مصطفی مهریزی
دولینگو از سوال یک استاد دانشگاه از شاگردش آغاز شد: چگونه میتوانیم از 100میلیون نفر برای ترجمه وب به تمام زبانهای اصلی دنیا به صورت رایگان استفاده کنیم؟
اولین پرسشی که باید به آن پاسخ داد این است که چرا باید وب را به زبانهای دیگر ترجمه کنیم. وب به زبانهای مختلفی وجود دارد. بخش عمده آن به انگلیسی و باقی به زبانهای دیگر است. مسأله اینجاست که اگر زبانی را ندانید، نمیتوانید به آن بخش از وب دسترسی داشته باشید. مثلا برای دیدن بخش فارسی وب، باید به زبان فارسی دنبال آن بگردیم و در آن جستوجو کنیم. سوال بعدی این است که چرا وب را به مترجمان حرفهای ندهیم تا آن را ترجمه کنند. حقیقت این است که این کار هزینه بسیار بالایی دارد. مثلا برای ترجمه ویکیپدیای انگلیسی به اسپانیایی که حدود 20درصد بخش انگلیسی مقاله دارد، چیزی حدود 50میلیون دلار هزینه لازم است و هزینه ترجمه وب به تمام زبانهای اصلی، سر به میلیاردها دلار میزند.
سوال مهم بعدی این است که برای ترجمه به کسانی نیاز است که به هردو زبان مسلط باشند. از کجا میتوان صدمیلیون نفر را یافت که دستکم به دو زبان تسلط داشته و همینطور انگیزه داشته باشند تمام وب را به رایگان ترجمه کنند؟ پاسخ این پرسش، همان پاسخی است که استیون هکر به استادش لوئیسونآن داده است؛ از طریق آموزش زبان.
حقیقت این است که حدود یکمیلیارد و 200میلیون نفر از انسانهای کرهزمین آرزو دارند زبان دیگری را بیاموزند و سالانه هزینههای هنگفتی برای این کار میکنند. این دانشجو و همکارانش پایگاهی را تدارک دیدهاند که افراد میتوانند بهصورت رایگان در آن، زبان موردنظرشان را بیاموزند و وقتی به سطح قابلقبولی رسیدند، متنها و جملههایی در اختیار آنان قرار میگیرد که واقعی بوده و از متنهای موجود در وب هستند. آنها جملهها را ترجمه میکنند و نرمافزار این پایگاه، ترجمه چند نفر از آنان را باهم میآمیزد تا ایرادات احتمالی برطرف شوند؛ نتیجه شگفتآور است. در حدی که میتوان این ترجمهها را با ترجمه مترجمانحرفهای مقایسه کرد. از طرفی اگر بهدنبال ترجمه متنی هستید، میتوانید در بخش دیگری از پایگاه، آن را در اختیار دیگران بگذارید تا کسانی که به آن زبان مسلطاند، بهصورت داوطلبانه آن را برای شما ترجمه کنند.
تجربه یک هفتهای خودم در استفاده از اپلیکیشن اندروید این پایگاه که بیشترین دانلود درسال جاری میلادی را داشته، با تمام تجربههایم از کلاسهای آموزش زبان و کتابهای زبانآموزی متفاوت بوده است. حالا میتوانم با دانستن اندکی انگلیسی، زبان آلمانی را یاد بگیرم و به سرعت پیشرفت کنم. درواقع انتظار این را میکشم که زودتر بهحدی برسم که بتوانم داوطلبانه به پایگاه دولینگو در ترجمه بخش بسیار کوچکی از وب کمک کنم و همینطور، به زبانی که مدتهاست دوست دارم بیاموزم و به علت کمبود وقت و هزینههای بالا آموختنش را عقب انداختهام، مسلط شوم.
آدرس این پایگاه: www.duolingo.com