شهروند| خبرها ناامید‌کننده است، وقتی از مرگ سالانه 65‌هزار ایرانی به خاطر استفاده از مواد دخانی سخن گفته می‌شود. آمارهای رسمی حکایت از این دارد که در کشور هر‌ سال 65‌میلیارد نخ سیگار مصرف می‌شود. مصرفی که در همین مدت 30‌هزار‌میلیارد تومان را از بودجه نظام سلامت خارج کرده و صرف درمان سیگاری‌ها می‌کند. همه اینها در شرایطی است که براساس آخرین گزارش وزارت بهداشت از مصرف دخانیات در کشور، که روز گذشته در همایش روز جهانی مبارزه با دخانیات خوانده شد، حدود 30‌میلیون ایرانی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در مواجهه با دود سیگار قرار دارند.  محور صحبت‌های حسن ‌هاشمی، وزیر بهداشت به‌عنوان اولین سخنران این همایش، همان ماجرای همیشگی، افزایش مالیات بر سیگار بود. او بخشی از صحبت‌هایش را نه پشت تریبون که در جمع خبرنگاران عنوان کرد و گفت: « وضع مالیات بر مواد دخانی نیاز به قانون دارد و دولت باید پیشنهاد کند و مجلس در این زمینه تصمیم‌گیری کند. البته در صورتی که دولت این پیشنهاد را نداشته باشد نمایندگان مجلس می‌توانند در قالب طرح، پیشنهادات خود را اعلام کنند، همچنان که در بودجه هر ساله تغییرات حداقل 10‌درصدی انجام می‌گیرد.» او دقایقی قبل از این گفته‌ها، در سخنرانی‌اش، از مخالفت دولت و مجلس در مورد افزایش مالیات خبر داده بود: «‌سال گذشته با استفاده از نظر کارشناسان بین‌المللی طرحی را پیشنهاد کردیم که اگر طی مدت پنج‌سال بتوانیم مالیات را به 50‌درصد برسانیم 11‌هزار‌میلیارد به خزانه دولت واریز می‌شود.»  به گفته او «چهارمین علت مرگ، بیماری‌های ریوی است که هزینه زیادی هم دارد و وزارت بهداشت طمعی به سهمی که از مالیات به وزارت بهداشت می‌آمد، ندارد. اما حالا که کشور با مشکلات اقتصادی مواجه است، اگر مجلس مالیات بر عرضه را افزایش دهد حداقل 2500‌میلیارد در ‌سال درآمد خواهد داشت، اما متاسفانه این طرح در مجلس رأی نیاورد و دولت هم موافق نبود. کارشناسان در دنیا و ایران معتقدند مالیات بر عرضه باید افزایش پیدا کند.» هاشمی در ادامه خواستار اجرای قانون ممنوعیت مصرف مواد دخانی در اماکن سرپوشیده شد: «متاسفانه با این‌که بیش از 12‌سال از تصویب قانون ممنوعیت استفاده از دخانیات در محیط‌های سربسته می‌گذرد، اما تنها اتفاقی که نیفتاد، اجرای قانون بود. به همین خاطر باید این موضوع تبدیل به یک مطالبه عمومی شود.» او اینها را گفت و به مرگ سالانه بیش از 60‌هزار ایرانی در کشور به خاطر مصرف مواد دخانی اشاره کرد: « خانواده‌ها و جوانان باید باور کنند که استفاده از مواد دخانی سالانه منجر به مرگ این تعداد می‌شود و معلولیت‌های جسمی، روحی و روانی به بار می‌آورد. بنابراین مردم باید به تفریحات سالمی مثل ورزش روی آورند.»
