شهروند| یکی از بخشهای دورمانده از توجهات در وزارت نفت، سازمان بهینهسازی انرژی است. شاید فعالیتهای این شرکت به نظر ساده بیاید، اما برنامهریزی برای مصرف بهینه و صرفهجویی در سوخت، علاوه بر آنکه به اشتغالزایی کمک میکند، منابع را حفظ میکند و البته حوزه مناسبی برای سرمایهگذاری است. این جملات، بخشی از سخنان مدیرعامل شرکت بهینهسازی مصرف انرژی یا نیمه روشن آن است. اما هنگامی که او شروع به خواندن آمار کرد، نیمه دیگر سخنان او نمایان شد که جالب و تا حدودی حیرتانگیز بود. به گفته نصرتالله سیفی، ایران در آستانه تبدیل شدن به یک واردکننده انرژی است! براساس اعلام او درصورت عدم ساماندهی مصرف سوخت، ايران تا 7سال دیگر باید سوخت وارد کند. براساس هشداری که او داد، دیگر بحث ذخایر عظیم نفت وگاز ایران مطرح نیست؛ چرا که مصرف نادرست سوخت در سالهای اخیر و اجرا نشدن برنامههای پیشگیرنده، حالا ایران را در لبه پرتگاه مصرف انرژی قرار داده است. اما گلههای این مقام مسئول، به همین جا ختم نمیشد و نبود آمارهای دقیق، دلیل دیگری است که به گفته او برنامهریزی را سختتر میکند.
شیوه جدید هدفمندی یارانهها در جزیره قشم
نصرتالله سیفی، مدیرعامل شرکت بهینهسازی انرژی در این نشست خبری با تاکید بر اینکه قانون هدفمندی یارانهها به درستی اجرا نشده است، گفت: پایلوت شیوه جدید اجرای قانون هدفمندی با تکنیک جدید کارت انرژی در جزیره قشم اجرا میشود. براساس مطالعاتی که اتاق بازرگانی انجام داده است و با کمک سازمان مناطق ویژه اقتصادی برای جلوگیری از صدمات ناشی از قاچاق و بهبود و ارتقای مصرف انرژی این طرح پیشبینی شده است که باید در هیأت دولت هم تصویب شود تا به مرحله اجرا برسد و براساس آن قیمت حاملهای انرژی واقعی شده و کارت انرژی جایگزین یارانه نقدی خواهد شد.
تولید خودروی داخلی به صرفه نیست
سیفی در ادامه این جلسه خبری با بیان اینکه استاندارد مصرف بنزین برای خودروهای کلاس C حدود 8 لیتر در 100 کیلومتر است، گفت: میانگین ترکیبی مصرف سوخت بنزین در خودروهای وارداتی حدود 8 لیتر در هر 100 کیلومتر و خودروهای تولید داخل 11 لیتر در 100 کیلومتر است. با این وضع شاید از نظر مصرف انرژی صرف نکند که در داخل خودرو تولید کنیم چرا که مصرف سوخت خودروهای داخل بسیار بالا است و هزینه انرژی زیادی به کشور تحمیل میکند.
او ادامه داد: در همین زمینه با وزارت راه و شهرداریها درباره اجرای قانون مبحث 19 مشکل جدی داریم چرا که این قانون سال 75 ابلاغ شده، اما اجرا نمیشود. همچنین یکی از مشکلات بزرگ ما در کشور نداشتن آمار است. ما درباره تعداد خودرو 3 آمار مختلف با فاصله زیاد داریم چنانکه پلیس راهور، وزارت صنعت و سامانه کارت سوخت 3 رقم مختلف با فاصله 20درصدی درباره تعداد خودروهای کشور ارایه میدهند.
وی با اشاره اینکه نقشه راه خودروسازان برای کاهش مصرف سوخت خودروها راضیکننده نیست، گفت: در پروژههای مربوط به بند «ق» برنامه خودروهای هیبریدی را داشتیم اما چون تکنولوژی لازم را به ما نمیدادند و خودمان هم این تکنولوژی را نداشتیم، برنامه حذف شد.
