شماره ۵۸۲ | ۱۳۹۴ دوشنبه ۱۸ خرداد
صفحه را ببند
در پی برگزاری دومین جشنواره موسیقی نواحی و مقامی «آیینه‌دار»
‌آنها بخشی از هویت ملی و میراث فرهنگی ما هستند

بهروز وجدانی پژوهشگر موسیقی

اهمیت ندادن به موسیقی اتفاق جدیدی در تاریخ کشورمان نیست. هنرمندان موسیقی همیشه مورد بی‌مهری و کم لطفی همه حکومت‌ها
 قرار می‌گرفتند. خصوصا هنرمندان موسیقی نواحی که دستشان به امکانات شهری مثل رسانه‌ها، کنفرانس‌ها و... نمی‌رسد. آنها همیشه مورد ظلم قرار گرفته‌اند و می‌گیرند، چون آشنایی با چگونگی معرفی خودشان ندارند.
اگر ما بخواهیم موسیقی را دسته‌بندی کنیم، دسته‌بندی که شامل انواع موسیقی چه در گذشته و حالا و چه در کشور ما و جهان شود. باید دسته اول موسیقی را، ردیف دستگاهی یا سنتی یا به گفته برخی از مترجمین موسیقی کلاسیک بدانیم. موسیقی کلاسیکی که با موسیقی کلاسیک اروپایی تفاوت زیادی دارد. هنرمندان این نوع موسیقی همیشه فعالیت داشته‌اند و از طریق رسانه‌ها، کلاس‌های آموزشی و شاگردانشان کمی فرصت شناخته‌شدن یافته‌اند. هرچند که نمی‌شود گفت توجه ویژه‌ای هم به آنها شده و آنها جزو هنرمندان مورد بی‌مهری قرار گرفته نیستند.
قسمت دوم را می‌توانیم موسیقی نواحی، محلی یا فولکلور نام‌گذاری کنیم. هنرمندان زیادی در سراسر جهان هستند که در این حیطه کار می‌کنند و این نوع موسیقی تنها مختص ایران نیست. این نوع موسیقی اصالت بیشتری دارد و منشا آن ارتباط بیشتری با نیاکان و گذشتگان ما دارد. چراکه موسیقی نواحی کمتر تحت‌تأثیر شرایط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و رسانه‌ای در طی سال‌ها مورد تغییر و تحول
 قرار گرفته است. بعد از انقلاب اسلامی چندین جشنواره برای موسیقی نواحی برگزار شد؛ اما متاسفانه این فعالیت‌ها ادامه پیدا نکرد و در جایی متوقف شد. به‌طوری که نسل کنونی نمی‌توانند بفهمند که موسیقی نواحی ما چه تفاوتی با  10‌سال پیشش کرده و هنرمندان ما در این حوزه هم‌اکنون چه کاری انجام می‌دهند؟ آیا آنها توانسته‌اند شاگردانی تربیت کنند؟ از امکانات دولتی بهره‌مند شوند؟ ما چه کاری برای آنها انجام داده ایم؟ چقدر توانسته‌ایم خود ‌آنها و موسیقی‌شان را معرفی کنیم؟ چه کاری برای حفاظت از این نوع موسیقی انجام داده‌ایم؟ واقعیت این است که به نظر من حمایت و توجه نسبت به موسیقی نواحی در طی  30‌سال گذشته سیر نزولی داشته است. ‌‌آنها از هر طرف مورد بی‌مهری قرار گرفته‌اند. بسیاری از افراد شاخص موسیقی نواحی در طی چند‌سال اخیر درگذشتند. بدون آن‌که توانسته باشیم از موسیقی‌شان مستندات دقیقی ثبت کنیم. اکثر این افراد سن بالایی دارند و اگر آثارشان خوب مستندسازی نشود ممکن است تا دوره بعدی که از ‌آنها دعوت می‌کنیم تا اجرایی داشته باشند، دیگر توانایی اجرا نداشته یا فوت شده باشند. درحالی‌که آنها بخشی از میراث فرهنگی و هویت ملی ما هستند. در قسمت سوم هم موسیقی عامه‌پسند، روزپسند یا پاپ قرار دارد. آنها هم همیشه مورد بی‌مهری
 قرار گرفته‌اند، اما این‌روزها بیشتر مورد بی‌مهری
 قرار می‌گیرند.


تعداد بازدید :  268