دكتر احمد آريايي‌نژاد عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس
افزايش هزينه‌هاي درماني در چند سال گذشته در كنار كاهش توان مالي خانواده‌ها، حوزه بهداشت و درمان كشور را به سمت بحران بزرگي سوق مي‌داد. شكاف طبقاتي كه در تمام شئون زندگي جامعه امروز ما روزبه‌روز فاصله فقیر با غني را بيشتر مي‌كند، متاسفانه حوزه بهداشت و درمان را نيز متأثر كرده بود. خوشبختانه با روي كارآمدن دولت جديد و تمركز خوب كابينه در اين بخش، اقدامات نسبتا مناسبي در اين خصوص انجام گرفت. طرح تحول نظام سلامت از همان ابتدا با تاكيد بركاهش هزينه‌هاي پرداختي از جيب مردم توانست تا حدودي فاصله طبقاتي ايجاد شده در حوزه درمان را كاهش دهد. از طرف ديگر قوانين متعدد كشوري برخوردار از خدمات بهداشتي و درماني را يكي از حقوق اساسي هر شهروند ايراني بيان كرده كه بايد با كيفيت مناسبي در اختيارش قرار گيرد. وزارت بهداشت نيز با توجه به اين حقوق مصرحه در قوانين بالادستي و همچنين شرايط نابسامان نظام بهداشتي و درماني، با اختصاص بودجه مناسب و كمك بيمه‌ها، هزينه‌هاي پرداختي در مراكز دولتي را تا حد مطلوبي كاهش داد كه اقدام بسيار مباركي بود. ولي با توجه به محورهاي اصلي طرح تحول نظام سلامت، حمايت‌هاي انجام گرفته از ابتداي آغاز طرح تاكنون بايد در ساير حوزه‌هاي بهداشتي و درماني نيز تسري پيدا كند و اين به معناي نياز به بودجه بيشتر براي پيشبرد اهداف اين طرح است.
حال آن كه با توجه به شرايط اقتصادي و چالش‌هاي پيش روي دولت در ساير حوزه‌ها به نظر مي‌رسد تامين منابع مالي براي ادامه و پيشبرد طرح تحول نظام سلامت با مشكلاتي مواجه خواهد شد، كه اين مهم مي‌تواند بقاي طرح تحول را با چالشي جدي مواجه كند. با اين حساب دولت و به ويژه وزارت بهداشت بايد براي تأمين هزينه‌هاي اين طرح چاره‌اي بينديشد. به عبارت ديگر بايد صاحبنظران و سياست‌گذاران كلان در بخش بهداشت و درمان درآمدزا بودن طرح تحول را مورد توجه قرار دهند، چرا كه براي مدت كوتاهي مي‌توان با كاهش بودجه از ساير بخش‌ها و تزريق به حوزه بهداشت و درمان اين پيكره نيمه جان را فربه نشان داد.
يكي از راهكارهايي كه مي‌توان هزينه‌هاي تحميلي در حوزه درمان را تا حد قابل توجهي كاهش داد، توجه و سرمايه‌گذاري بيشتر بر مقوله «پيشگيري» است. كاهش 60 تا 70 درصدي هزينه‌های درماني با پيشگيري و خودمراقبتي اصل انكارناپذير در حوزه بهداشت و درمان است. البته به جز بخش دهان و دندان در طرح تحول نظام سلامت كه به تازگي از سوي وزير بهداشت مطرح شده است، تاكنون در ساير حوزه‌ها اقدامات موثري را درخصوص پيشگيري شاهد نبوده‌ايم. به‌هرحال با توجه به شرايط موجود و محدوديت‌هاي مالي دولت در ساير بخش‌ها به نظر مي‌رسد بايد تمركز و كار بيشتري درخصوص پيشگيري انجام شود. تجربه نشان داده، طرح‌هایي كه مشاركت عمومي را همراه خود دارند به موفقيت و حصول نتيجه مطلوب نزديك‌تر بوده‌اند. از همين رو بايد بخشي از طرح تحول نظام سلامت را به آموزش همگاني درخصوص رعايت بهداشت و پيشگيري از بروز بيماریي‌هاي نظير فشار خون، ديابت، چاقي و موارد مشابه اختصاص داد كه بي‌شك چنين رويكردي هم ارتقاي سلامت و بهداشت عمومي جامعه را افزايش خواهد داد و هم كاهش چشمگيري در هزينه‌هاي درماني تحميلي به نظام سلامت كشور را درپي خواهد داشت.