30‌هزار‌میلیارد تومان هر ‌سال هزینه درمان سیگاری‌ها می‌شود
بحران مصرف دخانیات در کشور، تنها به مرگ و میرها محدود نمی‌شود، حالا به گفته معاون بهداشت وزیر بهداشت، هر ‌سال 20 تا 30‌هزار‌میلیارد تومان هم هزینه درمان سیگاری‌ها می‌شود. علی اکبر سیاری، سخنران دیگر این همایش بود: «هفت‌میلیون و 300‌هزار نفر در کشور به‌طور مستقیم و سه برابر این جمعیت نیز به‌طور غیرمستقیم با دود سیگار مواجه هستند که این افراد 20 تا 30‌سال کمتر از سایر مردم عمر می‌کنند. همه اینها در شرایطی است که اغلب افرادی که سیگار و قلیان مصرف می‌کنند در سنین 35 تا 69 سالگی جان خود را از دست می‌دهند.» براساس اعلام معاون بهداشت وزارت بهداشت، در ایران، مردم حدود 10‌هزار‌میلیارد تومان بابت محصولات دخانی خرج می‌کنند تا زودتر بمیرند.  او با اشاره به مرگ سالانه 600‌هزار نفر در اثر دود غیرمستقیم دخانیات، تأکید کرد: «سالانه 6‌میلیون نفر در جهان به‌دلیل مصرف مواد دخانی فوت می‌کنند.» سیاری اینها را گفت و افزود: « 10‌درصد هزینه یک خانواده فقیر خرج مواد دخانی می‌شود و معلولیت و ناتوانی ناشی از مصرف مواد دخانی در کشور زیاد است.»  به گفته او، قیمت سیگار در 10‌سال گذشته در ایران 40‌درصد افزایش یافته، به آن معنا که حاشیه سود مواد دخانی 400‌درصد و بیشتر از برج‌سازان است.« هیچ تجارتی به اندازه مواد دخانی سود ندارد و حاشیه سود بالای سیگار موجب شده تا کنترل و قاچاق مواد دخانی در کشور با مشکل مواجه شود.» سیاری درخصوص تجارت غیرقانونی مواد دخانی گفت: «کشورها به دلیل قاچاق مواد دخانی 40‌میلیارد تومان ضرر می‌کنند، چراکه 40‌درصد میزان مصرف مواد دخانی در دنیا را قاچاق تشکیل می‌دهد. عرضه مواد دخانی در دنیا هم جنبه قانونی و هم جنبه غیرقانونی دارد و شرکت‌های چند ملیتی تلاش می‌کنند که از هر دو جنبه استفاده کنند.»
پارسال 18‌میلیارد نخ سیگار در کشور قاچاق شد
 قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور تجارت هم در این همایش حاضر بود. او از قاچاق 18‌میلیارد نخ سیگار در ‌سال گذشته خبر داد و گفت: « از 55 تا 65‌میلیارد نخ سیگار مصرف شده در ‌سال گذشته در کشور، حدود 18‌میلیارد نخ مربوط به قاچاق سیگار در کشور بوده است که این تقریبا 30‌درصد مصرف کشور است.» به گفته مجتبی خسرو تاج، در ‌سال گذشته بیش از 28.7‌میلیارد نخ سیگار در کشور تولید شد و حدود 13.6‌میلیارد نخ سیگار به صورت رسمی به کشور وارد شد.«‌سال گذشته 30‌درصد واردات سیگار از طریق قاچاق، وارد کشور شده، این در حالی است که با کنترل آن می‌توانستیم، حدود 1000‌میلیارد تومان به خرانه کشور اضافه کنیم.»  رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت هم به خطرات مصرف قلیان به‌عنوان یکی از مواد دخانی اشاره کرد.« چون دود قلیان از آب و لوله قلیان رد می‌شود، مجاری آن می‌تواند حاوی انواع قارچ‌ها و مواد میکروبی باشد و بنابراین خطر بیماری‌های دیگری چون سل و هپاتیت را نیز افزایش می‌دهد. مشکل دیگر مصرف قلیان، بحث درگیری اطرافیان مصرف‌کننده است؛ چراکه نشان داده شده دود قلیان برای اطرافیان مصرف‌کننده معادل 8 تا 10 نخ سیگار است.»