شهروند| اظهارات ضد ایرانی رئیسجمهوری ترکیه درست چند روز پیش از سفر به ایران تا حد زیادی تعجب و البته خشم مقامات داخلی را برانگیخت. اردوغان در اظهاراتی با انتقاد از نقش منطقهای ایران تقریبا تمام اتهاماتی را که منتقدانش متوجه او میکردند، به ایران نسبت داد. رئیسجمهوری ترکیه همچنین از تجاوز عربستانسعودی به یمن حمایت کرد. پس از این اظهارات چند نماینده مجلس خواستار لغو سفر رئیسجمهوری ترکیه به ایران شدند، اما این سفر انجام شد. حالا حسن قشقاوی، معاون پارلمانی وزارت امور خارجه به «شهروند» میگوید که ایران واکنش کافی به اظهارات اردوغان نشان داده و اظهارات وی را با اظهارات مقامات ایرانی پاسخ داده است، اما باید توجه داشت که نمیتوانیم با همسایه خود قطع ارتباط کنیم.
درباره عملکرد وزارت امور خارجه در قبال اظهارات ضد ایرانی اردوغان این انتقاد مطرح میشد که چرا واکنش جدیتری به این موضوع نشان ندادند. وزارت امور خارجه نمیتوانست بیانیهای رسمی در اینباره منتشر کند؟
آقای ظریف بعد از این ماجرا موضع گرفت، آن هم وقتی که در سفر و در کوران مذاکرات با 1+5 قرار داشت. من نمیدانم چه چیزی میتواند رسمیتر از موضعگیری وزیر امور خارجه یک کشور باشد. بعضی تحلیلهایی که من دیدم در اینباره ارایه شده بود، خیلی ریشه در روابط بینالمللی ندارد. چرا میگویید بیانیه؟ وزیر ما موضع گرفته، سخنگوی وزارت امور خارجه موضع گرفته، کاردار ترکیه توسط معاون وزارت امور خارجه احضار شده. اینها همه موضعگیری است. چرا میگویید موضعگیری نشده؟
خب اینها همه انجام شد، اما از سوی دیگر اظهارات رئیسجمهوری ترکیه هم تند و تیز بود. فکر نمیکنید افکار عمومی انتظار داشت واکنشها به این اظهارات ضد ایرانی شدیداللحنتر باشد؟
اینکه بگوییم با کشوری که مسلمان است و همسایه مهم ما است قطع ارتباط کنیم درست نیست. ما در روابط دوجانبه با ترکیه هیچ مشکلی نداریم. بهترین روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را با ترکیه داریم. البته با این کشور در بحثهای منطقهای اختلاف نظر داریم مثل اختلاف نظرمان با بسیاری دیگر از کشورهای منطقه، اما این موضوع مانع از تعامل ما با ترکیه نمیشود. حتی اختلافات منطقهای هم در همین سفرها حلوفصل میشود. بنابراین من فکر میکنم این سفر، سفر خوبی است و امیدوارم نتایج رضایتبخشی داشته باشد. ما و ترکیه در روابط دوجانبه هیچ مشکلی با هم نداریم و در مورد مسائل منطقهای هم امیدوار هستیم این سفر باعث تقریب دیدگاههای ما و ترکیه شود.
با توجه به اظهاراتی که آقای اردوغان علیه نقش منطقهای ایران مطرح کرد، به نظر شما تحمل دیپلماتیک تا چه حدی باید باشد و ما تا کجا میتوانیم چنین اظهاراتی را صرفا با محکوم کردن پاسخ بدهیم؟
اظهارات را باید با اظهارات پاسخ داد. خیلی از کشورها درباره یکدیگر اظهارات نامطلوب بیان میکنند، اما من نمیدانم این چه ارتباطی با سفر یا فعالیت سفارتخانه دارد. هرکسی میتواند مسائلی را مطرح کند و از این سو هم پاسخ او را در حدی که صلاح بدانند میدهند. این دقیقا همان کاری بود که ما در ایران انجام دادیم.