مجید سلیمی بروجنی  کارشناس اقتصاد

صنعت چاپ را می‌توان زیرساخت عرضه محصولات و مصنوعات مصرفی و صنعتی دانست. اگرچه بر طبق ارقام و آمار اعلام شده، گردش مالی جهانی چیزی در حدود یک‌هزار میلیارد دلار است اما سهم این صنعت از گردش مالی کشور از حدود 4 میلیارد دلار در سال
 90 به کمتر از 3 میلیارد در سال 92 کاهش یافته که نمادی از رکود اقتصادی حاکم بر
کشور است.
چندین دهه از ورود این صنعت به کشورمان می‌گذرد، فرازونشیب‌های بسیاری را تجربه کرده و طی چند سال اخیر نیز سایه تحریم‌ها بر سرش سنگینی کرده است اما اینها تنها گوشه کوچکی از مشکلات این صنعت بوده و مسائلی بزرگتر همچون ضعف مدیریت، نبود نقدینگی و نداشتن یک متولی توانمند باعث شده که این صنعت قدیمی در حال حاضر حال و روز خوشی را نداشته باشد. صنعت چاپ طی چند دهه اخیر در جهان بسیار رشد کرده و لیکن متاسفانه در ایران نتوانستیم پا‌به‌پای رشد جهانی حرکت کنیم. این در حالی است که صنعت چاپ را باید متفاوت از سایر صنایع نگاه کرد، چراکه حرکت رو به ‌جلو این صنعت در دنیای مدرن امروزی ساعت به ساعت است و دستاوردهای آن به قدری بر سایر صنایع تاثیر می‌گذارد که نمی‌توان به سادگی  از کنار آن گذشت.  ایران به عنوان بزرگترین کشور منطقه قابلیت‌های بسیاری برای کسب درآمد از صنعت چاپ دارد. ولیکن به دلیل نبود حمایت‌های واقعی هرگز نتوانسته از این صنعت درآمد شایسته‌‌ای را کسب نماید.  نرخ بالای استهلاک در تجهیزات این صنعت در کنار رشد سریع تکنولوژی‌های مصرفی در آن از جمله مواردی است که باید برای همسانی و همگامی صنعت چاپ داخلی با آنچه در دنیا وجود دارد، همیشه مدنظر قرار داشته باشد. صنعت چاپ در صورت دستیابی به فناوری‌های روز دنیا علاوه بر کسب درآمد از محل فعالیت‌های داخلی می‌تواند در عرصه منطقه‌ای هم ایفای نقش کرده و درآمدزا باشد، همان‌طور که ترکیه از ارایه خدمات به کشورهای منطقه، سالانه تا 34 میلیارد دلار درآمد کسب می‌کند. از آنجا که صنعت چاپ ما در زمینه تهیه مواد اولیه به خارج از کشور وابسته است، متاسفانه بر اثر مدیریت‌های ضعیف، تعرفه واردات مواد اولیه تولید نیز بالا بوده و در نتیجه تولید محصولات چاپی در داخل کشور مقرون به صرفه نیست. این امر موجب شده در شرایط فعلی بازارهای افغانستان، عراق، جمهوری آذربایجان و پاکستان را که به عنوان فرصت‌های صادرات محصولات چاپ و بسته‌بندی ایران محسوب می‌شدند، از دست بدهیم. از طرف دیگر، واردات محصولات چاپی از کشورهای همسایه و ارایه سفارش‌ها به خارج از کشور در شرایطی که در داخل کشور توانایی تولید وجود دارد، از دیگر مشکلات این صنعت به شمار می‌رود. به گونه‌ای که طبق آمار بالغ بر 70هزار تن کالای چاپی به کشور وارد می‌شود که ارزش پولی آن بالغ بر 2هزار میلیارد است. حساسیت موضوع و اوضاع نگران‌کننده، زمانی خود را بیشتر نشان می‌دهد که بدانیم در سال 2013 آمار واردات ایران در حوزه چاپ و بسته‌بندی از کشور همسایه به رقمی بالغ بر 16 میلیارد دلار می‌رسد. به دلیل نقش صنعت چاپ در چرخه تولید محصولات در 4 حوزه فرهنگ، نشر، بسته‌بندی و تبلیغات، دولتمردان بایستی سرمایه‌گذاری‌ها و توسعه و نوآوری‌ها را در این صنعت مورد پایش قرار دهند.
صنعت چاپ در تمام دنیا به عنوان صنعتی بسیار پول‌ساز شناخته می‌شود و ضروری است که وزارت صنعت، معدن و تجارت همه‌گونه حمایت را  از این صنعت عملی سازد. سیاست‌گذاران اقتصادی ایران باید توجه داشته باشند، در صورت رشد و توسعه صنعتی در بخش‌های تولیدی و عدم سرمایه‌گذاری در صنایع چاپ و وابسته در ابتدای یک چالش جدید قرار خواهند گرفت و آن را می‌توان انباشت تولیدات غیرقابل عرضه دانست.  مطمئنا در این صورت، صنایع تولیدی کشور به واردات بسته‌بندی و مایحتاج خود از کشورهای توانمند در این حوزه اقدام خواهند کرد که این خود تراز تجاری ایران با سایر کشورها را به نفع رقبا سبک خواهد کرد.