شهروند| تغییرات گسترده و بنیادین در کادر رهبری عربستان بسیاری از ناظران بینالمللی را شوکه کرد، بسیاری از تحلیلگران نیز این تغییرات را بیارتباط با جنگ اخیر این کشور با یمن نمیدانند اما این تغییرات چه اثری بر روابط ایران و عربستان خواهد گذاشت؟ محمدصالح جوکار، نماینده مردم یزد در مجلس و عضو کمیسیون امنیت ملی میگوید: هیچ، به گفته آقای جوکار روابط ایران و عربستان تا زمانی که این کشور تلاش میکند بیداری اسلامی را به انحراف بکشد، بهبود نمییابد. او همچنین گفته است که آمریکاییها به ایران قول داده بودند برای آتشبس در یمن تلاش میکنند اما در عمل اقدامی انجام ندادهاند.
تغییرات ایجاد شده در کادر رهبری عربستان تا چه حد متاثر از رقابت این کشور با ایران است و آیا میتوان گفت در پس این تغییرات روابط ایران و عربستان هم تغییر خواهد کرد؟
با توجه به سوابقی که ما از این افرادی که اخیرا منصوب شدهاند، داریم نباید انتظار داشته باشیم که با تغییرات جدید رخداد تازهای در روابط میان دو کشور ایران و عربستان بیفتد. تا زمانی که عربستان بر سیاستهای غلط خود در زمینه به انحراف کشاندن بیداری اسلامی اصرار میکند، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که روابط میان دو کشور بهبود پیدا کند. فکر میکنم بهطور مسلم در آینده نزدیک شاهد تغییرات جدی در نظام حکومتی این کشور خواهیم بود.
به چه دلیلی فکر میکنید این تغییرات در آینده نزدیک حتما رخ خواهد داد؟
به این دلیل که میدانیم مردم عربستان هم از این وضع راضی نیستند و به دنبال تغییر و تحولی اساسی در حاکمیت خود هستند. بنابراین اقداماتی که دولت عربستان در راستای تولید افراطگرایی در منطقه انجام میدهد، نمیتواند تاثیری بر افزایش عمر حکومت آنها داشته باشد.
برخی از تحلیلگران گفتهاند تغییرات ایجاد شده توسط ملک سلمان در راستای همراهی بیشتر کادر رهبری عربستان با او در مورد مسائل منطقهای است، این کادر جدید چه برنامهای در دستورکار گذاشتهاند که کادر پیشین رهبری در عربستان قادر به انجام آن نبود یا به عبارتی از آن سر باز میزد؟
سیاستهای آنها تغییر نکرده، فکر میکنم این افرادی هم که وارد هرم اصلی قدرت در عربستان شدهاند همان سیاستهای پیشین را دنبال میکنند حتی احتمال دارد مشکلات آنها جدیتر هم بشود. موضوع مهمی که درباره عربستان باید بدانیم این است که اختیار سیاست خارجی این کشور در دست دولتمردان آن نیست و همچنین شرایط منطقهای و جاهطلبی که سعودیها دارند در امتداد اهداف آمریکا برای منطقه قرار میگیرد.
تاکنون مقامات مختلف جمهوری اسلامی بارها درباره اقدامات عربستان در منطقه به حکام این کشور هشدار دادهاند، چه ظرفیتهایی برای ایران وجود دارد که این هشدارها اعلام میشود؟
ما هنوز از ظرفیتهایمان علیه عربستان استفاده نکردهایم. بهعنوان مثال کنفرانس سران کشورهای اسلامی را باید برگزار میکردیم که هنوز این کار را انجام ندادهایم، هرچند لازم بود این کنفرانس را تشکیل میدادیم و اجازه نمیدادیم عربستان به جنایات خود علیه یمن ادامه دهد.
با وجود ائتلافی که عربستان به سود خود تشکیل داد، این کنفرانس میتوانست اقدام جدی از سوی ایران محسوب شود؟
قطعا میتوانست، همانطور که رایزنیهای ما، اعضای ائتلاف را از تصمیمی که گرفته بودند، منصرف کرد. عربستان قصد داشت در حمله زمینی به یمن از ارتشهای مصر و پاکستان استفاده کند، حتی موافقت اولیه آنها را هم گرفته بود ومطمئن بود هنگامی که نیاز داشته باشد، این ارتشها به سود او خواهند جنگید اما در عمل اینطور نشد. رایزنیهای ما باعث شد آنها خود را از جنگی کنار بکشند که هیچ دستاوردی برای آنها نداشت و تنها خسارتهایی را متوجه مردم این کشورها میکرد. این ظرفیتها باید بهطور جدیتری دنبال شود.
آقای ظریف در مصاحبههایی که با رسانههای آمریکایی انجام داده به موضوع ارتباط ایران و آمریکا بر سر مسائل منطقهای اشاره کرده است، این ارتباط مشخصا چه دستاوردی داشته و چه هدفی از آن دنبال میشده است؟
قرار بود آتشبس صورت بگیرد و حملات عربستان به یمن متوقف شود. نهتنها اینطور نشد بلکه شورای امنیت هم وارد شد و با صدور قطعنامه شرایط را بدتر کرد. آمریکاییها قول داده بودند که آتشبس برقرار خواهد شد اما عمل نکردند. بههرحال حالا استراتژی آمریکا در منطقه روشن است اما جمهوری اسلامی همزمان باید همه گزینهها را مدنظر داشته باشد. ما باید راهکارهای دیپلماتیک را درنظر بگیریم تا ملت یمن را از وضعیتی که عربستان ایجاد کرده خارج کنیم. فراموش نکنید ملت یمن ظرفیتهایی دارند که تاکنون از آن علیه عربستان استفاده نکردهاند. ما باید کماکان در جبهه دفاع از ملت مظلوم یمن برای احقاق حقوق آنها تلاش کنیم.