محسن مومنی مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان اصفهان

 جمعیت هلال‌احمر نهادی عام‌المنفعه، خیریه و مستقل است که باسرلوحه قراردادن اصولی چون بشردوستی و خدمات داوطلبانه اهداف بزرگی ازجمله تسکین آلام بشری و تامین احترام انسان‌ها را نشانه گرفته است. بدون تردید مردم به واسطه شنیدن نام هلال‌احمر احساس آرامش می‌کنند.
اساسا جمعیت هلال‌احمر فلسفه وجودی خود را از مردم می‌گیرد. درعین حال که مردم نهاد خدمتگزاری چون هلال‌احمر را از خود می‌دانند. مشارکت مردم در تمامی برنامه‌های جمعیت در کسوت داوطلبان، نجاتگران، امدادگران و جوانان که به طور داوطلبانه فعالیت می‌کنند، سرمایه عظیم اجتماعی است که کمتر سازمان و تشکیلاتی از آن بهره می‌گیرد. این جمعیت فارغ از بحث‌های امدادی در شرایط عادی و غیربحرانی نیز می‌تواند بر زندگی اجتماعی مردم تاثیرگذار باشد. مفاهیمی مانند انسانیت، نوع‌دوستی، خدمت داوطلبانه، بي‌غرضی و بی‌طرفی از مفاهیم ارزشمندی است که در ادیان الهی و تمامی فرهنگ‌ها و جوامع موردتوجه بوده و به عنوان اصول بنیادین نهضت بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر مطرح است.
حضور فعال و موثر امدادگران و اعضای جمعیت هلال‌احمر در سوانحی با ابعاد ملی همانند زلزله بم در‌ سال 1382و زلزله آذربایجان‌شرقی در ‌سال 1391 و... همچنین فعالیت مستمر و مداوم نجاتگران این جمعیت در مسیرهای مواصلاتی کشور در طول ‌سال به‌ویژه ایام نوروز و تعطیلات، باعث پررنگ شدن عملکرد و اقدامات این مجموعه مردمی شده است. بدیهی است هلال‌احمر بخش عمده‌ای از مسئولیت‌های اجتماعی دولت در قبال مردم به‌ویژه در شرایط بحران و هنگام وقوع سوانح را عهده‌دار است که بهره‌گیری از مشارکت و توان شهروندان در تمامی سطوح این امر را تسهیل می‌کند.
موضوع آموزش یکی از مطالبات مهم شهروندان مسئول از جمعیت هلال احمر است که این جمعیت به‌عنوان مسئول کارگروه آموزش همگانی در نظام جامع مدیریت بحران باید بیش از پیش بدان توجه کند. عملیاتی شدن شعار هر خانواده، یک امدادگر نتیجه و ثمره تلاشی خواهد بود که مدیران و مسئولان این جمعیت نیروی خود را معطوف بدان خواهند کرد.
جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان بزرگترین نهاد غیردولتی در کشور همواره نقش مهم و موثری در ارتباط با موضوع مدیریت سانحه در جامعه آسیب دیده داشته و در بسیاری از موارد ملاحظه می‌شود که این نهاد نقشی بیشتر از یک نهاد غیردولتی را ایفا کرده و معین دولت بوده یا حداقل می‌توان گفت بخش عمده‌ای از وظایف دولت را در حوزه امداد و نجات بر دوش می‌گیرد. تامین سرپناه، تغذیه و بهداشت در مواقع بروز سوانح برعهده جمعیت هلال‌احمر بوده و این نهاد مردمی با مشارکت جامعه آسیب‌دیده می‌تواند در این زمینه بهتر به مسئولیت اجتماعی خود در این خصوص عمل کند. بدیهی است ارتباط جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان یک سازمان کمک‌رسان با جوامع آسیب‌پذیر، مطلوب دولت بوده و دولت باید نگاه مثبتی به این موضوع داشته باشد.
ماهیت مردمی جمعیت هلال احمر به افزایش اعتماد شهروندان جوامع آسیب‌دیده کمک شایانی خواهد کرد. شواهد متعددی نشان از آن دارد که این اعتماد فرآیند امدادرسانی را بسیار تسهیل کرده و در موفقیت این فرآیند تاثیرگذار خواهد بود. مضافا آن‌که در جلب مشارکت‌های مردمی و کمک‌های انسانی به این جوامع نقش موثر و مفیدی را شاهد خواهیم بود. نکته‌ای که باید بیشتر مورد توجه مسئولان امر قرار گیرد.
