استاد و پژوهشگر دانشگاه کونکوردیای کانادا گفت: رشد فراگیر اقتصادی، دسترسی افراد فقیر را به فرصتهای اقتصادی زیاد میکند و نابرابریهای اجتماعی را پایین میآورد. در چند سال اخیر رشد اقتصادی در ایران منفی بوده است. یکی از راههای مبارزه با گسترش روند نابرابری این است که زنان را بهعنوان کارآفرین، توانمند کنیم.
بهرامیتاش در ابتدای سخنان خود در نشست «توانمندسازی اقتصادی زنان در خاورمیانه و شمال آفریقا» بیان داشت: در کل خاورمیانه و شمال آفریقا درباره اشتغال زنان، فقر ادبیاتی وجود دارد. این درحالی است که این مسأله بسیار حساس است. من به کشورهای مختلفی نظیر مصر، ترکیه، تونس، مراکش و... سفر کردم و تحقیقی روی منطقه شمال آفریقا و خاورمیانه انجام دادم. در ایران و بهطورکلی در منطقه شمال آفریقا و خاورمیانه، مسأله بیکاری بسیار مهم است؛ بهطوریکه بیکاری در این منطقه بالاترین نرخ را در جهان دارد.
وی با اشاره به اینکه بیکاری زنان یک مسأله ساختاری و منطقهای است، خاطرنشان کرد: مشارکت نیروی کار زنان در خاورمیانه و شمال آفریقا چهره نامطلوبی دارد و یک معضل منطقهای است. بهطوریکه مطابق آمار موسسه
Lable force (موسسهای در حوزه صنعتی، اقتصادی و بازار کار زنان در کانادا) جایگاه ایران در این زمینه زیر 20درصد است. البته، این نرخها آمار رسمی است، اما در آمارهای غیررسمی هم میزان مشارکت نیروی کار پایین و بیکاری بالاست.
استاد و پژوهشگر دانشگاه کونکوردیای کانادا بیان داشت: میزان بیکاری زنان مصری سهبرابر مردان است و این میزان بعد از اتفاقاتی که در منطقه افتاد، بسیار بالا رفته است. بهطورکلی، سهبرابر بودن نرخ بیکاری زنان نسبت به مردان در منطقه، عمومی است. قبل از اتفاقات منطقه بسیاری میگفتند، در مصر، تونس و... توسعه اقتصادی اتفاق افتاده و رشد درآمد ملی بالا رفته است، اما این رشد، رشد بدون کار بوده و مشکل اشتغال نهتنها کمتر نشده، بلکه تشدید شده است. روند توسعه با خطکش رشد صنایع ملی بالا میرود، اما از نظر اشتغال و برابری جنسیتی عملکرد بهعکس بوده است.
بهرامیتاش اظهار داشت: در تحقیقی که انجام دادم، نگاهی به نحوه مالکیت شرکتهایی که مالک آنها زن هستند، داشتم. در خاورمیانه و شمال آفریقا نقش زنان در شرکتهای بزرگ با همین نقش زنان در کشورهای دیگر قابلمقایسه است، اما در شرکتهای کوچک نقش زنان بسیار بد است. باید توجه داشته باشیم که حتی اگر رشد اقتصادی صورت گیرد، باز هم به معنای اشتغالزایی نیست. بیکاری زنان در منطقه بسیار بالا و نرخ اشتغال آنها از تمام دنیا پایینتر است. یکی از راههای مقابله با این مسأله تقویت زنان در شرکتهای کوچک است که باعث ایجاد اشتغال میشود. شرکتهای کوچک باعث اشتغالزایی بیشتر برای زنان و کل جامعه میشوند و کاهش نابرابریهای اجتماعی را در پی دارند.
استاد و پژوهشگر دانشگاه کونکوردیای کانادا بیان داشت: ما در جامعهای زندگی میکنیم که فضای کار زنان و مردان جداسازی شده و به همین دلیل وقتی زنان مالک کار باشند، فرصتهای شغلی برای زنان ایجاد میکنند. از سوی دیگر، باید توجه داشته باشیم که الگوی مصرف زنان متفاوت است و بیشتر روی خانواده سرمایهگذاری کنند. بنابراین، از طریق تقویت اقتصادی زنان، نرخ بیکاری و نابرابری اجتماعی پایین میآید و رفاه اقتصادی بالا میرود؛ چون تأکید زنان بر خانواده است.
وی با اشاره به اینکه درخصوص مفهوم کارآفرینی اجتماعی فعالیت میکند، خاطرنشان کرد: من دو سال پیش به زاهدان و نزد حاشیهنشینها رفتم. متاسفانه دخترها دستهایشان را به من نشان میدادند که از سوزنزدن زخم شده بود، اما چین الگوهای آنها را برده و طرحهای آنها را بهصورت کارخانهای میزند و مردم ما هم همان محصول چینی را میخرند. وقتی به کانادا برگشتم یک سازمان غیرانتفاعی تأسیس و در ایران پروژه بلوچیدوزی را راهاندازی کردم؛ با این هدف که از طریق فروشگاه اینترنتی، این محصولات به فروش برسد و به این ترتیب از هنری که درحال از بین رفتن است، حمایت کنیم. برای من کارآفرینی از دیدگاه جنسیتی اهمیت دارد، ولی ما در کشوری زندگی میکنیم که نفت دارد و نفتداشتن الگویی از توسعه را دیکته میکند که برخورد دوستانهای با کارآفرینی ندارد.