لیگ ما از وقتی‌سال 1349 برای اولین بار شکل منسجمی به خود گرفت، همیشه رنگ آبی و قرمز را به‌عنوان زمینه اصلی خود داشت. از لیگ‌های دوران پهلوی که فقط پاس در 2‌سال آخر، جام را از پرسپولیس و استقلال گرفت تا جام آزادگان، این ملک مطلق تیم‌های اصلی ما، قرمز و آبی بیشتر اوقات در اوج بودند اما دومین دربی برگزار شده در هفته آخر لیگ‌های بعد از انقلاب از این قاعده مستثنا است چون برای اولین‌بار در تاریخ لیگ، استقلال و پرسپولیس فصل را بدون حضور در 3 رتبه ابتدایی به پایان می‌برند. تحقیر از دربی 80 می‌بارد! برای پنجمین بار، دربی حالت تشریفاتی دارد. دربی‌های‌سال 47 که دوستانه بود، 49، 58 که نیمه‌تمام ماند و 76 (رقابت خداحافظی پیوس که دربی فصل قبل همزمان با هفته اول فصل بعد انجام شد) مانند دربی فردا تاثیری در سرنوشت 2 غول نداشت. افت استقلال، نتیجه فرو افتادن  از برج عاج است. ژنرال استقلال که بین سال‌های 1387تا 1390 با تیم‌هایش قهرمان لیگ برتر شد در پایان دربی فردا، متوجه می‌شود آیا این فصل بدترین رتبه دوران مربیگری‌اش در لیگ برتر رقم می‌خورد یا کماکان لیگ فصل قبل، تصویر‌گر ضعیف‌ترین عملکردش است! خیلی بعید است استقلال دربازی فردا صاحب رتبه‌ای بهتر از رده پنجمی‌سال قبل با قلعه‌نوعی شود و این یعنی بدترین عملکرد دوران مربیگری مردی که روزی ژنرال بود! برانکو اما آن‌قدر در پرسپولیس نبوده که بتوان او را با قلعه‌نوعی استقلال مقایسه کرد اما دقت در آمار او در دربی هم پرونده جمع و جوری برای سرمربی کروات‌ها می‌سازد. برانکو تا به حال 14 دربی را پشت سر گذاشته است و میانگین 80‌درصد پیروزی را به چنگ آورده. اوج درخشش او در فصول 2007-2006 و 2008-2007 شکل گرفت؛ جایی که در 4 دربی، 4 پیروزی را مقابل انکا زاگرب تجربه کرد. او در 4 دربی مقابل‌هایدوک اشپیلت هم 4 برد به‌دست آورد. حضور در تیم شاندونگ چین، یک برد و یک تساوی در تنها فصل لیگی برانکو در شرق دور را رقم زد. درامارات اما اینقدرها خوش‌شانس و موفق نبود چون در دوران حضور درالوحده، طی 3 دربی با الجزیره، 2 باخت و یک برد را به چشم دید. پس سرمربی پرسپولیس در 13 دربی قبلی آمار خیره‌کننده 10 برد، یک تساوی و 2 باخت داشته است.

بدو، بیشتر بدو!