البته شکی نیست اعتماد موضوعی دو سویه است. اعتماد مردم به جمعیت هلال‌احمر و اعتماد جمعیت هلال‌احمر به مردم، از سوی دیگر همواره شاهد تلاش امدادگران و نجاتگرانی بوده‌ایم که در حوادث و سوانح با فداکاری و گذشت در خدمت برنامه‌های جمعیت هلال‌احمر بوده و بدون کمترین چشمداشتی کمر همت به خدمت در این نهاد مردمی بسته‌اند. این سرمایه عظیم در اختیار و ید کمتر سازمان دولتی قرار دارد.
این فرصتی بي‌بدیل و بی‌نظیر است که توانمندی جمعیت هلال‌احمر را در ایفای مسئولیت‌ها و نقش‌های خود در نظام جامع مدیریت بحران افزایش داده و در درازمدت به تثبیت جایگاه این نهاد کمک فراوانی خواهد کرد. بسیاری از این امدادگران و نجاتگران با انگیزه از دل برنامه‌های فرهنگی سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر بر آمده‌اند. برنامه‌هایی که پرکردن اوقات فراغت جوانان و اعضای سازمان، تنها بخشی از هدف آن است و مهم‌ترین هدف آن شناسایی، جذب و سازماندهی جوانان مستعد، متعهد و با انگیزه‌ای است که در فعالیت‌های امدادی، کمک‌رسان و یاریگر مدیران و برنامه‌ریزان در راستای تحقق اهداف عالیه جمعیت باشند. شاهد مدعا جایگاه جمعیت هلال احمر در استان اصفهان است که مردم شریف این استان در کنار ویژگی‌های منحصربه‌فرد فراوان، مردمی علاقه‌مند به امور عام‌المنفعه و خدمات بشردوستانه بوده و همواره در ارایه خدمات امدادی وکمک‌رسانی به همنوعان مشارکت چشمگیر و حضور فعال داشته و دارند. اشاعه فرهنگ خود امدادی ازجمله راهکارهایی است که ضمن افزایش مشارکت جامعه می‌تواند، آسیب‌های ناشی از سوانح را به حداقل ممکن برساند. فرهنگ کمک به همنوع و بشردوستی که ریشه عمیقی در باورها و ارزش‌های مردم استان اصفهان دارد، از دیرباز زبانزد جهانیان بوده و هست. بارها شاهد بوده‌ایم که مردم در کنار مشکلات و معضلات فراوان خود در زمان حوادث و سوانح توجهی شگرف به مشکلات و مسائل آسیب‌دیدگان سوانح داشته و از هیچ‌گونه کمک نقدی و غیرنقدی دریغ نکرده‌اند.
در زمینه مسئولیت اجتماعی دیگر جمعیت هلال‌احمر می‌توان به موضوع اعتیاد اشاره کرد که این جمعیت می‌تواند در این زمینه باتوجه‌به ظرفیت‌ها و پتانسیل مطلوب خود در کنار دستگاه‌های مرتبط با موضوع نقش‌آفرینی کند. موضوعی که برای جامعه امروز امری نگران‌کننده به‌شمار می‌رود. بدون تردید فعال کردن این ظرفیت‌ها در راستای پیشگیری از این آسیب‌اجتماعی به‌عنوان یک بحران از وظایف مدیران و برنامه‌ریزان در راستای مسئولیت اجتماعی هلال‌احمر محسوب می‌شود.
پایان سخن آن‌که شناسایی فعالیت‌ها و خدمات جمعیت هلال‌احمر و معرفی آن به شهروندان می‌تواند فاصله میان شهروندان از یک سو و جمعیت هلال‌احمر از سوی دیگر را از بین ببرد. فاصله‌ای که در بسیاری از موارد چندان نیست و می‌توانیم از طریق اطلاع‌رسانی و ارتباط مطلوب، موثر و مناسب و دوسویه باعث تقویت پیوند میان شهروندان و جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان نهادی مردمی باشیم. به امید آن روز...