب‌پور، مدیرعامل موسسه تبیان با بیان این‌که این سایت قابلیت انتخاب هوشمند در سطح کشور را هم دارد، گفت: «برای آن‌که کار واسطه‌ها آسان‌تر شود با هوشمندسازی امکان انتخاب گزینه‌های مناسب به هم فراهم شده است. یکی از تفاوت‌های این سایت با سایت‌های غیرمجاز رایگان بودن آن است. این طرح بر مبنای خیرخواهی ایجاد شده و هیچ هزینه‌ای برای خانواده‌ها ندارد.»  در ادامه این مراسم، زهره حسینی مدیر پروژه طرح همسان‌گزینی به معرفی این سامانه پرداخت: «میانگین سن ازدواج در برخی کلانشهرها افزایش یافته و درحال حاضر میانگین سن ازدواج در تهران ۳۰.۶‌سال است. سن ازدواج در کلانشهرها برای آقایان به 30 و برای خانم‌ها به 27‌سال رسیده است.» او دلیل پروژه ملی همسان‌گزینی را احیای سنت حسنه وساطت در امر ازدواج و بهره‌گیری از ظرفیت‌های فضای مجازی برای تسهیل و افزایش کیفیت امر وساطت با محوریت خانواده‌ها و با همکاری مشاورین متخصص و خبره دانست: «این پروژه متشکل از چهار شبکه و رکن اصلی که شامل شبکه معرفی، شبکه امنا و ارزیابان، شبکه راست‌آزمایان و شبکه مشاورین است، می‌شود.»
واکنش‌ها در فضای واقعی و مجازی
اولین سایت رسمی همسان‌گزینی در ایران اما فعلا فقط به دختر و پسرهای تهرانی خدمات می‌دهد. این موضوع حالا و بعد از گذشتن یک روز از راه‌اندازی این سایت، باعث انتقادات زیادی از سوی تعدادی از کاربران آن شده است؛ کاربرانی که تعداد کل آنها تا لحظه تنظیم گزارش به 67‌هزار نفر می‌رسد و هر لحظه به تعداد نظراتی که در سایت همسان‌گزینی می‌گذارند و مشاوره‌هایی که از گردانندگان آن می‌خواهند، اضافه می‌شود. اینها نمونه‌هایی از نظراتی است که تا به حال در این سایت ثبت شده است: «ثبت نام‌ها هنوز مختص به تهران و حومه است؟ احتمالا کل ایران همون تهرانه دیگه! جوونای شهرستان‌های دیگه بوق هستن! چند سال باید صبر کنیم که کسی به فکر ما بیفته! دخترا همین‌طوریش تو این مملکت بی‌حق و حقوق هستن وای به حال شهرستانیشون. آیا باید موهامونم مثل دندون‌هامون سفید بشه که طرحی هم این‌جا بذارن. اون موقع فکر نمی‌کنید تو شهرهای کوچیکتر دیگه کسی اون دخترو نگاهم نمیکنه. از تهران به اون بزرگی شروع کردید میدونید چقدر طول میکشه که طرحتون به نتیجه‌ای برسه. »
زن جوان دیگری هم در قسمت نظرات این سایت نوشته است: «سلام و خسته نباشید خدا اجرتون بده. این روزها مشکل ازدواج تو همه جای ایران هست. من دختر 28ساله هستم، خواستگار هم دارم اما با هر کدوم از دوستام که حرف می‌زنم خیلی دلخور و ناراحت هستن که کسی برای ازدواج وساطت نمیکنه. با این‌که خودم مجردم اما از چند ماه پیش تصمیم گرفتم با برادرم توو معرفی و وساطت تا حدی که از دستمون برمیاد تلاش کنیم. اگه همه این کارو بکنند فکر کنم مشکل حل میشه تا کی باید دست رو دست گذاشت و افسرده شدن جوان‌ها رو تماشا کرد. اگر خدارو می‌شناسید بشتابید به سوی کارهای خیر.»  راه‌اندازی این سایت اما در فضای واقعی هم با واکنش‌هایی در میان جوانان روبه‌رو شده است. «حنا»، 33ساله که کارشناسی زبان انگلیسی دارد، مجرد است اما به هیچ‌وجه حاضر نیست از طریق سایت همسان‌گزینی ازدواج کند، دراین‌باره به «شهروند» می‌گوید: «من اصلا حاضر نیستم با این روش ازدواج کنم، این روش دقیقا مانند خواستگاری و ازدواج به روش سنتی است، درحالی‌که در این دوره، دیگر خیلی‌ها نمی‌خواهند به این روش ازدواج کنند.» او می‌گوید: «خودم علاقه به ازدواج دارم اما ترجیح می‌دهم از قبل نسبت به همسر آینده‌ام شناخت داشته باشم.»
