سرلشکر فیروزآبادی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، روز گذشته در حاشیه مراسم رژه روز ارتش گفت: همانطور که فرمانده کل قوا فرمودهاند اگر آمریکا در آزمایش مذاکرات هستهای عملکرد خوبی داشته باشد و ما ببینیم که نگاه سلطهطلبانه ندارند و تابع منطق هستند ممکن است در موارد دیگری همکاری داشته باشیم. در همین راستا احمد شیرزاد، نماینده دور ششم مجلس شورای اسلامی و عضو اسبق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی معتقد است که در صورت این تعامل شرایط زیادی برای هر دو طرف آمریکایی و ایرانی تغییر میکند. مشروح این گفتوگو نیز در پی میآید.
با توجه به صحبتهای روز گذشته آقای فیروزآبادی، فکر میکنید زمینههای تعامل ایران و آمریکا چطور فراهم میشود؟
معتقدم اگر در مسأله هستهای با آمریکا به توافق برسیم، میتوانیم به گفتمانی مشترک با طرف مقابل برسیم. بنابراین شاید یکی از مهمترین زمینهای بازی برای رسیدن به زمینههای تعامل همان توافق بر سر مسأله هستهای باشد.
فکر میکنید که همکاری ایران و آمریکا در چه زمینههایی میتواند باشد؟
حقیقت این است که ما باید بپذیریم که چه دوست داشته یا نداشته باشیم، کشور آمریکا به عاملی تعیینکننده و اثرگذار در منطقه تبدیل شده است. حالا باز هم چه کسی با این حضور موافق و چه با آن مخالف باشد، نمیتواند منکر این نقش شود. در این میان هم ما که میخواهیم کشوری مهم و با تاثیرگذاری خیلی بیشتر باشیم، طبیعی است که باید نقش آمریکا را هم بپذیریم و به این واقعیت تن دهیم. اما پذیرفتن این واقعیت اینطور نیست که ما بگوییم باید به این دلیل همکاری کنیم و معنایش هم این نیست که در همه مسائل میتوانیم نقاط مشترک داشته باشیم. مثلا ما با آمریکا ممکن است در مسأله دفع داعش منافع مشترک داشته باشیم. بنابراین میشود روی این مسأله به نوعی توافقهای محدود دست پیدا کرد. از طرفی هم کاملا طبیعی است که در مسائلی هم ممکن است دیدگاهها متضاد باشد. مثل مسأله سوریه که آمریکا در این خصوص بارها دیدگاه متغیر داشته ولی با این وجود میتوانیم به تعادل برسیم. اما درنهایت من فکر میکنم که مهمترین مسائلی که ما درگیر آن هستیم مسائل سیاسی منطقه است. فارغ از این موضوع هم، در اقتصاد میتوانیم با شرکتهای آمریکایی توافق داشته باشیم. مثلا در بحث نفت و گاز مدرنترین تکنولوژیها در اختیار آنهاست، بنابراین میتوانیم با شرکتهای نفتی همکاری داشته باشیم. نکته دیگر اینکه بهرهوری ما در بسیاری از چاهها در کشور، زیر حد مطلوب است و یا اینکه حتی برخی از آنها از دوره بازدهی لازم هم افتادهاند و ما با استفاده از تکنولوژیهای مدرن میتوانیم آنهایی که از دوره بازدهی افتادند، برداشت داشته باشیم یا در مسائل فناوری و اقتصادی هم به همین ترتیب. نکته دیگر هم درباره مسأله دانشجویان ایرانی است. الان بهترین دانشگاههای دنیا در آمریکاست و ما میتوانیم برای تسهیل در پذیرش دانشجو و صدور ویزا، همکاری لازم داشته باشیم
نکاتی که درباره تعامل ایران و آمریکا گفتید، بیشتر به مسأله فوایدی که ایران از این تعامل کسب میکند، بازمیگشت. آمریکاییها چطور؟ آنها در تعامل با ایران چه چیزی
به دست میآورند؟
کشور ایران وزنه قدرتمندی در منطقه است و در این فضای ناامنی و بیثباتی منطقه، ایران لنگرگاه ثبات منطقه است. حال اگر آمریکا به همکاری با ایران دست بزند، در معادلات منطقهای میتواند روی نفوذ ایران حساب کند. از طرفی دیگر هم آمریکا و ایران در بخشهای اقتصادی هم منافع متقابلی به دست میآورند و به همان میزانی که ما منفعت داریم، آنها هم منافع خود را دارند که تأمین میشود. منافع در هر زمینه و هر عرصهای که باشد، دوطرفه است.