محمد دامادی از جوانترین نمایندگان مجلس است که اولین حضورش در قامت نمایندگی را با تکیه بر صندلی سبز بهارستان در دوره نهم مجلس شورای اسلامی تجربه میکند. دامادی، نماینده مردم ساری است که در دوره نهم مجلس شورای اسلامی، نامش در ماجرای طرح سوال از احمدینژاد در کنار علی مطهری، نماینده تهران زیاد به گوش رسید.
دامادی به گفته خودش عزم جدی برای شرکت در انتخابات مجلس آتی دارد. او طی گفتوگویی با روزنامه شهروند به تشریح برخی مواضع سیاسی خود و مسائل مطرح در مجلس شورای اسلامی پرداخت که مشروح آن در پی میآید.
اگر دولت توپ حذف یارانهبگیران پردرآمد را شوت کند عدهای از سیاسیون میگویند که دولت چرا این کار را کرد و اگر نکند، عدهای دوباره میگویند چرا این کار را انجام نداد. یعنی عدهای مسأله حذف یارانهبگیران پردرآمد را در هر صورت بهعنوان هجمهای علیه دولت استفاده میکنند. مجلس در این رابطه چه کار میخواهد بکند و درواقع از مجلس کاری برای کمک به دولت برمیآید؟
بحثی که در مجلس مطرح بود و چندین جلسه، کمیسیون تلفیق برای این مسأله وقت گذاشت، این بود که افراد توانمندی در کشور هستند که حقوقشان 10 برابر یک کارگر ساده است. در صورتی که هر دو قشر یارانه میگیرند و جالبتر اینکه هر دو به یک میزان یارانه میگیرند. آیا این انصاف است؟ بنابراین قرار نیست که ما به همه افراد که در قشر خوب یا متوسط رو به بالا هستند، یارانه بدهیم. مثلا به نظر شما مالیات را چه کسانی پرداخت میکنند؟ کارمندان و کسانی که در رده حقوقی دولت هستند. این درحالی است که عموما افرادی مالیات نمیدهند که رده درآمد صدمیلیون به بالا دارند و راه مالیات ندادن را هم خوب بلدند. این خیلی ظلم است.
به نظر شما چرا اینطور است؟ الان همه این بحث را قبول دارند که یارانه عدهای باید حذف شود ولی بحث این است که اصلا چرا پرداخت شد؟
بالاخره چراهای زیادی از گذشته برایمان باقی مانده است.
اما الان به اشتباه و با عملکرد نادرست، تعهدی از دولت قبل ایجاد شده است که این دولت زیر بار آن است.
بله. ولی ما هم الان تدبیر دولت را میخواهیم که با این قضیه چه میخواهد بکند. عدهای که منافع سیاسیشان از حذف یارانه افراد پردرآمد به خطر میافتد، میخواهند به نفع خود بهرهبرداری سیاسی کنند و این کار را میکنند. اما اگر ما بخواهیم بترسیم چه فرقی بین ما و آنها است. چه فرقی میکند الان توپ در زمین کیست و چه کسی مقصر است؟ به نظر من توپ همیشه در زمین مظلومین است. از طرفی اگر ما واقعا 77میلیون نیازمند یارانه داشته باشیم این سوال ایجاد میشود که ما در این کشور چه کردهایم؟ به نظر من یکی از راهحلهای این موضوع این است که به حسابهای افراد دسترسی داشته باشیم تا داراییها مشخص شود. من در کمیسیون تلفیق هم خطاب به آقای نوبخت گفتم که اگر من در شمال کشور خطایی بکنم، خبرش به تهران میرسد، حالا با این شرایط چطور نمیتوانیم حساب بانکی افراد را داشته باشیم؟ چطور میشود که ما آمار املاک مردم را نداشته باشیم؟
اما مجلس اعلام کرده که سرکشی به حسابهای بانکی مردم خلاف قانون است.
معتقدم در هر شرایطی وضع داراییها را باید بدانیم و اگر حتی خلاف قانون است باید قانونش را تنظیم کنیم.
به نظر میرسد که راهکاری باید پیش پای دولت باشد تا وقتی دست به حذف یارانه افراد ثروتمند زد، کسی به دولت ایرادی نگیرد.
یعنی چه کسی؟ چه کسی میخواهد ایراد بگیرد؟
مثلا زمانی بحث چک کردن حساب بانکی برای شناسایی افراد پردرآمد پیش آمد ولی نمایندگان مجلس مخالفت کردند و گفتند که نقض حریم خصوصی است.
بالاخره باید داراییها شفاف باشد و به نظر من کسی نباید اعتراضی کند چون بحث حق مستضعفان مطرح است. سرمایهها اگر مشخص شود، چه ایرادی پیش میآید؟ حتی اگر کسی بخواهد وارد عرصه انتخابات شود باید اموالش را اعلام کند و ما بدانیم که این اموال را از کجا آورده است. چطور ممکن است که یک کارمند یکدفعه میلیاردها سرمایه به دست میآورد؟ میخواهم بگویم که ما باید بالاخره از یک جایی شروع کنیم و اینکه فقط بگوییم یک عدهای مخالفند که کار پیش نمیرود چون همیشه این «یک عدهای» هستند که یک روز اکثریت و روز دیگر اقلیت هستند. پس بالاخره حق آن کارگر که 500هزار تومان درآمد دارد را چه کسی میگیرد؟
نمایندگان مجلس هر از چند گاهی بیانیه مینویسند درباره مذاکرات و به تیم مذاکرهکننده تذکر میدهند اما درباره یارانهها کار خاصی نمیکنند؟ به نظر شما چرا یک حمایت آشکاری مثل صدور یک بیانیه در حمایت از دولت از سوی نمایندگان مجلس اتفاق نمیافتد.
