فرشید غضنفرپور| استقبال روز گذشته نمایندگان از ظریف و صالحی دستکمی از استقبال مردمی در فرودگاه مهرآباد نداشت، به نظر میرسد حرف و حدیثهای جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با محمدجواد ظریف حالا دیگر به سود وزیر امور خارجه خاتمه یافته است، خصوصا که نمایندگان منتقد تفاهم هستهای حالا از صدور قریبالوقوع فکتشیتی خبر میدهند که تفسیر مذاکرهکنندگان ایرانی از تفاهم هستهای را ارایه میدهد. بیشتر نمایندگان در گفتوگو با خبرنگار «شهروند» نتیجه جلسه غیرعلنی با حضور ظریف و صالحی را «متقاعدکننده» و «کافی» توصیف کردند. حسن قشقاوی، معاون پارلمانی وزارت امور خارجه نیز با اشاره به جلسه غیرعلنی صبح دیروز مجلس با وزیر خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی درباره مذاکرات لوزان و تفاهم میان ایران و 1+5 به خبرنگاران گفت: استنباط ما این است که با بدرقه گرمی که در پایان جلسه دیروز از وزیر خارجه کشورمان و آقای صالحی صورت گرفت، جلسهای «مفید» و «مثبت» بود. توضیحات علی لاریجانی درباره جلسه غیرعلنی نیز کوتاه بود. او درباره جلسه غیرعلنی نمایندگان با تیم مذاکرهکننده هستهای گفته است: «توضیحات بسیاری از سوی دکتر صالحی و دکتر ظریف درباره روند مذاکرات، وضع فنی و اینکه چگونه باید مصالح کشور در زمینه مسائل هستهای در دالان مذاکرات مورد توجه قرار گیرد، بحث شد که این گفتوگو برای رفع نگرانیها مورد توجه قرار خواهد گرفت». محمدحسین فرهنگی عضو هیأترئیسه مجلس اما در توضیحات بیشتری گفته است: «آقای ظریف به سوالات مکتوب نمایندگان و سوالاتی که در جلسه روز گذشته کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس مطرح شده بود، پاسخ دادند در مجموع جلسه نسبتا مثبتی بود و دکتر صالحی و ظریف نیز به این موضوع اذعان داشتند که ابهامات بیانیه قابل حل و رفع است». نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی همچنین با بیان اینکه ظریف در جلسه غیرعلنی مجلس به سوالاتی که نمایندگان در کمیسیون امنیت ملی از او پرسیده بودند، پاسخ گفته است، تصریح کرد: در این جلسه بر این موضوع تأکید شد که باید تحریمهای مربوط به موضوع هستهای یعنی تحریمهای اتحادیه اروپا و آمریکا و ۶ قطعنامه شورای امنیت برداشته شود که همه بر این موضوع توافق داشتند.
ظاهرا برخلاف جلسه کمیسیون امنیت ملی اعتراض چندانی هم درکار نبوده، چنانکه بهروز نعمتی سخنگوی هیأت رئیسه مجلس میگوید: «هر چند برخی نمایندگان به دلیل نگرانیهایی که از سر دلسوزی دارند به صورت تکصدایی اظهارات منتقدانهای داشتند اما در مجموع در جلسه غیرعلنی دیروز تنش آنچنانی وجود نداشت». یکی از این دغدغهها چنانکه انتظار آن میرفت موضوع پروتکل الحاقی است. پروتکلی که لازمالاجرا شدن آن به تصویب در مجلس قانونگذاری کشورهای دارای موافقتنامه پادمانی جامع با آژانس بستگی دارد. براساس پروتکل الحاقی، بازرسی حق آژانس است و نیازی به تصویب شورای حکام (برخلاف بازرسی ویژه) ندارد. از طرف دیگر، آژانس در بازرسیهای خود بر مبنای پروتکل الحاقی حق دارد به هر مکانی که برای انجام وظایف خود ضروری میداند، دسترسی پیدا کند. این نوع بازرسی بیشتر برای فعالیتهای اظهارنشده طراحی شده و درواقع، میتوان از آن به بازرسیهای سرزده تعبیر کرد.
