رئیسجمهوری آمریکا و همتای کوباییاش در روز گذشته و در حاشیه نشست کشورهای قاره آمریکا در پاناما با یکدیگر دیدار کردند و دست یکدیگر را فشردند، حرکتی نمادین که در راستای اقدامات دولتهای واشنگتن و هاوانا برای پایان دادن به دشمنی به یادگار مانده از دوران جنگ سرد صورت گرفت.
در تصویری که از این لحظه تاریخی ثبت شده است، باراک اوباما و رائول کاسترو در جمع کوچکی از رهبران حاضر در مراسم افتتاحیه نشست کشورهای قاره آمریکا به چشم میخورند. یک مقام کاخ سفید نیز دست دادن 2 رئیسجمهوری و مکالمه مختصر آنها در جریان این دیدار را تأیید کرد.
پیشبینی میشود اوباما و کاسترو در جریان نشست پاناما دیدار دیگری نیز با هم داشته باشند و درخصوص تلاشهای 2 کشور برای برقراری کامل روابط دیپلماتیک و همچنین افزایش فعالیتهای تجاری و رفتوآمد اتباعشان به گفتوگو بنشینند.
احیای روابط 2 کشور که برای نخستین بار در ماه دسامبر و در پی چرخش سیاسی تاریخی آمریکا و کوبا صورت گرفت موضوع اصلی نشست رهبران کشورهای قاره آمریکا در پاناما است.
اوباما در اظهارات روز جمعه خود پیش از دیدار با رائول کاسترو عنوان کرد: «ما در جریان روند عادیسازی روابط با کوبا به اختلافهایی میان دولت با دولت بر سر مسائل مختلف بر خواهیم خورد. درست همانطور که با دیگر کشورهای قاره آمریکا نیز به تفاوتهایی برمیخوریم و درست همانطور که با نزدیکترین متحدانمان نیز اختلافاتی داریم».
با این حال اوبامای 53 ساله که در زمان به قدرت رسیدن فیدل و رائول کاسترو در جریان انقلاب 1959 کوبا هنوز متولد نشده بود در اظهاراتی عنوان کرد: آمریکا دیگر تمایلی به تحمیل اراده خود به کشورهای آمریکای لاتین ندارد.
رئیسجمهوری آمــــریکـــا در اینخصوص گفت: «روزهایی که دستور کار ما در این بخش از جهان دخالت همراه با مصونیت فرض میشد، به سر آمده است».
بدون در نظر گرفتن چند برخورد کوتاه و غیررسمی، باید گفت رهبران آمریکا و کوبا از زمان سرنگونی دیکتاتوری باتیستا از سوی برادران کاسترو و برقراری روابط نزدیک میان کوبا و شوروی، تا به امروز با یکدیگر دیدار نکردهاند.
«خوان مانئل سانتوس»، رئیسجمهوری کلمبیا نیز تلاشهای اوباما برای بهبود روابط با کوبا را ستود و آن را تلاش برای درمان «تاولی» خواند که به این منطقه آسیب میرساند.
با این حال «گیلرمو فاریناس»، فعال سیاسی مخالف دولت کوبا از کنار گذاشتن گروههای مدنی در این مذاکرات انتقاد کرد و خواستار حمایت اوباما از اقدامات آنها برای دستیابی به دموکراسی شد. فاریناس در گفتوگو با رویترز گفت: «دولت کوبا هیـــچ حسن نیتی نشان نمیدهد. آنها نمیخواهند هیچ سازشی انجام دهند».
اوباما که پیش از این با شماری از فعالان سیاسی سراسر آمریکای لاتین، ازجمله 2 تن از مخالفان کوبایی دیدار کرده است، در تلاش است تا کوبا را از فهرست آمریکا از کشورهای حامی تروریست خارج کند.
حضور در این فهرست به معنای اعمال مجموعهای از تحریمهای آمریکا علیه آن کشور است و کوبا نیز بر خروج از این فهرست بهعنوان یکی از شرایط ازسرگیری روابط دیپلماتیک پافشاری میکند. واشنگتن از سال 1960 تحریمهای تجاری را علیه کوبا تصویب کرد و روابط دیپلماتیک 2 کشور نیز از 1961 متوقف شد. با این حال به گفته «بن رادز»، مشاور امنیت ملی باراک اوباما، سردی روابط کوبا و آمریکا هیچ منفعتی به دنبال نداشته است. رادز در اینخصوص گفت: «سیاست ما در قبال کوبا، به جای منزوی کردن کوبا، آمریکا را از حیات خلوت خود محروم کرد.»