گروه سیاست| «پلیس موظف به اجرای اسلام نیست؛ وظیفه پلیس اجرای قانون است» این اظهارات چنانکه انتظار میرفت یک روز پس از آنکه از سوی رئیس جمهوری بیان شد واکنشهایی را هم به دنبال داشت. از جریان سازی رسانههای منتقد دولت گرفته تا واکنش دو تن از مراجع معظم تقلید در ابتدای درس خارج فقه برای طلاب.
چنانکه خبرگزاری مهر گزارش داده آیتالله ناصر مکارم شیرازی صبح روز گذشته به اظهارات رئیسجمهوری اشاره کرده و گفته است: اخیراً یکى از مسئولان محترم گفته بودند وظیفه نیروى انتظامى اجراى قانون است نه اجراى اسلام؛ این سخن از سه جهت اثر منفى داشت و به هیچ وجه مناسب نبود. نخست اینکه معلوم مىشود قوانین ما چیزى غیر از قوانین اسلامى است؛ در حالى که همه بر گرفته از اسلام است و همه افراد اعم از پلیس و غیرپلیس موظف به اجراى قوانین اسلام هستند. حتى وظیفه امر به معروف و نهى از منکر بنا به تصریح قرآن کریم و اجماع مسلمین وظیفه همگان است. این مرجع تقلید در ادامه گفته است: اثر منفی دیگر اینکه، اینگونه سخنان روحیه نیروى انتظامى را تضعیف مىکند و زحماتى را که براى تهذیب اخلاق و مبارزه با منکرات متحمل شده است نادیده مىگیرند و آنها را در اجراى قوانین اسلامى سست مىسازد.
آیتالله مکارم شیرازی سومین اثر منفی مترتب بر این سخن را مهمتر و حساستر از دو مورد قبل دانست و خاطرنشان کرد: از همه مهمتر چراغ سبزى است که به افراد آلوده به انواع مفاسد اخلاقى و مجالس کثیف و مانند آن داده مىشود که از این به بعد آزاد هستید و پلیس کارى به شما ندارد، آنها بدون این سخنان طوفان مىکنند واى اگر چراغ سبزى هم به آنها نشان داده شود. آیتالله نوری همدانی از دیگر مراجع تقلید نیز روز گذشته در درس خارج فقه خود با انتقاد از اظهارات رئیسجمهوری درباره وظایف پلیس گفت: باید به این نکته توجه داشت که اولا قانون اساسی ما برگرفته از موازین اسلامی است، ثانیا اینکه گفته میشود وظیفه نیروی انتظامی اجرای احکام اسلامی نیست، یعنی در جامعه امر به معروف و نهی از منکر نشود؛ درحالیکه امر به معروف وظیفهای همگانی است و همه باید ملزم به اجرای آن باشند.
مقایسه آنچه دو مرجع بزرگوار تقلید درباره اظهارات رئیسجمهوری نقل کردهاند با آنچه رئیسجمهوری به راستی درباره وظایف نیروی انتظامی گفته است این احتمال را مطرح میکند که اینبار نیز مانند دفعات پیشین درباره یک مسأله، اطلاعات نادرستی به علما منتقل شده و دو مرجع بزرگوار نیز بر حسب وظیفه شرعی در نخستین فرصت ممکنه به آنچه از قول اطرافیان خود شنیده بودهاند واکنش نشان دادهاند.
رئیسجمهوري چه گفته بود؟
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی در همایش فرماندهان و مدیران نیروی انتظامی گفته بود: «خوشبختانه در نظام اسلامی ما شرع و قانون بر یکدیگر منطبق هستند. پلیس موظف به اجرای اسلام نیست بلکه وظیفه پلیس اجرای قانون است و اگر غیر از این باشد، در مخمصه فکری قرار گرفته و مردم را نیز گرفتار خواهیم ساخت. پلیس جایی میتواند وارد شود که اولاً مصوبه قانونی وجود داشته باشد، ثانیاً قانون روشن و شفاف ابلاغ شده باشد. به نظر میرسد این بخش از اظهارات رئیسجمهوری که گفته است: «معیار پلیس باید قانون باشد، اگر کسی قانون را شکست، شما متعرض خواهید شد.» در اطلاعاتی که به آقایان علما رسیده منعکس نشده و از همین رو آیتالله مکارم شیرازی سخنان حسن روحانی را «چراغ سبزی به افراد آلوده به انواع مفاسد اخلاقى و مجالس کثیف و مانند آن» دانستهاند. همچنین این بخش از سخنان روحانی که گفته بود «در نظام اسلامی ما شرع و قانون بر یکدیگر منطبق هستند، نیز به مراجع عظام تقلید منتقل نشده است.» درواقع منظور حسن روحانی از بیان این جمله که «وظیفه پلیس اجرای قانون است نه اسلام»، این بوده که در نظام اسلامی که قوانین ریشه اسلامی دارند، اجرای قوانین درواقع اجرای اسلام است و از آنجاییکه که نهادهایی مانند نیروی انتظامی با اجرا و اعمال قانون سروکار دارند، بنابراین چنانچه همین بخش را به نحو احسن انجام دهند، اسلام نیز رعایت و اجرا شده است. درحالیکه اجرای اسلام مفهومی کلی است که میتوان برداشتهای گوناگونی بسته به افراد مختلف از آن کرد.
انعکاس ناقص اطلاعات به مراجع تقلید و علما پیش از این نیز برای دولت حاشیههایی ایجاد کرده بود. ازجمله هنگامی که جنجال دادن مجوز انتشار به یک آلبوم با تک خوانی زنان وزیر ارشاد را تحت فشار رسانهها و مورد اعتراض علما قرار داد علی جنتی به مجموعههایی اشاره کرد که با اهداف خاص دولت را تخریب میکنند. او در آن زمان گفت: در چند روز گذشته عدهای با اطلاعرسانی نامناسب به مراجع، علما، ائمه جمعه و نمایندگان مجلس، اطلاعات غلطی میدهند که وزارت ارشاد مجوز تکخوانی برای خانمها صادر میکند و این موضوع صحت ندارد. البته ماجرا نهایتاً ختم به خیر شد و صحت وجود آن آلبوم نیز هیچگاه تأیید نشد. در رخدادی دیگر و هنگامی که علی اکبر صالحی ریاست سازمان انرژی اتمی را از فریدون عباسی تحویل گرفت، شایعه اخراج دانشمندان هستهای توسط تیم صالحی چنان گسترده شد که اعتراض آیتالله احمد جنتی در نماز جمعه تهران را نیز برانگیخت. علی اکبر صالحی در اینباره بعدها در یک سخنرانی در مراسم شهدای هستهای گفت: ما پس از نماز جمعه خدمت ایشان رسیدیم و توضیح دادیم خدمتشان و ایشان بزرگوارانه همان روز به صداوسیما دستور دادند که آن بخش از صحبتهایشان پخش نشود و فرمودند کاش ما با شما اطلاعاتی را که آورده بودند در میان میگذاشتیم.