به گفته سخنگوی هیأترئیسه مجلس، وزیر امور خارجه در جلسه غیرعلنی با نمایندگان به آنان گفته است: «اگر نیاز شد که پروتکل الحاقی در مجلس به تصویب برسد، حتما رای مجلس را خواهیم گرفت اما فعلا ظاهرا به این کار نیازی نیست». به گفته بهروز نعمتی، دغدغه نمایندگان اجرای دقیق تفاهمات انجام شده در سوییس ازجمله ادامه انجام غنیسازی در خاک جمهوری اسلامی ایران، چرخش سانتریفیوژها، ادامه یافتن فعالیت آب سنگین اراک و توسعه یافتن بخش تحقیقات و توسعه در تأسیسات هستهای کشور بود و وزیر امور خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی به این دغدغهها پاسخ گفتند.
فکتشیت ایرانی بهزودی صادر خواهد شد
به گفته سیدحسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس طبق گفته وزیر امور خارجه قرار است فکتشیت ایرانی در پاسخ به دروغپردازیهای آمریکا در مورد بیانیه لوزان صادر شود. به گفته نقوی حسینی در این جلسه نگرانیها و سوالات نمایندگان نسبت به نقشه راه آینده مطرح شده و ظریف و صالحی به این سوالات و ابهامات پاسخ دادهاند. کریمی قدوسی، نماینده مردم مشهد در مجلس و از منتقدان تیم مذاکرهکننده نیز به خبرگزاری فارس گفته است: به نظر نمایندگان، صدور فکتشیت وزارت امور خارجه ایران در بحث مذاکرات لوزان مهمترین مسئلهای است که باید منتظر باشیم تا طی روزهای آینده اتفاق بیفتد تا بهویژه مواردی که موجب نگرانی شدید شده، در این فکتشیت اصلاح و منتشر شود. به گفته آقای قدوسی همه دغدغههای ملت و نمایندگان در این فکتشیت بیان میشود.
به گفته کریمیقدوسی، توضیحاتی که وزیر امور خارجه در جلسه غیرعلنی در مورد لغو تحریمها و نحوه نظارت آژانس و ... ارایه کرد برای ما قابل قبول است اما این توضیحات حتماً باید در چارچوب فکتشیت ایران که در روزهای آینده منتشر میشود، آورده شود. به نظر میرسد حضور ظریف و صالحی در صحن مجلس حتی توانسته است منتقدان سرسختی همچون جواد کریمیقدوسی و سیدحسین نقوی حسینی را نیز متقاعد کند. کریمی قدوسی از جانب محمدجواد ظریف به فارس گفته است: وزیر امور خارجه در مورد فعال شدن دوربینهای آنلاین در مراکز هستهای کشورمان گفت، ما مطلقا فعالیت دوربینهای آنلاین را برای نظارت آژانس در مراکز هستهایمان نپذیرفته و نخواهیم پذیرفت و چنین اتفاقی در بحث توافق نخواهد افتاد.
تجمع دانشجویان معترض به تفاهم هستهای
خبرگزاری فارس همچنین از تجمع تعدادی از دانشجویان دانشگاههای تهران همزمان با حضور محمدجواد ظریف در جلسه غیرعلنی دیروز مجلس جهت توضیح درخصوص جزییات بیانیه سوییس و پاسخ به سوالات و ابهامات نمایندگان در این رابطه مقابل ساختمان بهارستان خبر داده است. تجمعکنندگان دغدغهها و انتقاداتشان را در قالب 30 سوال از وزیر منتشر کردند. سایت فرارو، تجمعکنندگان را از تشکلهای انجمن اسلامی، بسیج، جامعه اسلامی و انجمن اسلامی دانشجویان مستقل معرفی کرده و خبرگزاری ایرنا نیز از قول محمدرضا یوسفی، مدیرکل امور سیاسی و انتخابات استانداری تهران نوشته است: «هیچگونه مجوزی برای تجمع دیروز برخی تشکلهای دانشجویی تهران مقابل مجلس شورای اسلامی از سوی این استانداری صادر نشده بوده است».