شهروند| روز سه‌شنبه جدیدترین گزارش صندوق بین‌المللی پول درباره وضع شاخص‌های اقتصادی ایران و جهان منتشر شد. براساس این گزارش، رشد اقتصاد جهانی در ‌سال 2014 حدود 3.4‌درصد بوده است. این رقم که از نظر تحلیلگران عدد معقولی است، نشان می‌دهد اقتصادهای پیشرفته طی‌ سال گذشته میلادی، رشد کرده‌اند و البته اقتصادهای در حال شکوفایی و توسعه با رکود مواجه شده‌اند. نیروهایی پیچیده که فعالیت جهانی را در سال 2014 تحت‌تأثیر قرار می‌دادند، هنوز هم به چشم می‌خورند که این عوامل شامل شوک‌های جهانی و دگرگونی‌های منطقه‌ای یا کشوری هستند. با این حال در مقایسه با سال 2014 میلادی، رشد اقتصادی جهان در 2015 قدرتمندتر خواهد بود اما این رشد در بازارهای نوظهور کندتر است. این امر نشان می‌دهد هنوز نمی‌توان چشم‌اندازی واضح برای اقتصاد چند کشور خاص و البته صادرکنندگان نفت ترسیم کرد.
همچنین رشد جهانی در 2016 میلادی 3.8‌درصد تخمین زده شده است که البته در همه مناطق، یکسان نیست. توزیع ریسک در رشد اقتصادی کوتاه‌مدت نسبت به گذشته متوازن‌تر شده است اما هنوز روند نزولی را طی می‌کند. کاهش قیمت نفت احتمالا فعالیت‌های اقتصادی را بیش از انتظارات افزایش خواهد داد. با این وجود تنش‌های ژئوپلتیکی هنوز هم خطراتی را به وجود می‌آورند. در برخی اقتصادهای پیشرفته تورم کم یا رکود نیز آفتی برای فعالیت‌های اقتصادی محسوب می‌شود.
تولید ناخالص ملی؛ 1353‌میلیارد دلار
پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول درباره اقتصاد ایران نیز آینده‌ای روشن را ترسیم می‌کند. برآوردهای این نهاد نشان می‌دهد، تولید ناخالص داخلی ایران براساس شاخص قدرت خرید در ‌سال میلادی گذشته بالغ بر 1334‌میلیارد دلار بوده که پیش‌بینی می‌شود، این رقم در ‌سال‌جاری 19‌میلیارد دلار افزایش یابد و به بیش از 1353‌میلیارد دلار برسد. از سوی دیگر در گزارش قبلی این صندوق رشد تولید ناخالص ملی ایران 1.3‌درصد پیش‌بینی شده بود اما در گزارش کنونی این شاخص 3‌درصد است که البته میان همسایگانش رقم متوسطی محسوب می‌شود به‌طوری که پیش‌بینی رشد تولید ناخالص ملی کشورهای عربستان 3.6درصد، عراق منفی 2.4درصد، ترکیه 2.9درصد، افغانستان 1.5‌درصد و پاکستان 4.1‌درصد در ‌سال ‌جاری است.
همچنین سرانه تولید ناخالص داخلی ایران براساس شاخص قدرت خرید نیز که در ‌سال 2014 بالغ بر 17113 دلار بوده در ‌سال‌ جاری به حدود 17141 دلار افزایش خواهد یافت. با این وجود، سهم ایران از اقتصاد جهانی در ‌سال 2015 کاهش ‌می‌یابد و از 1.23‌درصد در ‌سال گذشته به 1.20‌درصد در ‌سال‌جاری میلادی خواهد رسید.
افزایش 28.8‌درصدی قیمت مصرف‌کننده
مقایسه شاخص قیمت ماهانه مصرف‌کننده (CPI) نشان می‌دهد این شاخص در ایران نسبت به همین بازه زمانی در ‌سال گذشته 28.8‌درصد رشد کرده است. این درحالی است که میزان تغییر این شاخص در همین بازه زمانی در عربستان 2.9درصد، در ترکیه 7.8درصد، پاکستان 7.9درصد، عراق 4‌درصد و عمان 1.2‌درصد افزایش یافته‌اند.
بهبود 4 پله‌ای تورم ایران
بنابر گزارش صندوق بین‌المللی پول هرچند نرخ تورم ایران در مقایسه با همسایگانش بیشتر است اما مقایسه تورم 2014 با‌ سال قبل از آن حاکی از این است که این نرخ در ‌سال‌جاری میلادی نسبت به سال2013 نصف شده است. به‌طوری که نرخ تورم 34.7‌درصدی ‌سال قبل به 15.5‌درصد رسیده که حاکی از نصف شدن این نرخ در یک‌سال دارد.