جریمه ایران برای انتشار کربن از 2020
او با بیان اینکه در سال 89 یک بشکه نفت خام در ایران 100هزار تومان GDP تولید کرده است، گفت: اگر قیمت نفت را در آن زمان 100 دلار و قیمت دلار را نیز 1000 تومان فرض کنیم، این اعداد نشان میدهد مصرف هر بشکه معادل نفت خام در ایران هیچ ارزش افزودهای در اقتصاد ملی ایجاد نکرده است. امسال فرض کردیم 250میلیون بشکه معادل نفت خام در مصرف انرژی صرفهجویی انجام شود، اما اگر دستگاهها کمک کنند به میزان بیشتری صرفهجویی قابل تحقق خواهد بود. او در ادامه تاکید کرد: مصرف انرژی در بخش ساختمان 5 برابر استاندارد است.
همچنین به گفته سیفی ایران پیمان منع انتشار کربن را امضا کرده و از سال 2020 میلادی برای انتشار کربن اضافه جریمه خواهد شد. در همین زمینه ایران باید در سالجاری سناریوهای کاهش انتشار کربن را به سازمان ملل ارایه دهد. در همین زمینه سازمان بهینهسازی انرژی برنامههایی را پیشبینی کرده که برای شروع آنها تنها به 60میلیارد دلار نیازد دارد و بقیه منابع مورد نیاز از محل بازگشت سرمایهگذاری انجام شده، تامین میشود. او در ادامه اضافه کرد: ما در سال 750میلیون تن معادل کربن تولید میکنیم و رتبه ما در این شاخص 5 یا 6سال پیش 14 بود که الان به 8 رسیدهایم.
صرفهجویی 870میلیارد دلاری
او گفت: طبق سیاستهای کلی اصلاح الگوی مصرف که توسط مقام معظم رهبری در سال 1389 ابلاغ شده است، شدت انرژی تا سال 1400 باید 50درصد کاهش یابد. اگر روند مصرف به صورت فعلی ادامه یابد تا سال 1401 واردکننده انرژی خواهیم شد. در این زمینه نمونههای جهانی نیز وجود دارد. در انگلستان در سال 2005 مصرف نفت بر تولید پیشیگرفت و انگلیس واردکننده نفت شد؛ در مورد گاز هم انگلیس در سال 2005 مزیت تولیدی خود را از دست داد و واردکننده شد و این اتفاق در مورد مکزیک هم در سال 1995 افتاد. این درحالی است که هرچه بهتر مصرف کنیم، قدرت و ظرفیت صادرات ما افزایش خواهد یافت. اما این تنها نکته مثبت درباره صرفهجویی در انرژی نیست. یک دلار سرمایهگذاری در کارآیی انرژی برابر سه دلار سرمایهگذاری در بخش تولید است. او گفت: در صورتی که موفق به کاهش شدت انرژی به میزان 50درصد با احتساب رشد اقتصادی سالانه ششدرصد تا سال 1409 شویم، 870میلیارد دلار ارزش صرفهجویی خواهد بود و سهمیلیون فرصت شغلی ایجاد میشود. همچنین معادل پنجمیلیارد بشکه نفت خام نیز از میزان مصرف کاسته خواهد شد و 770میلیارد دلار از محل انرژی صرفهجویی شده به کشور باز میگردد و 1800میلیون تن از انتشارکربن کاسته میشود. اما برای این کار تاسال 1400 به حدود 192میلیارد دلار سرمایهگذاری در این بخش نیاز است. سیفی گفت: سال گذشته دولت تصویب کرد 300میلیارد تومان از محل یارانهها به وزارت نفت و 200میلیارد تومان به وزارت نیرو برای بهینهسازی مصرف انرژی پرداخت شود که هیچ رقمی پرداخت نشد اما نفس تصویب چنین مادهای بسیار مثبت است.