روز گذشته اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در همایشی در دانشگاه علامه طباطبایی، شرکت کردند. در این همایش تعدادی از استادان دانشگاه موافق و منتقد بیانیه سوییس نیز حضور داشتند و به بیان دیدگاه‌ها و نظرات خود پرداختند. عباس عراقچی، و مجید تخت‌روانچی، از اعضای ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای نیز در سخنانی به بیان نظرات خود پرداخته و به سوالات منتقدان پاسخ گفتند. البته چنین جلساتی طی دو هفته گذشته، به دفعات برگزار شده است. این جلسات چه با حضور اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای و چه با حضور افراد مطلع و چهره‌های سیاسی و استادان دانشگاه‌ها برگزار شده و به نظر می‌رسد که انگیزه تشکیل چنین جلساتی به تأکید مقام معظم رهبری درخصوص لزوم برگزاری جلساتی به منتقدان مذاکرات هسته‌ای برمی‌گردد.
در هر حال روز گذشته اعضای تیم هسته‌ای تلاش کردند نگرانی‌های منتقدان را با توضیحات خود رفع کنند. مجید تخت‌روانچی در این همایش در سخنانی ضمن قدردانی از پشتیبانی‌های رهبر معظم انقلاب و رئیس‌جمهوری و همچنین حمایت‌های مردمی گفت: هدف از این مذاکرات این بود که ما تضمین دهیم که برنامه‌های هسته‌ای ما صلح‌آمیز است و همچنین تحریم‌ها هم برداشته شود، حال نام این را هرچه می‌خواهید بگذارید.
معاون اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه یادآور شد: از طرف دیگر تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه هم برداشته شود و این کار هم عملی است اما در یک فرآیند بده و بستان این کار انجام می‌شود و این‌طور نیست در سندی که آمده دربردارنده تمام نظرات ما باشد و از مذاکرات این درنمی‌آید. تخت‌روانچی خاطرنشان کرد: در چارچوب خطوط قرمز باید به گونه‌ای عمل کنیم که دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران حفظ شود و خون شهدا پایمال نشود و این از دید ما برد است و آنها هرچه می‌خواهند، بگویند ما می‌دانیم که دنبال چه هستیم. وی با بیان این‌که طی دو ماه آینده مذاکرات سختی پیش رو داریم، خاطرنشان کرد: ما در لوزان راه‌حل‌ها را پیدا کرده‌ایم این‌که قطعا به توافق می‌رسند تا پایان ماه ژوئن قطعا نمی‌توانم بگویم، ممکن است طرف مقابل بازی درآورد اما چشم ما باز است و ما دقیق نگاه می‌کنیم.
عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران با تأکید بر این‌که هدف توافق نیست، تصریح کرد: به هیچ‌وجه واقعیت ندارد که ما تحت هر شرایطی به توافق برسیم و ذلت را قبول کنیم بلکه با چشم باز و حمایت‌های رهبری، رئیس‌جمهوری و مردم مسیر را ادامه می‌دهیم اگر طرف مقابل زیاده‌خواهی نکند می‌توانیم به توافق برسیم.
تخت‌روانچی در پاسخ به اظهارات فواد ایزدی، از استادان دانشگاه و منتقدان مذاکرات هسته‌ای، مبنی بر این‌که به نظر می‌رسد هدف از مذاکرات تنها دستیابی به توافق است، گفت: واقعاً هدف ما رسیدن به توافق در هر شرایطی نیست. فکر می‌کنم اگر طرف مقابل زیاده‌خواهی نکند می‌توانیم به توافق دست یابیم. همچنین ما از نظرات منتقدان و پیشنهادات آنان قدردانی می‌کنیم. این نقدها و پیشنهادات آموزنده بوده است.