نمیشود ما برای هر کاری بیانیه بدهیم.
چرا؟ نمایندگان مجلس اغلب درباره مسائل مختلف بیانیه میدهند. مثلا درباره همین مسأله مذاکرات چندین بیانیه دادهاند. یارانهها به نظر شما کماهمیتتر است؟
نه، کماهمیت نیست. اما مسأله هستهای هم بسیار متفاوت است. یک زمانی سنا موضعگیری میکند و ما مجبور به واکنش میشویم. حالا شما تصور کنید در مجلس یک روز مجبور میشویم با این اوضاع درباره هر چیزی از افزایش حقوق کارگران گرفته تا وضع معلمان بیانیه بدهیم. ولی دولت نباید بترسد و توپ یارانهها را شوت کند.
یعنی همه کارها را دولت انجام دهد؟
نه. مجلس به دولت کمک میکند.
چه کمکی؟
بالاخره باید طرح یا هر کاری را که میخواهد انجام دهد به مجلس ارایه کند تا مشخص شود که مجلس چه کمکی میتواند بکند؟ ما بهعنوان نمایندگان مجلس در کمیسیون تلفیق به آقای نوبخت گفتیم که یارانهبگیرهایی را که نیازی ندارند، حذف کن و ما به شما کمک میکنیم و پای این ماجرا میایستیم.
یعنی کمیسیون تلفیق با حذف بخشی از یارانهبگیرها موافق بود؟
بله. همه با حذف یارانهبگیران ثروتمند موافق هستند. مجلس با حذف یارانهبگیران کارگر و معلم مشکل دارد ولی با حذف یارانهبگیر ثروتمند مشکلی ندارد و از دولت حمایت میکند. شاید در مجلس نظرات مختلف و نگاههای سیاسی متفاوتی وجود داشته باشد اما در این موضوع همه با هم موافق هستیم. من معتقدم که رؤسای دولت و مجلس باید با هم بنشینند و درباره این موضوع صحبت و راهکار پیدا کنند. در این صورت دولت میتواند اجرا و مجلس هم حمایت کند.
آیا موافقید که قضیه حذف یارانهبگیران پردرآمد سیاسی شده است، درحالیکه این موضوع ماهیت سیاسی ندارد.
این کشور همه چیزش سیاسی شده است. بحث یارانهها کاملا اقتصادی است ولی در این کشور خیلی چیزها سیاسی شده است. مثلا دولت اگر احساس کند که یکی از وزرایش پاکدست نیست، او را برکنار میکند. همه این موضوع را سیاسی میبینند درحالیکه این بحث اصلا سیاسی نیست و کاملا از سیاست جداست. دولت هم مطمئن باشد با این کار (حذف یارانهبگیران ثروتمند) دل خیلیها را به دست خواهد آورد.
الان فضای کلی مجلس نسبت به دولت چگونه است؟
مجلس همیشه آرای مختلفی دارد. در حوزههای سیاسی بخشی از مجلس سیاسیکاریشان نسبت به همدلیشان بیشتر است و این نقدی است که داریم.
نقدی که به برخی از نمایندگان وارد میشود این است که عدهای منافع جناحی را به منافع ملی ترجیح میدهند. قبول دارید؟
همیشه تندروها از هر جناحی به کشور آسیب رساندهاند و رفتارهایشان حتی در کارهای خودشان هم اثر میگذارد. اما در بحث تقنین و حوزههای انتخابیه، ما اشکالاتی ساختاری داریم. در بعضی مواقع و زمانها واقعا این نقد وارد است، بهطوری که مثلا ما در بحث آمایش هنوز نتوانستیم آمار دقیقی داشته باشیم و بدانیم که کدام صنعت برای کجاست، چراکه این لابیها و پیگیریهاست که تصمیم و نتیجه میگیرد. مثلا صنعتی که مضر محیطزیست است در منطقهای که نباید، بنا میشود و این فقط بخاطر لابی است.
بهدلیل این نیست که نمایندگان دوست دارند آن صنعت را حتما و به هر قیمتی در حوزه انتخابی خود داشته باشند؟
فقط نمایندگان نیستند که اینطورند. مثلا به نظر شما چه کسی ذوبآهن را از بندرعباس به اصفهان برد؟ فقط نمایندگان بودند؟ اینطور نیست. بعضی وقتها یک کارشناسی در بدنه دولت کاری میکند که هیچکس حتی یک نماینده هم نمیتواند انجام دهد. شما همه چیز را از چشم مجلس نبینید البته که تاثیرگذار است.
اخیرا عدهای از فعالان سیاسی در استانها و شهرستانها که متمایل به دولت هستند از فضای سیاسی گلایه دارند و معتقدند که اعتدال رعایت نمیشود. یعنی جلسات آنها با محدودیت روبهروست اما جناح مقابل کار خود را انجام میدهد.
نه، اینطور هم نیست. آنها هم جلساتی میگذارند. اما اختلاف سلیقه وجود دارد اما به اعتقاد من فضا دست دولت است و اینکه دولت را در دست داشته باشیم و بعد بگوییم نمیتوانیم فعالیت کنیم که نمیشود. بالاخره یک جاهایی هم خود دولت باید بهتر عمل کند و مثلا مدیرانش را بهتر و همسوتر انتخاب کند. در این زمینه بهتر است که دولت قضاوت کند و ببیند که چقدر در زمینه انتحاب مدیرانش اقبال داشته است. به اعتقاد من گلایه دوستان از جنس دیگری است. گلایههایی از این جنس که از نیروهایشان در دولت درست استفاده نشده و به نظر من بحق هم است، چراکه همچنان برخی مدیران دولت گذشته سر کار هستند. البته ما گله دوستان را به تهران رساندیم اما از این پس تصمیمگیرنده دولت است.