برای ما که در هیچ یک از شئون زندگی‌مان برخوردی منطقی با اتفاقات پیرامون نداشته‌ایم، از آن‌ور پشت بام افتادن، رسم دیرینه و نیکویی است! با دیدن هر فوتبال ناب اروپایی بی‌توجه به استانداردهای موجود در فوتبالمان، بر سر این طفل یتیم زده‌ایم که چرا بارسای فینالیست فصل جاری لیگ قهرمانان نیستی و مثلا پیکان هستی! بر این اساس در هر زمینه آماری هم لاجرم در شروع بازی، انگار 3 بر صفر از رقبا عقب هستیم! میزان دوندگی بازیکنان استقلال و پرسپولیس و مقایسه دوندگی بازیکنان این 2 تیم با استانداردهای لیگ، توضیح‌دهنده سطور بالاست. برخلاف آمار اخیر، میزان دوندگی در فصل جاری لیگ برتر، بین 8 تا 11 کیلومتر است و تنها در بدترین حالت به 7 می‌رسد؛ میانگینی پایین‌تر از 10 تا 12 کیلومتری که در 5 لیگ اروپا وجود دارد اما مسأله این است که نرخ دوندگی در 2 تیم قبلا برتر و پرهوادار کشور چندان خوب نیست. میانگین دوندگی6 کیلومتر برای استقلال و 6.5 کیلومتر برای پرسپولیس در فصل جاری ثبت شده. این موضوع چندان جالب نیست و نشان می‌دهد مربیان 2 تیم بیش از آن‌که به بازیکنانشان دستور دویدن بدهند، احتمالا بیشتر دوست دارند توپ را بدوانند یا به بازی فیزیکی و فرسایشی مشغول شوند.  ذات بازی تیم‌های امیر قلعه‌نوعی با دوندگی زیاد سازگار نیست و سرمربی احتمالا بیکار فصل آینده در دوران بازی‌اش هم چندان به دوندگی علاقه‌ای نداشت. در سوی مقابل، برانکو ایوانکوویچ هم معمولا فوتبالی پر از خساست را به بازیکنانش توصیه می‌کند. فضاسازی برای سرمربی کروات اهمیت زیادی دارد اما او هم مانند ژنرال، علاقه زیادی به فوتبال دیالوگ محور دارد؛ به این معنا که در زمان تصاحب توپ، معمولا بهتر از مواقعی که توپ ندارد، بازی می‌کند. بر این اساس، بازی 2 تیم حریص در تصاحب توپ، علاوه بر همه زیبایی‌های احتمالی، احتمالا نبردی برای دیدن خلاهای فراوان در گوشه‌ها و وسط زمین به خاطر کم توانی در بازی بدون توپ و بی‌علاقگی برای دویدن است. به نظر می‌رسد دوندگی حلقه مفقود در تاکتیک‌های 2 تیم است.

خلأهای دفاعی، عامل جذابیت دربی

این دربی، بعد از 4 تساوی بدون گل و 2 بر یک رفت فصل جاری، پرگل می‌شود؟ بله اما نه به خاطر هنر مهاجمان کم‌ثمر تیم‌ها بلکه به دلیل دفاع بازسرخابی‌ها. به شهادت آمار، پرسپولیس و استقلال، خط دفاعی ضعیفی دارند. استقلال با 33 گل خورده بیش از هر 5 تیم بالای دستی خود گل خورده و تنها پرسپولیس، گسترش فولاد، راه‌آهن، ملوان، استقلال خوزستان و نفت مسجد سلیمان، بیش از آنها شاهد لرزیدن تورشان بوده‌اند. با نگاه به عملکرد خط دفاعی استقلال به عمق ماجرا پی می‌بریم. فروزان، دروازه‌بان اول این فصل استقلال غیرازبازی برگشت فصل جاری با پیکان(برتری یک- صفر استقلال) در تمام 28 رقابت دیگر در بازی بود و میانگین 1.2 گل خورده در هر بازی را به جای گذاشته است. استقلال این فصل 9 بار کلین‌شیت کرده که 8 بار آن درحضور فروزان رخ داده. در سوی مقابل، سوشا مکانی 20 بار در فصل جاری، درون دروازه پرسپولیس ایستاده، یک گل به خودی زده و در 5 بازی، دروازه‌اش را بسته نگه داشته است . از طرفی مردان سازمان دفاعی استقلال (بیگ‌زاده، مگویان، عمران‌زاده، صادقی، کریمی و فخرالدینی) روی هم 4 گل زده‌اند، مرتکب اشتباهی به بزرگی زدن گل به خودی نشده‌اند و البته هیچ‌یک از آنها بیش از یک گل نزده‌اند. پرسپولیسی‌ها هم اوضاع بهتری ندارند. بنگر، اومانا، جعفرپور، علی‌عسکری، نورمحمدی و حاتمی، روی هم 2 گل زده‌اند که اتفاقا هر 2 گل را هم بنگر به‌عنوان یک مدافع پیش‌تاخته وارد دروازه رقبا کرده است. آنها هم درست مانند استقلال 2 گل به خودی(بنگر و حاتمی) داشته‌اند. خط دفاعی این بار می‌تواند شاهراه کلیدی بازی شود. اگر مربیان مطابق انتظار، پیله‌های احتیاط را کنار بگذارند، می‌توان به تهاجم‌های منطقه‌ای قرمز و آبی‌پوشان دل بست و منتظر اشتباهات طرفین ماند؛ آنچه اجازه می‌دهد یکی از معدود دربی‌های بدون حساسیت فوتبال ایران با جذابیت‌های به‌یادماندنی در ذهن فوتبالدوستان بایگانی شود. استقلال در خط دفاعی خلأهای زیادی دارد و در یارگیری موفق نیست. پرسپولیس هم خیلی راحت به رقیب اجازه نفوذ از زمین و هوا را می‌دهد.