شهروند| سایه خشک‌شدن و تبدیل‌شدن به دشت نمک، هنوز از سر دریاچه ارومیه دور نشده که احتمالی جدید به نگرانی در این حوضه آبریز تبدیل شده است. نگرانی از بروز بیماری‌های نوظهوری که اگر دریاچه خشک شود، بلای جان زیست‌مندان منطقه خواهد شد. بلایی که در سال‌های اخیر با افزایش غبارهای نمکی و احتمال بروز بیماری‌هایی مرتبط با این غبارها همچون بیماری‌های ریوی، خود را قریب‌الوقوع نشان داده است. علیرضا سیدقریشی، کارشناس مسئول زیستگاه‌های آبی اداره‌کل آذربایجان‌غربی دراین‌باره می‌گوید: «درصورت خشک‌شدن دریاچه‌ارومیه احتمال بروز یک‌سری بیماری‌های ریوی و نوظهور در این حوضه آبی وجود دارد.»
او در حاشیه بازدید از سایت توسعه‌کشاورزی‌پایدار در حوضه دریاچه‌ارومیه در جمع خبرنگاران، توضیح می‌دهد که «در 30 تا 40‌سال گذشته به‌دلیل سوءمدیریت در منابع آبی و کاهش بارندگی و افزایش دما، شاهد تغییر در اکوسیستم دریاچه‌ارومیه شدیم. از اواخر دهه 70 وارد یک دوره کاهش بارندگی و خشکسالی شدیم که برخی از کارشناسان معتقدند، زمان شروع بحران دریاچه از این دهه است اما واقعیت این است که کاهش بارندگی سبب کم‌شدن روان‌آب‌ها به سطح دریاچه ارومیه شد.»  قریشی با اشاره به این‌که در 18‌سال گذشته میزان متوسط ورودی آب به دریاچه ارومیه 2.4‌میلیارد مترمکعب بوده است، می‌گوید: در سال‌های پیش از این، میزان ورودی آب 4.9‌میلیارد مترمکعب بود، به عبارتی در چند‌سال گذشته حدود 300‌میلیون مترمکعب آب ورودی به دریاچه ارومیه کاهش یافته است. هرچقدر منابع آبی کاهش یافت، سطح زیرکشت افزایش یافت که این مسأله موجب شد آب ورودی به دریاچه ارومیه در حد بسیار زیاد و محسوس کاهش یابد که همزمان با آن نیز افزایش دما و تبخیر را نیز شاهد  هستیم.»
او تأکید می‌کند که «در صورت خشک‌شدن دریاچه ارومیه قطعا با مشکلاتی مانند بروز گرد و غبار نمک از سطح دریاچه، کاهش شدید سطح آب‌های زیرزمینی و احتمال بروز بیماری‌های نوظهور مواجه خواهیم شد. همچنین به علت خشک‌شدن سطح دریاچه، جزایر موجود در آن به هم متصل شده‌اند بنابراین احتمال دارد حیات‌وحش موجود در این جزایر خارج شوند و شرایطی بحرانی را در منطقه ایجاد کنند.»
کارشناس مسئول زیستگاه‌های آبی اداره‌کل آذربایجان‌غربی با اشاره به این‌که درحال‌حاضر سطح تراز اکولوژیک دریاچه (حداقل تراز آب دریاچه)‌ هزار و 274 متر از سطح آب‌های آزاد است، یادآوری می‌کند که «این سطح درحال‌حاضر 3.46 متر کمتر از این تراز اکولوژیک قرار دارد. البته با یک‌سری اقدامات انجام شده و میزان بارندگی امسال سطح تراز آب دریاچه ثابت مانده است.»
وابستگی زندگی 5‌میلیون نفر
 از دریاچه ارومیه
از روزی که غبارهای نمکی بلند شد و زمین‌های اطراف دریاچه روبه‌شوری گذاشت، بسیاری از مسئولان منطقه‌ای، کارشناسان محیط‌زیست و حتی اعضای ستاد احیای دریاچه ارومیه هشدار را شروع کردند که اگر وضع بحرانی دریاچه ارومیه به همین صورت ادامه یابد، میلیون‌ها نفر از ساکنان اطراف آن مجبور به مهاجرت می‌شوند. ساکنان حاشیه‌ای دریاچه و حتی کیلومترها دورتر از دریاچه به‌دلیل به‌خطر افتادن فرصت‌های شغلی، معیشت و سلامتی‌شان باید کوله‌بار را جمع کرده و به‌جایی مهاجرت کنند که از غبارهای نمکی درامان بمانند. به گزارش ایرنا، مدیرملی پروژه حفاظت از تالاب‌های ایران هم در بازدید از سایت‌های کشاورزی توسعه‌پایدار با بیان این‌که 5‌میلیون نفر از دریاچه ارومیه منتفع می‌شوند، هشدار می‌دهد: «در صورت از بین رفتن کامل این دریاچه، این ظرفیت نیز از بین می‌رود.»
محسن سلیمانی‌روزبهانی با اشاره به این‌که زمانی که یک تالاب از بین برود، قطعا فرصت‌های معیشتی و شغلی زیادی از بین می‌رود، ادامه می‌دهد: «در تلاش هستیم برای مدیریت مناطق حفاظت‌شده و بخش‌های تالابی از رویکرد سنتی به‌سمت جامع‌نگر و پیشرفته حرکت کنیم، برای رسیدن به این موضوع باید سازمان‌ها و دست‌اندرکاران مختلف درقالب برنامه جامع مدیریت در کنار هم قرار گیرند.» او به نقش موثر مردم در حفاظت از تالاب‌ها و احیای دریاچه‌ارومیه اشاره می‌کند و فراهم‌کردن زمینه برای مشارکت مردم در فرآیند احیای دریاچه ارومیه را از اهداف اصلی طرح توسعه‌پایدار در حوضه آبریز این دریاچه می‌داند.
او ادامه می‌دهد: «از این‌رو درصدد اجرای طرح توسعه کشاورزی‌پایدار در حوضه آبریز دریاچه‌ارومیه هستیم که در این طرح جوامع محلی، دولت، بخش خصوصی، نهادهای مردمی و برخی سازمان‌های بین‌المللی در کنار هم قرار می‌گیرند. در گام‌اول این طرح تلاش شد،
 41 روستا در سطح 30‌هزار هکتار و 13‌هزار کشاورز درگیر شوند که موفقیت‌آمیز بود که در مرحله‌دوم این تعداد به 74 روستا رسیده است. البته 30‌هزار هکتار در مقابل 500‌هزار هکتار اراضی کشاورزی در منطقه زیاد نیست اما برای شروع قابل قبول است.»