6هزار طرح، محصول چندین سفر رئیس‌جمهوری سابق کشور به استان فارس بوده است که تا به امروز تنها 40درصد آنها شروع و یا پایان یافته است. این درحالی است که به‌گفته مسئولان استانی، بخشی از این طرح‌ها بدون درنظر گرفتن اولویت‌های استان بوده است. با این حال استان فارس در آستانه سفر رئیس‌جمهوری نیازهای تازه‌تری را پیدا کرده است که مهم‌ترین آن شامل آب و راه می‌شود. معاون عمرانی استانداری فارس این دو موضوع را برای استان حیاتی و وابسته به حیات استان در سال‌های آتی می‌داند. گفت‌وگوی شهروند با جلیل رضاییان را در ادامه می‌خوانید:
وضعیت پروژه‌های نیمه‌تمام مختص استان فارس نیست. کل کشور درگیر این موضوع است، من بخشی را به‌خاطر عطش خدمت تفسیر می‌کنم اما واقعیت این است که در کشور به مسأله آمایش و فرادستی توجهی نشده است و نیاز هم که بسیار است، که این مهم‌ترین دلیل پروژه‌های نیمه‌تمام است.
یعنی مشکل اعتباری نیست؟
منظور من در سطح کلان بود، وگرنه قطعا که پروژه‌های کلنگ‌خورده بیشتر از ظرفیت و منابع اعتباری کشور و استان بوده است.
به خصوص که در این زمینه اولویت‌بندی هم نشده است، یعنی در بسیاری موارد ما مواجه با پروژه‌های نیمه‌تمامی هستیم که با توجه به کمبود منابع دولتی می‌توانستند بعدتر شروع شوند.
چند مصوبه در دولت قبل برای استان تصویب شده است؟
نزدیک 6هزار مصوبه در سفرهای دولت قبل انجام شده است که از این تعداد حدود 40درصد شروع شده یا در دست بهره‌برداری است.
منظورتان از اولویت‌بندی نشدن هم شامل همین طرح‌ها بود؟
بله
اولویت فعلی استان چیست؟
بدون‌شک یکی از مهم‌ترین اولویت‌ها، مسأله راه است و منظور، عام راه است، یعنی از آزادراه و ریل گرفته تا راه‌های درون شهری.
مترو هم در این اولویت‌ها هست؟
قطعا که هست، منظور ما از حمل‌ونقل کلیه بخش‌های درون‌شهری و برون‌شهری و ریلی هست
چقدر پول نیاز دارید برای اجرای این اولویت‌هایتان؟
حدود 20هزار‌میلیارد تومان که اگر با منابع اعتباری امروز بخواهد انجام شود، 25سال طول می‌کشد.
اما چطور در اولویت هست که بعد از 15سال تنها چند ایستگاه آن به صورت نیمه‌وقت کار می‌کنند، یا راه‌آهن شیراز که هفته‌ای یک بار تردد می‌کند؟
اینطور نیست که شما می‌گویید، راه‌آهن اصفهان - شیراز، مطلوب ما نیست اما دارد استفاده می‌شود.
من هم نگفتم که نمی‌شود، گفتم با توجه به هزینه‌های انجام شده و اولویت مدنظر شما یک راه‌آهن داریم که در حداقل ظرفیت مشغول کار است؟
یک‌بار نیست. به هیچ‌وجه و در هفته حداقل 4 مورد مسافر از تهران به شیراز و شیراز به مشهد را جابه‌جا می‌کند.
خب، چهار مورد سفر آن هم مسیر یک‌طرفه به نظرتان مطلوب یک راه‌آهن اولویت‌دار است که افتتاح هم شده است؟
خیر. من هم گفتم که مطلوب نیست و باید از نظر ایستگاه و کارهای تکمیلی، رویش کار بشود، مثلا ایستگاه مرودشت هنوز آماده نیست.
این ظرفیت استفاده نشده به‌خاطر مباحث ناایمن بودن راه‌آهن نیست؟
خیر. ایراداتی بود که کاملا برطرف شد و الان راه‌آهن قابل قبولی هست. اما این همه درست است که برای استفاده بهتر باید ایستگاه‌های بیشتری افتتاح شود یا برای سرعت بیشتر قطار، تقاطع‌های غیرهمسطح ایجاد شود. در غیراینصورت خط، قابل استفاده و قابل قبول است. اما نکته ما در این است که این راه‌آهن‌ها بیشتر برای بار توجیه دارد که به خاطر عدم اتصالش به دریا از این ظرفیت استفاده نمی‌شود.