«ستاره»، 29ساله است. او کارشناس‌ارشد جامعه‌شناسی است، مجرد است اما در واکنش به راه‌اندازی سایت همسان‌گزینی معتقد است: «هستند کسانی که بخواهند با این روش ازدواج کنند، کسانی که اغلب در برقراری رابطه‌های اجتماعی با جنس مخالف مشکل دارند یا فرصت اجتماعی این را نداشته‌اند که با جنس مخالف‌شان برای ازدواج، آشنا شوند، این روش می‌تواند به آنها کمک کند.» با این همه اما ستاره، ثبت‌نام در این سایت را روشی برای ازدواج خودش انتخاب نمی‌کند. «من هیچ‌وقت از این طریق برای آشنایی با همسر آینده‌ام اقدام نمی‌کنم، به اعتقادم این سایت‌ها پس از مدتی کارکرد شبکه‌های اجتماعی را پیدا می‌کنند و ممکن است خیلی از این آشنایی‌ها به ازدواج ختم نشود.» ستاره معتقد است که ممکن است در آینده خیلی‌ها از روی تفریح به این سایت مراجعه کنند. «مریم»، 28ساله اما نظر دیگری دارد. او معتقد است که این سایت‌ها فرصت خوبی برای پیدا کردن همسر از طرف پسران و به‌ویژه دخترانی است که همسر موردنظرشان را تابه‌حال پیدا نکرده‌اند: «با این‌که روش‌های پیدا کردن همسر در ایران سال‌هاست که با گذشته تفاوت پیدا کرده اما هنوز هم تعداد زیادی دختران جوان با تفکرات سنتی در ایران وجود دارند که فکر می‌کنند، نمی‌توانند به دنبال پیدا کردن همسر برای خودشان باشند و باید تا هر سنی در خانه منتظر باشند تا پسری به خواستگاری آنها بیاید و ازدواج کنند.» او معتقد است: «فعالیت سایت همسان‌گزینی که گفته می‌شود از سوی دولت راه‌اندازی شده، فرصت خوبی برای این دسته از دختران ایرانی است.» لیلا، 32ساله کارشناس ارتباطات است. او هم با این روش برای ازدواج مخالف است: «یکی از مزیت‌های اینگونه روش‌ها برای ازدواج این است که آشنایی از همان ابتدا به قصد ازدواج صورت می‌گیرد و دو نفر دیگر خیلی وقتشان را تلف نمی‌کنند، آنها از همان اول می‌دانند که آشنایی‌شان با هدف ازدواج است و از قبل آمادگی این کار را پیدا کرده‌اند.» «مرتضی»، 31ساله، فوق‌دیپلم است، او مجرد است، می‌گوید که هنوز شرایط ازدواج برایش فراهم نشده. «به نظرم این سایت‌ها روش خوبی برای پیدا کردن همسر است، البته من خودم هیچ وقت از این طریق اقدام نمی‌کنم چون می‌خواهم خودم همسر آینده‌ام را انتخاب کنم، با این همه معتقدم که این روش برای ازدواج افراد در شهرهای کوچک خیلی می‌تواند کمک کند.» مرتضی بر این نظر است که واسطه برای ازدواج اقدام خوبی است. از آن طرف، پیمان 37ساله که هنوز مجرد است، نظر دیگری دارد. او می‌گوید که در دنیای امروز، این روش خیلی کاربرد ندارد. «اگر در دهه 60 بودیم، شاید این روش برای ازدواج بیشتر جوانان کمک می‌کرد اما حالا افراد در مکان‌های مختلف ازجمله دانشگاه و محیط کار و مهمانی‌های خانوادگی و دوستانه، می‌توانند شخصی برای ازدواج پیدا کنند، چرا که معمولا در این فضاها، از قبل شناخت‌های اولیه و کلی ایجاد می‌شود اما وقتی کسی را برای فرد انتخاب می‌کند، او عملا حق انتخابش را از دست داده، چرا که ممکن است حتی با ظاهر طرف مقابل مشکل داشته باشد.»