وی در پاسخ به اظهارات ابراهیم متقی استاد دانشگاه درباره این‌که بیانیه لوزان نه‌تنها احتمال حمله نظامی به ایران را کم نمی‌کند بلکه بیشتر می‌کند، گفت: این اظهارات توهین‌آمیز است. آیا وزیر امور خارجه کشورمان به دنبال توافقی است که احتمال حمله نظامی به کشور را افزایش دهد؟ بیایید یک‌بار دیگر بیانیه را بخوانیم نه فکت شیت آمریکایی را. این دیپلمات کشورمان درباره اظهارات برخی مبنی بر این‌که چرا تنها تحریم‌های هسته‌ای لغو می‌شود و دیگر تحریم‌ها باقی می‌ماند، گفت: ما درباره مذاکرات هسته‌ای گفت‌وگو می‌کنیم و بر همین اساس تمامی تحریم‌های شورای امنیت لغو خواهد شد. ما از ابتدا هم نمی‌خواستیم درباره موضوعات دیگر مانند حقوق بشر صحبت کنیم. طبیعی است که تنها در این مذاکرات تحریم‌های هسته‌ای لغو شود.
وی درباره اظهارات برخی مبنی بر قرار گرفتن ایران در فصل 7 منشور سازمان ملل، گفت: برای این‌که قطعنامه‌های قبلی را لغو کنیم باید قطعنامه‌ای در چارچوب ماده 41 فصل 7 صادر شود. در ماده 41 بحث استفاده از زور مطرح نیست. تصویب این قطعنامه این است که بتوانیم در درجه اول قطعنامه‌های قبلی را لغو کنیم و در درجه دوم این توافق را برای طرف مقابل لازم‌الاجرا کنیم. همچنین عنوان قطعنامه جدید بر خلاف قطعنامه‌های پیشین اجرای برجام خواهد بود.
عراقچی: می‌دانیم چگونه مسأله اصلی توافق هسته‌ای را حل کنیم
سیدعباس عراقچی، دیگر عضو ارشد هیأت مذاکره‌کننده ایران با 1+5 در این همایش به ایراد سخنرانی پرداخت. او با تأکید بر این‌که هنوز هیچ توافقی نداریم گفت: این راه‌حل‌ها شاخص‌های ما در توافق خواهد بود تا به یک راه‌حل برسیم. و براساس این راه‌حل‌ها می‌دانیم که چگونه مسأله اصلی را حل کنیم. عراقچی اضافه کرد: به‌هرحال دست‌هایی است که می‌خواهند دستیابی به توافق را به هر نحو متوقف کنند. این دست‌ها ممکن است در هر مسیری به کار بیفتد که نمونه آن را در کنگره آمریکا مشاهده کردیم. این اقدام اخیر کنگره نشان داد که این توافق مطلوب کنگره نیست.
این دیپلمات کشورمان در ادامه با اشاره به اظهارات منتقدان در این همایش درباره بیانیه لوزان گفت: من با شنیدن صدای منتقدان در این همایش و در روزهای گذشته واقعا امیدوار شدم که انتقادات موجود ناشی از دغدغه‌های جدی است. اما برخی از این انتقادات نیز ناشی از نبود اطلاعات کامل است.
او ادامه داد: ما می‌خواستیم حق‌مان به آنچه که به‌دست آورده‌ایم مورد شناسایی و احترام قرار گیرد. هدف اول ما این بوده است که در آوردگاه اراده‌ها بین ما و کشورهای غربی اراده خود را به طرف مقابل تحمیل کنیم. اساسا برای 10سال دعوا بر سر این بود که ما غنی‌سازی انجام بدهیم یا نه. درحالی‌که NPT این حق را برای ما قایل است و یا حداقل باید بگویم که از نظر ما این حق وجود دارد و علاوه بر این براساس حاکمیت ملی‌مان این حق را داریم. ما هیچ‌وقت به دنبال به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی نبوده‌ایم چرا که ما معتقدیم این حق برای ما وجود دارد بلکه می‌خواستیم به اجرای این حق کشورهای دیگر احترام بگذارند و دست به معارضه و تحریم علیه ما نزنند. عراقچی گفت: این‌که آنها 10سال به ما می‌گفتند غنی‌سازی نکنید و ما این کار را انجام دادیم بحث سر این بوده است که درنهایت چه کسی و کدام طرف زیر بار زور خواهد رفت و ما در این صحنه نشان دادیم که زیر بار زور و سلطه‌پذیری نمی‌رویم. آنها در شش قطعنامه از ما خواستند که غنی‌سازی را تعلیق، فردو و اراک را تعطیل کنیم و پروتکل الحاقی را اجرا کنیم اما همین قدرت‌ها امروز تمامی این فعالیت‌ها را برای ما می‌پذیرند و درنهایت غنی‌سازی را قبول کردند درحالی‌که برای آنها غنی‌سازی برای ما حرام بود.