یعنی همان راه‌آهن مصوب شیراز، بوشهر؟
البته شیراز، بوشهر، عسلویه و انشعاب لامرد است که خوشبختانه مصوب شده و 250 کیلومتر آن نیز مراحل فاینانس چین را طی می‌کند. محور دیگری هم که دنبال آن هستیم، مسیر دیگر اتصال به بندرعباس است، و همچنین اهواز است.
وضعیت مترو هم به همین طریق توجیه می‌شود؟
خط اول متروی شیراز 24 کیلومتر است که 5/10 کیلومتر آن افتتاح شده و درحال بهره‌برداری است. فقط در چند ساعت روز البته بله اما طبیعی است که هر مترویی یک دوره آزمایشی داشته باشد، ما هم از روزی 3 ساعت شروع کردیم و الان به روزی 5 ساعت رسیده‌ایم و انشاءالله بیشتر هم می‌شود.
این انشاءالله یعنی چه زمانی دقیقا؟
امیدواریم که در بازه زمانی تابستان و بهار این را به 12 ساعت در روز برسانیم.
توسعه شامل چه زمانبندی می‌شود؟
عمده زیرساخت‌های آن 14 کیلومتر انجام شده است و تنها دو، سه تا ایستگاه مانده است که دنبال می‌کنم تا پایان سال95 این مقدار هم تکمیل شود. خط دوم مترو هم مشغول به کار است که البته برای تسریع آن دنبال منابع فاینانس هستیم.
به نظرتان این زمان قابل قبولی است برای بهره‌برداری از خط یک؟
بالاخره همان‌طور که گفتم کمبود منابع وجود دارد اما این را هم درنظر داشته باشیم که شیراز بعد از تهران و مشهد سومین شهر دارای مترو است. اما به صورت کلی هم بله پایان سال 95 به نظر من زمان منطقی و قابل قبولی برای اتمام خط یک مترو شیراز است.
گذشته از راه آن، سدسازی شما هم مشکل‌ساز شده است انگار؟
کجا؟
سد تنگه سرخ که مخالفت‌های بسیاری را پشت‌اش دارد؟
خیلی متاسفم که در هنگام وجود مسائل مهم آبی در کشور، به‌خصوص در استان فارس، عده‌ای فقط به این سد می‌پردازند.
خب این‌که اشکالی ندارد، مردم سوال دارند شما هم روشن‌شان کنید که اشتباه می‌کنند یا درست می‌گویند؟
پس بگذارید که موضوع را روشن کنم، در استان مسأله مهم ما این است که کشاورزی بوده‌ایم و به همین خاطر بیشتر از ظرفیت از آب‌های زیرزمینی استفاده شده است، در این شرایط ما سدهای زیادی را طراحی و اجرا کرده‌ایم، منتهی به دلیل بارش کم این سال‌ها تصمیم داریم که چند سد دیگر هم بسازیم، که همگی بسیار بزرگتر از تنگه سرخ هستند. همه اینها هم در قالب یک برنامه جامع است که دو هدف عمده را دنبال می‌کند؛ اول بهبود مصرف در بخش کشاورزی و بعد اولویت‌بندی مصرف براساس اهداف بالادستی مثل آب شرب و مصارف صنعتی و حق آب‌های زیست‌محیطی.
یعنی کشاورزی را در اولویت آخر قرار داده‌اید؟
چاره‌ای نیست، کشور و فارس با مشکل آب مواجه است و ما چاره‌ای جز افزایش بهره‌وری، تغییر الگوی مصرف و حتی تغییر کشت نداریم. با این حال ما حتی به این خاطر که کشاورزمان ضرر نکند و حتی دریاچه‌ها را بتوانیم زنده نگه داریم در بعضی مناطق باید به سمت اجاره نکاشت برویم.
اما برگردیم به سد؟
سد هیچ مشکلی ندارد و تمام مراحل تحقیقاتی و علمی آن انجام شده است.
یعنی مردم بی‌دلیل نگران هستند؟
اطلاعات غلطی درباره این سد مطرح شده است که ما صلاح نمی‌دانیم، به‌خصوص که در استان، پروژه‌های بزرگی درحال اجرا است که نمی‌دانم چرا همه این خدمات رها شده و به این سد کوچک که در میان کارهای ما انگشت کوچک هم نیست آن‌قدر توجه شده است.
کوچک و بزرگی‌اش که فرقی در موضوع نمی‌کند، حتی رئیس محیط‌زیست استان هم با این سد مخالفت کرده است؟
من زیاد نمی‌خواهم وارد این موضوع بشوم اما هیچ ایرادی برای ساخت این سد وجود ندارد.