شهروند| شامگاه دوشنبه هتل پارسیان میزبان برگزاری مراسم تقدیر از داوران و دستاندرکاران بخش بینالملل سیوسومین جشنواره فیلم فجر بود. مراسمی که در بخشی از آن 18 نفر از هنرمندان باسابقه سینما در رشتههای مختلف اعم از بازیگری، کارگردانی، دوبله و گریم گواهینامه درجه یک هنری دریافت کردند. مرحوم احمد رسولزاده، عبدالله اسکندری، منوچهر اسماعیلی، محمدرضا اصلانی، پرویز بهرام، کیومرث پوراحمد، مسعود جعفریجوزانی، احمدرضا درویش، علیرضا زریندست، خسرو سینایی، کیانوش عیاری، رضا کیانیان، غلامحسین لطفی، جلال مقامی، منوچهر محمدی، علی معلم، جهانبخش سلطانی و هدیه تهرانی چهرههای سرشناسی بودند که از دست علی جنتی، وزیر ارشاد و حجتالله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی این نشان را دریافت کردند.
دوران حلقه و فرقه تمام شده است
در این مراسم که فرزاد حسنی اجرای آن را برعهده داشت، ابتدا ایوبی و علیرضا رضاداد درباره برگزاری نخستین دوره مستقل بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر توضیحاتی ارایه دادند. ایوبی درباره سختیهای برگزاری نخستین دوره جشنوارهها گفت و کمبودهای جشنواره بینالمللی فجر در اولین دوره را طبیعی دانست و افزود: «امیدواریم سال ۹۴ سال خوبی برای جشنواره باشد؛ ما نقاط ضعف و قوت جشنواره را میدانیم و من کنار همه میهمانان موثر خارجی نشستم و با آنان گفتوگو کردم. ما میدانیم که خود را با برگزاری جداگانه بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر به خطر انداختیم و برگزاری جشنواره بینالملل یعنی در معرض آزمونی سخت قرار گرفتن. این جشنواره دیده شد و از کاستیهای این رویداد خبر داریم. از دستاندرکاران این رویداد تقدیر میکنیم و امیدواریم سال آینده جشنواره بینالملل بهتر برگزار شود.» او با اشاره به اینکه در گفتوگو با قوه قضائیه و نیروی انتظامی به نتایج خوبی برای همکاری در حوزه سینما رسیدهاند آینده سینمای ایران را با توجه به همکاریهای چندجانبه روشنتر از گذشته ترسیم کرد. او با انتقاد از برخی رسانهها که مدام مینویسند: «ایوبی و حلقه مشاورانش» دوران حلقه و فرقه را تمام شده دانست و اعلام کرد که همه سینمای ایران مشاور سازمان سینمایی هستند. انتقاد بعدی ایوبی هم به قضاوتهای زودهنگام و جوسازی برای سینما برمیگشت. او با اشاره به اینکه فاصله بین حق و باطل چهار انگشت است گفت: «از همه درخواست میکنم اول ما را ببینید و بعد قضاوت کنید. کسانی که نگرانیها را برای سینماگران ایجاد کردند باید پاسخگو باشند.» پس از صحبتهای ایوبی علیرضا رضاداد که امسال جای خود بهعنوان دبیر جشنواره فجر را به محمد حیدری داد، در مراسم تقدیرش از سختیهای برگزاری سه جشنواره در دو سال خبر داد و از همه همکارانش در این دو سال تشکر و قدردانی کرد. بعد از صحبتهای ایوبی از سیدرضا میرکریمی، منوچهر محمدی، نیکی کریمی، نگار جواهریان، مریلا زارعی، هنگامه قاضیانی، جمال امید، ایرج تقیپور، جعفر صانعیمقدم، سیفالله صمدیان، امیرحسین علمالهدی، محمدرضا فرجی، هوشنگ گلمکانی، مجید مسچی، شهرام مکری، مرتضی رزاقکریمی، رضا درستکار، شادمهر راستین، نیما عباسپور و سعید نوری بهعنوان اعضای هیأت انتخاب و داوران جشنواره بینالمللی فیلم فجر تقدیر شد.
