شهروند| فعاليت‌هاي بين‌المللي جمعيت هلال‌احمر طبق وظايف قانوني و هدف‌هاي بشردوستانه و طبق نقشه بین‌المللی صورت می‌پذیرد. هلال‌احمر ایران به واسطه پتانسیل و ظرفیت غنی در تولید محصولات امدادی و نیروهای امدادی توانمند از جمعیت‌های برتر در کمک‌رسانی در بحران‌ها محسوب می‌شود. جدای از کمک‌های مرسوم، هلال‌احمر ایران با مراکز پرشمار درمانی در خارج از کشور به صورت ثابت فعالیت درمانی و بهداشتی خود را به مستضعفان جهان ارایه می‌دهد. این موضوع در بعد بين‌المللي از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است، به‌طوری که می‌توان گفت ایران در این زمینه در دنیا بی‌رقیب است. به همین منظور با دکتر مسعود ملکی مدیرکل سابق اداره کل سلامت خارج از کشور و رئیس مرکز سلامت هلال‌احمر در غنا گفت‌وگویی داشته‌ایم؛ آنچه در ادامه می‌آید شرح این گفت‌وگو است.
تنظیم برنامه بلندمدت 5ساله
دکتر مسعود ملکی مدیرکل سابق اداره کل سلامت خارج از کشور در مورد فعالیت‌های انجام شده اظهار کرد: «یکی از مهم‌ترین اقداماتی که انجام شد، تنظیم یک برنامه بلندمدت 5 ساله به منظور پیشبرد اهداف اداره کل بود.» او ادامه داد: «با تنظیم برنامه‌ای بلندمدت متوجه وجود تهدیداتی جدی مانند ضعف در زیرساخت‌های اولیه نرم‌افزاری، آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها، فرآیندهای انتخاب و اعزام، سیاست‌گذاری و اجرای سیاست‌ها در مراکز شدیم.» ملکی در ادامه گفت: «متناسب با توانمندی‌های جمعیت، نیازهای مراکز و وضع موجود جهان، پیش‌نویس سیاست‌ها تنظیم و جهت نقد و اصلاح به صحن شورای سیاست‌گذاری ارسال شد.»
ضرورت دوره مدون
برای آموزش بین المللی
مسعود ملکی با تأکید بر ترمیم زیرساخت‌ها در مباحث آموزشی، گفت: «حوزه خارج از کشور به دلیل خصوصیات خاص‌اش نیاز به ارایه آموزش‌های تخصصی قبل از اعزام نیروها به مراکز دارد.» او در ادامه با اشاره به این مطلب که کار اساسی و زیربنایی در این زمینه تعریف یک پودمان آموزشی است که تهیه شده و باید با همکاری موسسه هلال اجرا شود، بیان کرد: «جمعیت هلال‌احمر یکی از ارگان‌هایی است که ناگزیر به انجام فعالیت‌های بین‌المللی است، به همین دلیل داشتن یک دوره مدون برای آموزش بین‌المللی ضروری است.»
اعزام تیم‌های تخصصی
آقای ملکی با اشاره به این‌که اعزام هدفمند تیم‌های تخصصی با توجه به نیازهای مراکز و مردم کشورهای میزبان به نیازهای تخصصی درمانی یکی از اهداف خاص اداره کل بود، افزود: «نخستین تیم تخصصی ما در اسفندماه سال گذشته به کنیا اعزام شدند.» دکتر مسعود ملکی در ادامه با تأکید بر این‌که مسئولیت همکاران اعزام شده به مراکز تنها در انجام فعالیت‌های درمانی خلاصه نشود و از تمامی ظرفیت‌ها به خوبی استفاده شود، بیان کرد: «پیشنهاد دادیم که مراکز درمانی به نمایندگی جمعیت هلال‌احمر تبدیل شود و مسئولیت همکاران اعزام شده به‌عنوان نماینده جمعیت در زمینه گسترش روابط کاری و تقویت جمعیت‌های ملی تمام کشورها تلاش کنند.»
تهیه نرم‌افزار جامع
مدیر کل سابق اداره کل سلامت خارج از کشور در ادامه گفت و‌گو افزود: «از دیگر اقداماتی در این مدت انجام شد، تهیه نرم‌افزاری جامع برای تقویت نظارت بر تمامی مراکز از داخل کشور بود و تاکنون به صورت آزمایشی در برخی از مراکز اجرا شده است.» دکتر مسعود ملکی در ادامه با اشاره به برگزاری نشست سرپرستان به همراه آموزشی تحت عنوان ارزیابی سلامت، گفت: «در این نشست سرپرستان، آموزش‌هایی را برای تقویت توانایی سیستم‌های سلامت و ارزیابی مراکز خود دریافت کردند.»
