استان فارس با جمعیتی بالغ بر چهار و نیم‌میلیون نفر چهارمین استان بزرگ کشور است. استانی تاثیرگذار در تاریخ که موزه‌اي از دستاوردهای نظامی، معماری، ادبی و فرهنگی ایران در ادوار مختلف بوده است. از سازه شکوهمند تخت‌جمشید تا بوستان و گلستان سعدی، از مقبره کوروش تا حافظیه و در کنار اینها تاریخ پرفراز و نشیب ایل قشقایی و حکومت کریمخانی و نمونه‌های به‌جای مانده از زمان قاجار. با این کارنامه و همچنین نقش بسیار بزرگ فارس در تأمین محصولات کشاورزی، فارس و پایتختش را به نوعی مشهورترین شهر ایران در کنار تهران و اصفهان نیز کرده است. اما این روی زیبا به تازگی با بحران‌های جدی و سختی نیز مواجه شده است که مهم‌ترین آن به گفته استاندار این استان، بی‌آبی است و بعدتر بیکاری. گفت‌وگوی «شهروند» با محمد احمدی استاندار فارس را می‌خوانید:
بالطبع الان تمامی اخبار فارس حول حمله به آقای مطهری می‌چرخد؟
از نظر ما که آن موضوع تمام شده است.
اما از نظر مردم نشده است، هنوز در کوچه و خیابان‌های شیراز و تهران حرف آن روز است؟
کلا قرار شده است دراین‌باره ما حرفی نزنیم و اطلاع‌رسانی‌ها را وزارت کشور انجام بدهد اما کار واقعا تمام شده است، هیأت تحقیق آمده است و نتایج تحقیقات را هم تحویل داده و یک تعدادی هم دستگیر شده‌اند و کار الان در اختیار قوه قضائیه است.
یعنی الان در آستانه سفر رئیس‌جمهوری این موضوع دیگر تمام شده است و طبعا سفر رئیس‌جمهوری هم به این موضوع ارتباطی پیدا نخواهد کرد. اینطور به شما بگویم که این چالش تمام شده است.
چالش اصلی‌تان پس چه خواهد بود؟
قطعا خشکسالی و آب. شاید ندانید که در استان فارس ما تنوع شغلی بسیار اندکی داریم که همان تعداد هم وابسته به کشاورزی و دامداری است که وابستگی کامل به آب دارند. روشن‌تر که بگویم در 29 شهرستان استان، راه معیشتی غالب مردم کشاورزی و دامداری است.
میانگین عمق چاه در استان الان چقدر است؟
بهتر است اینطور بگویم که عمق بعضی از چاه‌های آب در سطح استان به 400 و حتی 500 متر رسیده است و با این وجود تعداد چاه‌های خشک شده‌مان نیز کم نیست.
با این وضع نگرانی از بابت آینده استان هم وجود دارد؟
صد درصد. ما نگرانیم که در صورت این سیکل خشکسالی که الان 10 ساله شده است به 20 یا 30سال افزایش پیدا کند چه سرنوشتی انتظار استان را می‌کشد. در 13 استان مشکل‌دار، ما سومین استان هستیم و این عمق مسأله را نشان می‌دهد.
وضعیت سدها چطور است؟
سد سیوند خالی است، سد تنگاب فیروزآباد صفر است، سد داراب صفر است، سد درود زن در بحران است از سد سلمان فارسی آبی برای کشاورزی نداده‌ایم و بیشتر برای شرب مناطق لارستان و اطراف نگه داشته‌ایم.