تعجب و تأسف وزیر ارشاد
بخش دوم مراسم به اهدای گواهینامه درجه یک هنری به 18 چهره سینمایی اختصاص داشت که علی جنتی، وزیر ارشاد قبل از اعطای این گواهینامه - که هم رده با مدرک دکترای علمی است - در صحبتهای کوتاهی با اشاره به اینکه خودش دوستدار همه سینماگران و هنرمندان است، دکتر ایوبی را عاشق همه سینماگران دانست و گفت: «افتخار میکنیم در خدمت شما سینماگران هستیم و گامهای خوبی در عرصه سینما برداشته شده است. تجربه ۲۱ ماه گذشته نشان داد وقتی سینماگران و هنرمندان ما با دولت و برنامههای آن همراهی میکنند کار با سرعت بیشتری پیش میرود و همدلی اتفاق میافتد.» البته جنتی بعد از ذکر این نکته که افتخار میکند امضای او پای این گواهینامههاست تعجب و تأسف جالبی از خود ابراز داشت: «نکتهای برای من باعث تأسف است؛ شخصیتهایی که امشب دیدم عمدتا ستارگان درخشانی در حوزه سینما، تئاتر و سایر رشتههای هنری هستند و شخصیتهای پیشکسوت که بیش از ۴۰سال در عرصههای مختلف پیشتاز بودند. تعجب میکنم چرا تابهحال به آنان درجه هنری داده نشده است.»
هنرمندان چگونه نشان درجه یک میگیرند
با توجه به اینکه از این دست مدارج فلهای و دورهمی در ایران کم نیست، قطعا برای خیلیها این سوال پیش میآید که این گواهینامه درجه یک هنری که به 18 سینماگر داده شده چه ماهیتی دارد و اصلا این 18 نفر چگونه برای دریافت آن انتخاب شدهاند. این سوال را علیرضا رئیسیان، عضو شورای ارزشیابی هنرمندان در گفتوگو با ایسنا پاسخ داده است. البته رئیسیان میگوید این مدرک هیچگونه ارزش مادی خاصی ندارد، هر چند پیشنهادی به دولت داده شده که بر مبنای آن کسانی که این گواهینامه را دریافت میکنند از همان مزایایی برخوردار شوند که در اختیار افراد با گواهینامه درجه یک علمی قرار میگیرد. به گفته رئیسیان برای دریافت این گواهینامه در مرحله اول خود هنرمندان باید متقاضی باشند، به این صورت که فرمی را پر میکنند و مدارکی را به سازمان سینمایی میفرستند تا در مرحله بعدی، این مدارک در کمیته اولیهای در سازمان سینمایی بررسی شود. بعد کمیته مقدماتی براساس ضوابطی که دولت تعیین کرده مانند تحصیلات، تجربیات، جوایز داخلی و خارجی و موقعیت خاص حرفهای آن شخص، پروندهها را ارزیابی میکند که این ارزیابی شامل اهدای نشان معادل دیپلم تا دکتری است و پنج مرحله را شامل میشود و نشان درجه یک، نوعی دکترای افتخاری به حساب میآید. بعد از اینکه کمیته مقدماتی پروندهها را بررسی کرد، آنها را به شورای ارزشیابی هنرمندان که درواقع بالاترین شورای ارزشیابی تخصصی است، ارایه میکند. این شورا درحال حاضر متشکل از محمدرضا اصلانی، جواد طوسی و علیرضا رئیسیان است. و بالاخره در مرحله آخر صورت جلسهها به شورایعالی که متشکل از نمایندگان وزارت ارشاد، فرهنگستان هنر، وزارت علوم و سازمان مدیریت و برنامهریزی است، ارایه داده میشود و این شورا بعد از بررسی تمام معیارها، نظر نهایی را ارایه میدهد.