کارشناسان محیطزیست معتقدند ته سیگار مهمترین زباله جهان را شکل میدهد. پیش از این تصور میشد پاکتهای پلاستیکی مهمترین عامل آلودهکننده در جهان هستند و دانشمندان دایما تولیدکنندگان این پاکتها را مورد انتقاد قرار میدادند اما حالا مشخص شده که تهسیگار بیشترین حجم زباله را در جهان تشکیل میدهد. بهگفته اریک سالامون، کارشناس کانادایی، تنها تعداد کمی از مردم جهان به این حقیقت واقفند که تهسیگار تهدید بسیار جدی برای محیطزیست به شمار میرود و خیلی از افرادی که هرگز پاکتهای پلاستیکی را روی زمین رها نمیکنند تهسیگارهای خود را با آرامشخاطر روی زمین میاندازند و با پا له میکنند. بهگفته وی طی سال 2007 داوطلبان بیش از 270هزار ته سیگار جمعآوری کردهاند که این تعداد 5/2 برابر تعداد پاکتهای مواد خوراکی است که مکان دوم را از نظر آلودهکردن جهان به خود اختصاص دادهاند. وی یادآور شد که تجزیه سیگارها به زمانی بین 5 تا 15سال نیاز دارد و این مواد به راحتی به معده ماهیها، سایر پستانداران دریایی و پرندگان راه مییابند و این درحالی است که نهتنها هیچ ارزش غذایی ندارند بلکه در صورت بلعیده شدن چند عدد از آنها به حیوان احساس سیری کاذب دست میدهد و احتمال مرگ بر اثر گرسنگی وجود دارد. طی سال گذشته 50هزار داوطلب نزدیک به 90تن انواع زباله را از سواحل کانادا جمعآوری کردهاند.
ریشهیابی تخریب محیطزیست
مسأله تخریب محیطزیست را میشود جدا از موارد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دیگر موارد انسانی دانست ولی این تجزیه راهحل اساسی را از بین میبرد. روحیه فرمانداری- فرمانبرداری در سراسر نقاط جهان باعث جنگهای بیشمار، ناهنجاریهای اجتماعی و وضع کنونی محیطزیست شده است. نمونه بارز آن، گرمایش جهانی است. اگرچه برخی آن را انکار میکنند، اما این معضلی جدی است که جهان را تهدید میکند. آنچه در پی میآید مقالهای است در باب ریشهیابی علل و منشأ تخریبهای محیطزیست و راهکارهایی که میتواند مانع از آن شود. با وجود تمام معضلاتی که اینک محیطزیست با آن دست به گریبان است، انسان قادر است این روند را به سوی بهبودی زیست بومش و سلامت اجتماعی خود تغییر دهد، نخستین گام برای دستیابی به این هدف، ریشهیابی این تخریبهاست، به عبارت دیگر پیش از هر اقدامی باید علت این تخریبها را در ذهن خود جستوجو کند و تصویری شفاف از منشأ آن به دست آورد. این تصویر به او کمک میکند در حد توانایی خود برای پیشگیری از تخریب بیشتر محیطزیست گام بردارد، چرا که آنچه باعث تخریب محیطزیست شده درواقع فعالیتهای نابخردانه بشر است. برای نمونه، درمحلی که اکنون پارک ملی توران نام دارد حدود 3هزار سال پیش معادن مس کشف شد. در آن روزگاران، این منطقه پوشیده از درختان تاق بود، پوشش متراکمی که حتی عبور از آن دشوار بود، هیزم تاق یکی از بهترین هیزمهایی است که حرارتی بالا و دیرپا دارد، به همین دلیل جنگلهای تاق منطقه که اینک به آن پارک ملی توران اطلاق میشود تماما قربانی ذوب فلز مس شدند و در نتیجه این ناحیه نیمهبیابانی تبدیل به بیابان شد، بهطوری که امروزه به ندرت درخت تاق در این منطقه دیده میشود. با این همه، هنوز هم برخی حاشیهنشینان کویر از این درخت برای گرمکردن و پختوپز بهویژه پخت نان استفاده میکنند. تخریب محیطزیست همواره وجود داشته و متاسفانه این روند همچنان ادامه دارد. از بینرفتن قسمتی از جنگلهای خزر که از کهنترین جنگلهای جهان محسوب میشود و نیز از بین رفتن نسل شیر ایرانی در طبیعت ایران 2نمونه از تخریبهای 30ساله اخیر است. در عرصه بینالمللی هم نمونههای بیشماری از تخریب محیطزیست را میتوان نام برد؛ ازجمله اخطار جیمز هنسن، رئیس سابق هواشناسی ناسا مبنیبراینکه «گرمایش جهانی منشأ انسانی دارد.» این اخطاری است که اولینبار 20سال پیش و برای بار دوم در سال میلادی جاری آن را در مجلس آمریکا مطرح کرد.