ایجاد نقشه راه
او افزود: «همچنین برای نخستین بار به منظور قضاوت عادلانه بین مراکز و استخراج نقاط ضعف و قوت آنها، چک لیست‌هایی در قالب 800سوال در گروه‌های مختلف برای ارزیابی عملکرد مراکز تنظیم شد. این روش علاوه بر انجام ارزیابی منظم از مراکز خارج از کشور، باعث ایجاد یک نقشه راه برای آنها می‌شود.» دکتر ملکی با اشاره به انجام این ارزیابی در مراکز بولیوی، اکوادور، زیمبابوه و لبنان از دی‌ماه سال گذشته، گفت: «در این روش مواردی مانند توانمندی‌های مدیر، رضایتمندی مردم و دولت از مرکز، وضع و نحوه نگهداری تجهیزات، نحوه برخورد با ارباب رجوع را بررسی، مختصات فیزیکی، شاخص‌های کمی و مالی، فعالیت‌های بشردوستانه، آموزش پرسنل و ... ارزیابی می‌شود.» او در ادامه اظهار کرد: «معتقدم که مراکز درمانی خارج از کشور یک ظرفیت برای کل جمعیت هلال‌احمر و حتی یک ظرفیت برای نظام جمهوری اسلامی ایران است اما متاسفانه از تمام ظرفیت موجود در مراکز بهره‌برداری نمی‌شود.» مدیرکل سابق اداره کل سلامت خارج از کشور افزود: «نباید این ظرفیت‌ها و توانایی‌ها را از دست بدهیم چراکه به نظر من فعالیت در مراکز خارج از کشور جزء فعالیت‌های کم‌نظیر در جمهوری اسلامی است که دارای منافع ملی، ایدئولوژیک، سازمانی و اعتقادی برای ما به صورت هم‌راستا و هم‌سو است.»
اثربخشی در همه حوزه‌ها
دکتر ملکی تأکید کرد: «با صرف هزینه‌ای مختصر می‌توانیم اثربخشی بسیاری در همه حوزه‌ها داشته باشیم. مردم کشور میزبان از خدمات ما بهره‌مند می‌شوند و با کسب حمایت صلیب‌سرخ جهانی می‌توانیم به‌عنوان بازوی نظام در ایجاد ارتباط بین ملت‌ها و صدور خدمات فنی-پزشکی، دارو و تولیدات جمعیت هلال‌احمر به خارج از کشور موثر باشیم.» او با اشاره به توسعه سخت‌افزاری و کمی مراکز بر مبنای مطالعاتی دقیق به منظور مصرف بهینه سرمایه‌ها، گفت: «افتتاح ساختمان جدید مرکز تاجیکستان، افتتاح دو مرکز همودیالیز در بولیوی و تاجیکستان، افتتاح مرکز اکوادور، تحت اختیار قرار دادن مرکز سومالی، افزایش بخش‌های موجود در مرکز بالی، ایجاد یک مرکز اقماری در زیمبابوه، جابه‌جایی و بهبود وضع مرکز تانزانیا، نوسازی مرکز نیجر و به‌ویژه مرکز غنا و ساخت مرکز سوم در کشور کمور که به‌زودی افتتاح خواهد شد، از اقدامات مهمی بود که در این مدت انجام شد.» مسعود ملکی در ادامه با اشاره به پشتیبانی‌اي که از یک NGO در پاکستان انجام می‌شد، گفت: «روش پشتیبانی ما از این مرکز تا حدی قانونمند شد و توانستیم آن را بازسازی کنیم.» مدیرکل سابق اداره کل سلامت خارج از کشور افزود: «یکی دیگر از فعالیت‌های اساسی ما پشتیبانی خوبی بود که از ایبولا در سیر الئون با همت و رشادت همکارانمان در آن منطقه انجام دادیم.»
راه اندازی مدیریت منطقه غرب آفریقا
زیر نظر غنا
او با اشاره به مسئولیت جدیدی که از سوی معاون بهداشت، درمان و توانبخشی به‌عنوان رئیس مرکز غنا بر عهده‌اش گذاشته شده است، گفت: «ایجاد وحدت رویه، کاهش هزینه‌ها و راه‌اندازی مدیریت منطقه غرب آفریقا زیر نظر غنا از مهم‌ترین وظایف من در این ماموریت است.» ملکی با تاکید بر ارتقای وضع نرم‌افزاری در مرکز غنا، افزود: «اگر بتوانیم در مدت کوتاهی غنا را به قطبی تبدیل کنیم که به فدراسیون جهانی صلیب‌سرخ و به دولت غنا در جهت آموزش مردم آفریقا در تمامی زمینه‌های سلامت کمک کند، قدم بسیار بزرگی بر خواهیم داشت. چراکه هم مردم غنا به آن نیاز دارند و هم در جهت توانمندی‌های ما و اهداف فدراسیون صلیب‌سرخ است.» رئیس جدید مرکز سلامت غنا در ادامه تأکید کرد: «ما وارث یک ظرفیت بزرگ در جهت توانمندی‌های سلامتی کشور هستیم، اساتید و پزشکان بسیار مجربی داریم و به همین دلیل جزو معدود کشورهایی هستیم که در بحث سلامت حرف اول را در منطقه می‌زنیم.» او با تاکید بر برنامه‌ریزی صحیح به منظور مدیریت منابع محدود و خواسته‌های نامحدود افزود: «ما برای تمام مردم دنیا پیام صلح و دوستی داریم و این پیام را به بهترین شکل ممکن به همه مردم خواهیم رساند.»
فعالیت در راستای منافع ملی کشور
دکتر مسعود ملکی در پایان با تأکید بر این‌که هیچ کشوری در هیچ جای از دنیا راضی نمی‌شود که منافع ملی‌اش به‌دلیل ارایه خدمتی در کشورهای خارجی به خطر بیفتد، اظهار کرد: «معتقدیم فعالیت‌هایی که انجام می‌دهیم باید در راستای منافع ملی کشورمان و برای معرفی درست کشورمان باشد و از این بعد کمتر ابزاری به این اثربخشی یافت می‌شود. ما با نیت بشردوستانه و خیرخواهانه دقیقا در راستای اهداف دینی و شرعی، سازمانی و انسانی فعالیتی را انجام می‌دهیم که منافع آن صد در صد به صورت مستقیم و غیرمستقیم به کشورمان باز می‌گردد.»