او با بیان این‌که خواسته دیگر ما در مذاکرات تصویب برنامه هسته‌ای‌مان بوده است گفت: برنامه هسته‌ای ایران به‌عنوان تهدید صلح و امنیت بین‌الملل شناخته می‌شود. اما در یک پروسه به یک برنامه محترم از نظر شورای امنیت تبدیل خواهد شد و در آینده کشورهایی که از همکاری با ایران منع می‌شدند با ایران همکاری هسته‌ای خواهند داشت و در یک پروسه 10 تا 15ساله به کشوری با غنی‌سازی صنعتی و پیشرفته‌ترین ماشین‌ها تبدیل می‌شویم. وی تأکید کرد: غنی‌سازی ما در نطنز با محدودیت 10ساله ادامه پیدا می‌کند و بعد از این مدت زمانی به حرکت خود به‌طور عادی ادامه خواهد داد.
این عضو تیم مذاکره‌کننده با تأکید بر نظر مقام معظم رهبری مبنی بر این‌که غنی‌سازی ما آینده صنعتی باید داشته باشد تصریح کرد: صحبت ایشان بر مبنای 190هزار سو بسیار روشن بود و نشان می‌دهد که ما نمی‌خواهیم یک برنامه دکوری داشته باشیم و ضمانت غنی‌سازی صنعتی داشتن تحقیق و توسعه است که در بیانیه لوزان نیز به آن اشاره شد. او افزود: ما نمی‌خواهیم روی ماشین‌های IR1 متوقف شویم و نباید از این بابت که چرا تعدادی از آنها را از انبارها می‌بریم غصه بخوریم و ناراحت شویم. ماشین IR8 ایده‌آل ما است و همان‌طور که آقای صالحی عنوان کردند این ماشین هفت تا هشت‌سال دیگر نیاز به تست و آزمایش دارد تا بتوان آن را به‌طور انبوه تولید کرد. این طراحی سازمان انرژی اتمی است. در یک چشم‌انداز معقول و پس از 10سال محدودیت‌ها از تولید این نوع ماشین‌ها برداشته می‌شود و تحقیق و توسعه تکمیل می‌شود. عراقچی تأکید کرد: در فاصله 2 تا 5سال بعد از برداشته شدن محدودیت‌ها بر غنی‌سازی می‌توانیم به ظرفیت یک‌میلیون سو برسیم.
موسویان: تا زمانی که امتیاز ندهیم نمی‌توانیم امتیاز بگیریم
سیدحسین موسویان، عضو پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در زمان تصدی دولت اصلاحات نیز در این همایش حضور داشت. موسویان امتیاز در مذاکرات و امتیاز گرفتن را طبیعت مذاکرات عنوان کرده و گفت: «خلاصه مذاکرات هسته‌ای در دو امتیاز بزرگی است که ما باید بدهیم و در مقابل 2 امتیاز بزرگ به دست بیاوریم. آن 2 امتیاز بزرگ یکی لغو تحریم‌های مربوط به هسته‌ای است و دیگری به رسمیت شناخته شدن حق غنی‌سازی اورانیوم و آب سنگین است. این دو امتیاز بزرگ است که ما به دست آورده‌ایم. در مقابل این دو امتیاز، دو امتیاز به طرف مقابل می‌دهیم. یکی سیستم راستی‌آزمایی بسیار وسیع و دیگری محدودیت در برنامه هسته‌ای ایران است. تا زمانی که این دو امتیاز را ندهیم نمی‌توانیم به دو امتیاز دیگر دست یابیم.
وی ادامه داد: می‌گویند ما فراتر از معاهده ان‌پی‌تی امتیاز داده‌ایم. من هم قبول دارم اما برای یک بازه زمانی مشخص. مجلس ما معاهده ان‌پی‌تی، منشور سازمان ملل و عضویت ایران در این سازمان بین‌المللی را تصویب کرده است. بر همین اساس مذاکره‌کننده ما هر کس باشد مجبور است براساس قطعنامه‌های مصوب شورای امنیت سازمان ملل و معاهده ان‌پی‌تی رفتار کند. طبق این روال پروتکل الحاقی الزامی شده است. دسترسی نامحدود الزامی شده است البته این دسترسی تا زمانی است که اعتماد جامعه بین‌المللی حاصل شود.