نقش و تأثیر کارهای داوطلبانه و تجارب بومی برای بازنشستگان و سالخوردگان بازنشستگان به چند دسته تقسیم می‌شوند. آنانی که سالخورده نیز هستند و نیاز به کمک سایرین برای انجام کارها دارند. کسانی که با وجود بازنشستگی، به سبب نیاز خانواده یا خودشان هنوز به کار در زمینه‌های دیگر مشغول‌اند و گروهی دیگر که غیرفعال‌اند و از این روی احساس غیرمفید بودن می‌کنند و نیاز به آن دارند تا فعالیت‌هایی کنند که احساس تاثیرگذاری و سودمندی به دیگران و جامعه داشته باشند. در این اثر کوشیده‌ایم تا با نگاهی جامع، همه رسته‌های بازنشستگی و مسائل شان را مدنظر قرار دهیم و در این راه نشان دهیم، نفس مددکاری که ریشه در فرهنگ و دین ما دارد، نیاز به آموزش و پرورش دارد تا به سرمایه اجتماعی و انسانی بدل شود که با برنامه‌ریزی و سازماندهی شاهد تغییراتی اساسی در مددرسانی در جامعه ما، به‌خصوص توجه به وضع بازنشستگان باشیم. در این راه با ابتکاراتی داخلی و بومی، به نیروهای بالقوه گرانبهایی عطف خواهیم کرد که با جهت‌دهی به سوی مددکاری و مددکاری اجتماعی و برنامه‌ریزی در راه کمک به سالخوردگان و بازنشستگان می‌توانند تأثیراتی اساسی و باورنکردنی به جای بگذارند. همچنین نشان خواهیم داد که امروزه کارهای داوطلبانه و سازمان‌های غیردولتی [NGO] به‌عنوان تجربه‌ای موفق در خارج از کشور چگونه می‌توانند به کمک مددکاری اجتماعی به بازنشستگان آمده و مددکار و مددجو را همزمان یاری رسانند. چرا که آسیب‌های اجتماعی در دنیای امروز با پیچیده شدن نیاز به راهکارهای تازه‌ای احتیاج دارند. شواهد مختلف مؤید آن است که یکی از این راه‌حل‌ها کارهای داوطلبانه و سازماندهی آنها در قالب سازمان‌های غیردولتی است. افراد در قالب این گروه‌ها علاوه بر یاری رساندن به نیازمندان (معتادان، بزهکاران، سالخوردگان، بازنشستگان و...)، خود یاد می‌گیرند که تلاش کنند تا به دیگران کمک کنند.
این کنش علاوه بر این‌که می‌تواند برای جامعه سودآور باشد، به آنها هویتی جدید نیز می‌بخشند. دانشگاهیان برای توصیف پیوندها و ارتباط‌هایی که افراد از طریق کار داوطلبانه برقرار می‌سازند، مفهوم «سرمایه اجتماعی» را به میان کشیده‌اند. سازماندهی این فعالیت‌ها در قوالب مختلفِ دولتی، خصوصی و سازمان‌های غیردولتی صورت می‌گیرد. از این طریق فعالان و داوطلبانِ تنها و تک افتاده که چه بسا بازنشسته نیز باشند، حالا بسیار راحت‌تر می‌توانند نظرات خود را جا بیندازند، تجارب‌‌شان را مبادله کنند و ارتباط با همکاران همدل در داخل و خارج کشور را زنده نگه دارند. از این طریق می‌توان میلیون‌ها انسان داوطلب را عملاً در سراسر جهان به‌‌گونه‌ای آموزش داد و همراه ساخت که آنان دریابند تنها «با، از طریق و برایِ» آنهاست که می‌توان به تحولاتی چشمگیر در کمک به یکدیگر و تقویت وحدت اجتماعی دست یافت. در برنامه‌‌های توسعه‌ای امروز نیز، مردم تشویق می‌شوند که از سیاست‌های ترویج فعالیت‌های داوطلبانه و گسترش سازمان‌های غیردولتی حمایت کنند و ارزش‌کار داوطلبانه در جامعه را دریابند. روند رو به رشد فعالیت‌های داوطلبانه به سوی بهبود وضع گروه‌هایی کمتر فعال جامعه کشیده شده است. گروه‌هایی همچون بازنشستگان، سالمندان بی‌سرپرست و به‌طورکلی کسانی که در حاشیه جامعه در کار بهبود وضع خویش هستند. امروز عقیده غالب آن است که از طریق پژوهش‌های ملی می‌توان درک بهتری از دستاوردهای آنان به دست آورد و به دولت‌ها، سازمان ملل متحد و دیگر نقش‌‌آفرینان خارجی نشان داد که چگونه می‌توان فضای مثبتی فراهم آورد تا فعالیت‌های داوطلبانه و امداد رسانی و مددکاری اجتماعی در سطح محلی و بومی پرورش یابد. اکنون موج جدیدی از داوطلبان نیز از پای کامپیوترهای خود در خانه یا در محل کار، وقت خود را از طریق شبکه اینترنت، به خدمات داوطلبانه و کارهای عام‌المنفعه وقف داده‌اند. این کاربران و داوطلبانِ خانه‌دار، دانشجو، استاد دانشگاه، کارمند، بازنشسته بیشتر وقت خود را به سود دیگران صرف می‌کنند. گستره عمل داوطلبان از طریق اینترنت بسیار فراگیر، سریع و موثر شده است. آنها به کمک اینترنت از جمع آوری پول گرفته تا آموزش و انتشار ایده‌های‌شان در کارهای داوطلبانه و مددرسانی به دیگران مشارکت می‌کنند. باید این فعالیت‌ها به کمک آموزش در سطوح مختلف و پژوهش‌های گسترده و در قالب برنامه‌ای حساب شده رشد کرده و به کمک رسانه‌های جمعی و اینترنت هر چه بیشتر گسترش یابند و در قالب سازمان‌های غیردولتی سازماندهی شوند. ضروری است تا به آنها به چشم سرمایه‌های انسانی، اجتماعی و فرهنگی‌ای نگریسته شود که نیاز به برنامه‌ریزی و تقویت دارند و «کمک به همنوع» به‌عنوان یک اصل در جامعه نهادینه شود. این پژوهش با روش جمع آوری اطلاعاتِ اسنادی و روش تحقیق توصیفی انجام شده است. این مقاله به‌عنوان تنها «مقاله برتر» در سومین همایش بزرگداشت «روز خانواده و تکریم بازنشستگان» برگزیده شد و نشان «پیشکسوت نمونه کشوری» را برای نگارنده به ارمغان آورد.