بنابراین با توجه به منابع گازی به نظر می‌رسد که به سمت استانی صنعتی برنامه‌ریزی کنید؟
طبعا این اتفاق هم یک شبه رخ نمی‌دهد. می‌خواهم بگویم که بله برنامه‌ریزی ما مبتنی بر یک توسعه پایدار متوازن است اما این نباید باعث فراموشی بحرانی بشود که دچارش هستیم. ولی درحال شناسایی مزیت‌های هر منطقه هستیم و البته بخش گاز که تا همین لحظه استان فارس نزدیک به 42درصد گاز مصرفی کشور را تأمین می‌کند که با راه‌اندازی فاز دوم پالایشگاه پارسیان این سهم کامل می‌شود. کارخانه آلومینیوم‌سازی لامرد را داریم که کلنگش به زمین می‌خورد، 7 تا پالایشگاه پتروشیمی درحال تأسیس است و بحث‌های دیگر که عرض کردم مبتنی بر توسعه پایدار متوازن است.
همان‌طور که خودتان هم اشاره کردید این کارها زمانبر است. تا آن روزها برای موضوع خشکسالی چه می‌کنید؟
دو برنامه داریم که یکی انتقال حوضه به حوضه است، یعنی از سرشاخه‌های کارون و از منطقه کهگیلویه آب بیاوریم، در یک نمونه در تنگه سرخ یاسوج 70میلیون مترمکعب را فریز کرده‌ایم که بیاوریم به سد درودزن و از آن‌جا تأمین مصارف کشاورزی بدهیم. یا از ارتفاعات سمیرم آبی که درحال رفتن به سمت دریاست را با احداث سد برای مصارف شهرستان‌های آباده و اقلید صرف کنیم که به شدت در مشکل هستند.
بهتر می‌دانید که این انتقال آب از رودخانه‌های یک استان به استان دیگر دردسرساز بوده و حتی باعث درگیری‌ها شده است؟
نه، این اصلا مشکل‌ساز نیست چون آب درحال رفتن به سمت دریاست و اینطور نیست که برگردد به اصفهان مجددا، حتی با این کار هم سمیرم از این آب بهره‌مند می‌شود هم شهرستان‌های ما.
برنامه دوم انتقال آب از خلیج‌فارس به استان است که این هم مقدماتش با وزارت نیرو فراهم شده است و یکی از خواست‌های اساسی ما از سفر رئیس‌جمهوری پیگیری همین انتقال است.
برآورد هزینه‌اي دارید؟
اگر منظورتان گران بودن پروژه است، بله! قطعا گران‌قیمت است اما چاره دیگری نیست، الان در برخی از نقاط استان عمق چاه به 500 متر رسیده است که آن هم به دلیل شوری بیش از حد، دیگر قابل مصرف نیست.
برآوردتان چه عددی است؟
این کار هنوز در مرحله پیشنهاد خام است، اما بی‌شک گران خواهد شد، فکر می‌کنیم که تولیدش هر مترمکعب دوهزار تومان باشد و با انتقالش به 10هزار تومان هم برسد، البته تأکید می‌کنم که این پیشنهاد خام ماست که در این سفر به رئیس‌جمهوری ارایه خواهد شد.
بنابراین نظر محیط‌زیست هم هنوز اخذ نشده است؟
خیر، هنوز کار به آن‌جا نرسیده است که کار به کمیسیون 215 برود اما ما فکر می‌کنیم که محیط‌زیست هم تأیید خواهد کرد.
آیا در این سفر طرح‌های نیمه کاره هم مورد بررسی قرار می‌گیرد؟
حتما.
تعدادش چقدر است؟
طی سفرهای استانی رئیس‌جمهوری سابق حدود 4هزار طرح در استان فارس تصویب شد که تقریبا 40درصد آنها در 8سال اجرایی شده است. ما الان بیشتر دنبال این هستیم که پروژه‌هایی مصوب شود که ظرف دوسال امکان اتمام‌شان باشد.
خب طبق گفته خودتان 2400 طرح نیمه تمام دارید، با این وجود باز هم می‌خواهید طرح مصوب کنید؟
نه طرح جدید نخواهد بود بلکه مجبوریم همان‌ها را بیاوریم و مجدد بررسی و بنا به شرایط جدید تصویب کنیم.