طرحنو| سخنگوی آموزشوپرورش شهر تهران اعلام کرده که برگزاری کلاسهای آموزش زبان خارجی بهصورت فوقبرنامه در مدارس دوره ابتدایی ممنوع است و با توجه به اینکه در جدول مواد درسی هفتگی، زبان خارجی وجود ندارد، بنابراین برگزاری این کلاسها هم بهصورت فوقبرنامه لزومی نخواهد داشت و البته که این قانون باید در مدارس دولتی و خصوصی اجرا شود. این ممنوعیت تازه اما یک سوال مهم را پیشروی والدین و همچنین معلمان گذاشته است. اینکه چرا درست زمانیکه آموزشگاههای زبان انگلیسی به دلیل حجم بالای متقاضی، کلاسها را با 40 نفر زبانآموز برگزار میکنند و در زمانهای که دانستن یک زبان دیگر جزو واجبات هر جامعه پیشرفتهای است، چنین قانونی وضع شده و تدریس زبان انگلیسی بهصورت فوقبرنامه یک عمل خلاف قانون مدارس است؟ همین دو پرسش مهم، طرحنو را بر آن داشت تا درباره این ممنوعیت، از والدینی که اینروزها فرزندان خود را به مدارس ابتدایی میفرستند و البته از آموزش زبان به آنها غافل نمیشوند، درباره اهمیت یادگیری زبان انگلیسی سوال کنیم.
امیر 24ساله است و یک پسر سوم دبستان دارد. از 7 سالگی پسرش را گذاشته آموزشگاه زبان انگلیسی و به کلاسهایی که مدارس برگزار میکند، امید چندانی ندارد. میگوید، اگرچه بهنظرم حذف کلاس زبان انگلیسی کار اشتباهی است اما واقعیت این است که امید چندانی به این کلاسها ندارم. در هیچ دورهای به یادگیری زبان اهمیت داده نشده. اگر کلاسهای زبان آزاد را حذف کنیم، کمتر کسی است که بتواند حتی بهصورت 50درصدی دانشی از آن داشته باشد و از طریق مدرسه این دانش را بهدست آورده باشد. بنابراین معتقدم، بود و نبود این کلاسها تأثیر چندانی ندارد و خانوادهها بهتر است که به همان آموزشگاههای زبان خصوصی اکتفا کنند.
محمد اما نظر دیگری دارد. او معتقد است که زبان جزو آموزشهای ضروری هر بچهای است. او در مورد اعلام رسمی این ممنوعیت تعجب میکند و میگوید، همه کشورها روزبهروز پیشرفت میکنند و ما پسرفت میکنیم. الان در خیلی از کشورها غیر از زبان مادری، همزمان دو زبان دیگر هم تدریس میشود، آنوقت در کشور ما آموزش زبان خارجی در دبستان بهطور کامل ممنوع میشود. آن هم درست زمانیکه که در سن یادگیری هستند. او میگوید، درحالحاضر یکی از بزرگترین حسرتهای زندگیاش این است که خیلی دیر با زبان انگلیسی آشنا شده و آن را یاد گرفته است. به همین دلیل هم با ایجاد یک وقفه شش ماهه خیلی از مبحثهای زبان انگلیسی از ذهنش بیرون میرود چراکه در 17 سالگی به فکر زبانآموزی افتاده است. به همین دلیل هم دلش نمیخواهد که ارتباط فرزندش با زبان انگلیسی قطع شود و میگوید، درحالحاضر در مهدکودک بهطور خیلی جدی با فرزندم زبان انگلیسی تمرین میکنند. بعد از این مقطع هم او را در آموزشگاه ثبتنام میکنم تا بتواند زبان دوم را خیلی خوب یاد بگیرد. محمد هرچند معتقد است این کار آموزشوپرورش باعث بیشترشدن آموزشگاههای زبان انگلیسی میشود و ممکن است بهدلیل تقاضای بالا از کیفیت آموزشی این کلاسها کاسته شود اما باز معتقد است که یادگیری زبان امروز از ضروریات هر انسان متمدن و آگاه است.
آمنه که دو فرزندش در مقطع سوم و پنجم ابتدایی تحصیل میکنند و هیچکدام در مدرسههایشان کلاس فوقبرنامه زبان خارجی نداشتهاند، میگوید: «مجبورم بچهها را به آموزشگاه زبان ببرم چون بههرحال لازمشان است. الان هم زبان نداشته باشند چندسال بعد جزو درسهایشان است و باید برایش آماده شوند.» او که هر دو فرزندش به مدرسه دولتی میروند، تأکید میکند که بچهها زبان را باید از کودکی یاد بگیرند تا بعدها بهخصوص در دانشگاه دچار مشکل نشوند: «اگر این کلاسها در مدرسهشان بود برای ما از نظر رفتوآمد و مسیر بهتر بود و شاید هزینه کمتری نسبت به آموزشگاهها میدادیم. آموزشوپرورش که در سالهای بالاتر زبان انگلیسی برایش خیلی مهم است، از دبستان باید آموزش را شروع کند. این هم یکی از درسهاست و هرچقدر که بچهها زودتر یک زبان را شروع کنند، بهتر یاد میگیرند. بهنظر من اصلا خوب نیست که اجازه برگزاری این کلاسها را در مدارس ندهد. اصلا باید مدارس را مجبور کنند که روی این آموزش بیشتر کار کند که بچهها مجبور نباشند به کلاسهای بیرون بروند.» اما هستند کسانی که اهمیت چندانی به این تغییر ندهد چراکه اعتمادشان نسبت به سیستم آموزشی آنها را طوری بار آورده که در هر صورت نباید به آموزش مدرسه اکتفا کرد. درمورد آموزش زبانهای دیگر این مسأله بیشتر وجود دارد. مخصوصا حالا که مهدکودکها و پیشدبستانیهای دوزبانه وجود دارند و در مدارس غیرانتفاعی علاوهبر زبان انگلیسی امکانهایی برای آموزش زبانهای دیگر هم در اختیار والدین قرار میدهند. نسرین که دختر کوچکش امسال کلاس دوم دبستان را تمام میکند، به آموزشهای زبان در مدارس اهمیتی نمیدهد چراکه آنها را باکیفیت نمیداند. نسرین میگوید: «دختر من از زمانی که مهدکودک و بعد پیشدبستانی میرفت با زبان انگلیسی آشنایی داشت. الان هم به مدرسه غیرانتفاعی میرود و آنجا هم آموزش زبان دارند. فعلا که مشکلی ندارد اما معمولا آموزشهای زبانانگلیسی در مدرسهها زیاد خوب نیست. من درمورد دختر دیگرم زمانی که مدرسه میرفت، این تجربه را داشتم که باید متکی به کلاسهای بیرون باشیم. شیوه آموزشیشان قدیمی است و برای نیازهای حالا جوابگو نیست. فکر میکنم این قانون خیلی تاثیری ندارد چون بچهها چیز زیادی از کتابهای زبان مدرسه یاد نمیگرفتند. درمورد دختر بزرگم این تجربه را داشتم که در زبان بچههایی که بیرون کلاس میرفتند، خیلی مسلطتر بودند.»