امدادگران و نجاتگران بهعنوان تنها نیروهای خدمتی کشور بدون دریافت حقوق در جهت کمکرسانی به حادثهدیدگان در سراسر کشور حضوی فعال دارند، البته با محدودیتهایی نیز مواجه هستند و خط قرمزهایی هم دارند.
به گزارش تسنیم، یکی از نیروهایی که در کشور بدون هیچ دستمزد و بیمه و فقط در قالب طرحهای داوطلبانه و بشردوستانه در حوادث به مصدومان و دیگر حادثهدیدگان کمکرسانی میکنند، امدادگران هلالاحمر هستند که براساس تعریف و آمار دقیق سازمان امداد و نجات، بالغ بر ۵۰هزار نفر میشوند، کما اینکه آمار جوانان و داوطلبان عضو دیگر سازمانهای هلالاحمر به ترتیب بین یک تا دو میلیون نفر عنوان میشود.
بر این اساس امدادگران و نجاتگران هلالاحمر در گروههای مرد و زن (گروههای خانم با عنوان توانا) آموزشهای لازم را برای پاسخگویی در حوادثی همچون زلزله، سیل، تصادفات جادهای، آواربرداری، طوفان و بسیاری دیگر از حوادث
فرا میگیرند تا بتوانند در سریعترین زمان ممکن به یاری حادثهدیدگان بشتابند، البته در قوانین آموزشی هلالاحمر پیششرطهایی برای امدادگرها و نجاتگرها نیز قید شده که مهمترین آنها عدم مداخلات درمانی روی مصدومان است، بهطوری که یک امدادگر در وهله نخست باید رهاسازی حادثهدیدگان در حوادثی چون تصادفات جادهای بین شهری و آواربرداری در زلزله و حتی آنست (فعالیت با سگهای تجسس) را انجام دهد و با تثبیت فرد مصدوم و در مواقعی با (احیا) CPR آنها را یا به اورژانس تحویل یا به بیمارستان انتقال دهند.
حال در برخی مواقع این سوال مطرح میشود که با توجه به اینکه ورود امدادگران در بعضی از مکانها ازجمله مترو با موانعی مواجه است یا براساس تعریف امدادرسانی آنها که باید در جادههای برونشهری صورت پذیرد، آیا آنها میتوانند در داخل شهرها امدادرسانی کنند؟ که در این زمینه ناصر چرخساز، رییس سازمان امداد و نجات هلالاحمر میگوید: «امدادگران هلالاحمر بدون هیچ محدودیتی میتوانند در وهله نخست و براساس وظایف ذاتی و انسانی خود به مصدومان ازجمله تصادفات حتی در خیابانهای داخل شهرها نیز کمک کنند.»
رییس سازمان امداد و نجات ادامه میدهد: «یکی از اهدافی که جمعیت هلالاحمر دنبال میکند، آموزش همگانی است؛ بر این اساس باید هر خانواده یک امدادگر داشته باشد. بنابراین همانطور که هر فردی میتواند به یک حادثهدیده در حوادث کمک کند، یک امدادگر هلالاحمر نیز میتواند مداخلات امدادی لازم را برای نجات مصدومان در هر شرایطی داشته باشد.»
در این راستا حسین درخشان یکی از نیروهای واکنش سریع هلالاحمر (ایثار) که بالاترین درجه امدادی ایران به حساب میآید، در توضیح بیشتر در این زمینه میگوید: «امدادگران هلالاحمر با توجه به آموزشهایی که پس از ماهها و سالها در ردههای مختلف فرا میگیرند، میتوانند در حوادث کمکرسانی کنند، البته با این تفاوت که در شهرها تیمهای امدادی هلالاحمر برای حوادث اعزام نمیشوند ولی در برخی حادثههای بزرگ ازجمله سقوط هواپیمایی که در تهران دچار حادثه شد با درخواست از هلال احمر، امدادگران «ایثار» در صحنه سقوط حاضر شدند.»
درخشان بیان میکند: «یک امدادگر (بیشترین فعالیت در تصادفات جادهای) یا یک نجاتگر (بیشترین فعالیت در حوادث کوهستان و سیل) در وهله نخست باید بیشترین تمرکز خود را برای کمک به حادثهدیده؛ معطوف کمکهای اولیه کند، تا درنهایت مصدومان به اورژانس تحویل داده شوند.» او ادامه میدهد: « البته ولی یک زمانی اتفاق میافتد که امدادگر در لباس شخصی با یک حادثه تصادف در داخل شهر مواجه میشود، بنابراین به راحتی میتواند براساس آموزشهایی که دیده است صحنه حادثه را ایمن و مداخلات کمکهای اولیه را تا رسیدن تیمهای اورژانس انجام دهد.»
مدیر سابق روابط عمومی سازمان امداد و نجات هلالاحمر درباره برخی از محدودیتها و خط قرمزهای امدادگران نیز عنوان میکند: «یکی از محدودیتهای امدادگران که البته شاید هم به دلیل وضع قوانین، محدودیت لحاظ نشود، عدم اجازه ورود امدادگران در حوادث مترو است، زیرا سازمان مربوطه در مترو عنوان میکند که نیروهایی در این زمینه برای پاسخگویی به حوادث تربیت کرده است.»
درخشان به یکی از خط قرمزها در حوزه امدادی که همان لباس قرمز و سفید امدادگران است که در برخی مواقع میتواند از جانب افرادی غیراز امدادگران مورد سوءاستفاده قرار گیرد، اشاره میکند و میگوید: «این لباس همانند لباس نیروهای نظامی جایگاه ویژهای برای خود دارد و برای امدادگران و نجاتگران در کنار کارتهای شناسایی که دارند، بهعنوان یک مولفه هویتی بسیار مهم جهت ورود به منطقه و محل حادثه لحاظ می شود، بنابراین باید برای جلوگیری از برخی سوءاستفادهها از این لباس توجه لازم
باید صورت پذیرد.»