جدیدترین آمار صندوق بین‌المللی نشان می‌دهد که با کاهش نرخ تورم ایران در ‌سال 2014 به نصف ‌سال 2013، جایگاه ایران از این لحاظ در جهان بهبود یافته است. بر این اساس، ایران در ‌سال 2012 رتبه نخست و در ‌سال 2013 پس از ونزوئلا و سودان رتبه سوم نرخ تورم بالا در جهان را به خود اختصاص داده بود اما در ‌سال 2014 با کاهش نرخ تورم از 34.7‌درصد ‌سال 2013 به 15.5درصد، جایگاه خود را از این لحاظ در رتبه‌بندی جهانی در میان 187 کشور جهان 2 پله بهبود داد و در جایگاه پنجم قرار گرفت.
البته پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول از نرخ تورم ایران در ‌سال 2015 افزایشی است و انتظار دارد که رقم نرخ ایران در ‌سال‌جاری میلادی به 16.5‌درصد افزایش یابد اما ایران در جایگاه نهم قرار می‌گیرد که 4 پله بهبود را نشان می‌دهد. ونزوئلا با تورم 61.1‌درصدی در رتبه نخست قرار گرفته و سودان با تورم 36.9‌درصدی در جایگاه دوم از این لحاظ نشسته است. مالاوی با نرخ تورم 23.7 و بلاروس با نرخ 18.10 نیز در جایگاه‌های سوم و چهارم قرار دارند. البته همان‌طور که اشاره شد، تورم ایران در مقایسه با همسایگانش بیشتر است. آمارها نشان می‌دهد که تورم ترکیه 8.9 درصد، عربستان سعودی 2.7 درصد، عراق 2.2‌درصد و پاکستان 8.6‌درصد است. میان کشورهای همسایه ایران کمترین تورم به عمان با یک‌درصد تعلق دارد.
بدترشدن اوضاع بیکاری ایران
همچنین گزارش صندوق بین‌المللی پول از بدتر‌شدن وضع بیکاری در ایران طی امسال نسبت به‌ سال قبل خبر می‌دهد و پیش‌بینی کرده است که نرخ بیکاری در ‌سال 2015 به 12.27‌درصد برسد، درحالی‌که این رقم برای ‌سال قبل 11.21‌درصد اعلام شده است. بر این اساس، نرخ بیکاری ایران از 10.4‌درصد در ‌سال 2013 به رقم 11.21‌درصد در ‌سال 2014 افزایش یافته است. این درحالی است که همین شاخص طی 2014 میلادی در پاکستان 6.7درصد، در ترکیه 9.9‌درصد و در عربستان‌سعودی 5.5‌درصد بوده است.
سقوط آزاد واردات در ایران
تراز کنونی حساب ایران درحال حاضر15.407‌میلیارد دلار است. واردات ایران که در ‌سال گذشته رشد 15.9‌درصدی را تجربه کرده است، در ‌سال ‌جاری میلادی رشدی 0.47‌درصدی خواهد داشت و انتظار می‌رود، در ‌سال 2016 منفی شود. براساس برآوردهای این گزارش، صادرات ایران در ‌سال 2014 رشدی 16.78‌درصدی داشته است اما پیش‌بینی می‌شود که رشد صادرات ایران در ‌سال 2015 به 3.18‌درصد برسد. در این شاخص وضع ایران بهتر از همسایگانش است. تراز تجاری ترکیه درسال 2014 میلادی منفی 45.846‌میلیارد دلار است. این شاخص برای پاکستان نیز منفی بوده و 3.096‌میلیارد دلار محاسبه شده است. عراق نیز با کاهش صادرات روبه‌رو است و تراز تجاری آن منفی 7.748‌میلیارد دلار است. بالاترین تراز تجاری منطقه نیز با 106.175‌میلیارد دلار به عربستان‌سعودی تعلق دارد.
همچنین پیش‌بینی می‌شود، کل سرمایه‌گذاری انجام شده در اقتصاد ایران طی امسال به معادل31.2‌درصد تولید ناخالص داخلی برسد، درحالی‌که این رقم طی ‌سال گذشته 31.5‌درصد بوده است. کل پس‌اندازهای ملی نیز نسبت به تولید ناخالص داخلی کاهش خواهد یافت و از 35.32‌درصد تولید ناخالص ملی در ‌سال گذشته به 32.05‌درصد در ‌سال‌ جاری می‌رسد. این نهاد بین‌المللی، کل درآمد دولت برای ‌سال ‌جاری را معادل 13.5‌درصد تولید ناخالص داخلی و کل هزینه‌های دولت را معادل 16‌درصد تولید ناخالص داخلی در این‌ سال پیش‌بینی کرده است. درآمد دولت در ‌سال گذشته معادل 14.2‌درصد تولید ناخالص داخلی و هزینه‌ آن معادل 15.6‌درصد برآورد شده است. این سازمان پیش‌بینی می‌کند بدهی ناخالص دولت ایران در ‌سال‌ جاری به بیش از 143هزار ‌میلیارد تومان افزایش یابد. این رقم برای‌ سال قبل بالغ بر 130‌هزار‌ میلیارد تومان گزارش شده است. تراز حساب‌های جاری ایران نیز که در ‌سال گذشته بالغ بر 15.4‌میلیارد دلار بوده است، در ‌سال ‌جاری به 3‌میلیارد دلار کاهش می‌یابد.