شهروند| تالار شیشه‌ای خیابان حافظ مدت‌ها بود که برای شنیدن خبر خوش لحظه شماری می‌کرد؛ این انتظار‌ سال گذشته چاشنی تندی از خوش‌بینی را هم داشت؛ خوش‌بینی‌ای که بالاخره کار دست بازار داد. به عبارت دیگر وقتی خروجی مذاکرات ایران و 1+5 در آخرین ماه پاییزی، تنها ادامه رایزنی‌ها تا‌ سال 94 اعلام شد نه‌تنها شاخص یکی از سخت‌ترین سقوط‌های خود را تجربه کرد بلکه موج بدبینی و نگرانی برای چند ماه بازار را به کما برد. بدتر از همه این‌که هیچ‌کدام از تدابیر هم نتوانست آب رفته را به جوی برگرداند. به این ترتیب همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد بورس و اهالی آن منتظر ماندند تا شاید شوک ناشی از خبرهای هسته‌ای گره از کارشان باز کند. اتفاقی که دیروز بالاخره رخ داد. در اولین روز کاری بعد از انتشار بیانیه لوزان، سهامداران که دوباره به آینده بازار امیدوار شده بودند برای خرید انواع سهام از صنایع مختلف صف کشیدند تا کفه به نفع تقاضا سنگین شود و شاخص هم بهانه‌ای برای رشد به دست آورد. نتیجه این‌که دیروز، با رشد بیش از 2‌هزار واحدی، دماسنج بازار از مرز 67‌هزار واحد گذشت تا نشان دهد بورس به شدت از نتیجه مذاکرات هسته‌ای رضایت دارد و سهامداران اعتماد خود به این بازار را به دست آورده‌اند و دست‌کم فعلا هم عواملی که مانع از رشد شاخص می‌شد زیر سایه این اتفاق، به چشم نمی‌آیند. البته با وجود همه این خوش‌بینی‌ها هنوز نگرانی حرفه‌ای‌ها و متولیان بازار از این است که موج خوش‌بینی به‌زودی فروکش کند و باز هم سهامدارانی زیان کنند که با عجله به صف‌های فروش هجوم آورده‌اند. به عبارت دیگر معلوم نیست روزهای طلایی و امیدوارکننده بازار سرمایه تا کی ادامه خواهد داشت. هشدار قطعی در این خصوص را هم دیروز حسن قالیباف اصل، مدیرعامل شرکت بورس اعلام کرد.
هیجان زده نشوید!
او اعلام توافق هسته‌ای را خبر خوشی برای سهامداران بورس دانست و گفت: درست نیست تصور کنیم در شرایطی که بورس رو به صعود دارد قیمت سهام تمام شرکت‌ها افزایش می‌یابد چنین پدیده‌ای در هیچ بازار سرمایه‌ای وجود ندارد و سهامداران حتما باید با مطالعه اقدام کرده و صبر و حوصله داشته باشند.
قالیباف افزود: تأثیر واقعی این توافق بر متغیرهای شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی در میان‌مدت و بلندمدت خود را نشان می‌دهد ولی با توجه به این‌که خبر مثبتی در حوزه بین‌المللی منتشر شده باعث می‌شود که در کوتاه‌مدت گرایش مطلوب و مثبتی به بازار سرمایه وجود داشته باشد.او ادامه داد: بازار سرمایه بعد از مدت‌ها رکود دیروز به خبر توافق هسته‌ای واکنش مثبتی نشان داد چون مسائل سیاسی ابهام بزرگی برای بازار سرمایه ایجاد کرده بود و این ابهام مهم برطرف شده است در نتیجه بازار سرمایه واکنش بسیار مثبتی به این خبر نشان داد به‌طوری که سفارش‌های خرید در بازار و رشد قیمت‌ها افزایش پیدا کرد. قالیباف اصل عنوان کرد: ‌سال گذشته ‌سال رکود بود و فرصت تأمین مالی در بازار سرمایه وجود نداشت، ولی امروز این امیدواری وجود دارد که با تداوم رونق در بازار سرمایه بنگاه‌های اقتصادی به فکر تأمین مالی در اجرای پروژه‌های جدید باشند.
مدیرعامل شرکت بورس یادآور شد: محدودیت‌های بین‌المللی در سال‌های گذشته در طرح‌های توسعه‌ای و پروژه‌های شرکت‌ها تأثیرگذار بود به‌طوری که شرکت‌ها در واردات تجهیزات به دلیل تحریم‌ها با محدودیت‌هایی مواجه بودند به این ترتیب اگر این محدودیت‌ها برطرف شود شرکت‌ها باید به دنبال طرح‌های توسعه‌ای و رشد و توسعه خود باشند. وی درخصوص تمهیدات شرکت بورس برای نتیجه مذاکرات هسته‌ای گفت: ‌ابزاری که در اختیار شرکت بورس قرار دارد افزایش سهام شناور آزاد شرکت‌ها و عرضه‌های اولیه است به‌طوری که شرکت‌هایی که سهام شناور آزاد پایینی دارند باید سهام شناور خود را افزایش دهند.
باید به فکر چاره اساسی بود
محمدابراهیم قربانی‌فرید، کارشناس‌ارشد بازار سرمایه هم اگرچه معتقد است تب و تاب سهامداران در اولین روز پس از اعلام نتایج مذاکرات طبیعی به نظر می‌رسد اما این هیجان بالاخره و طی چند هفته دوباره فروکش خواهد کرد. بنابراین باید به فکر چاره‌ای اساسی بود تا رونق در بورس تهران ماندگار شود.
قربانی فرید به «شهروند» گفت: نمی‌توان در چنین شرایطی از مردم خواست که بیکار بنشینند و هیجانی برای سرمايه‌گذاری از خود نشان ندهند.  او درخصوص دلایل این هیجان‌زدگی هم تأکید کرد: یکی از عواملی که در بیش از یک‌سال گذشته باعث نگرانی بورس و سهامداران می‌شد نتیجه مذاکرات هسته‌ای بود. مذاکراتی که تعیین می‌کرد سایه تحریم‌ها بالاخره چه زمان و با چه مکانیزمی از سر اقتصاد ایران کم خواهد شد این نگرانی هم پنجشنبه هفته گذشته تا حدودی از بین رفت. به عبارت دیگر فعالان اقتصادی به این اطمینان رسیدند که تحریم‌ها بعد از یک بازه زمانی رفع خواهند شد و این خبر بسیار خوبی به شمار می‌آید.
امید از دست رفته برگشت
این کارشناس بازار سرمایه افزود: در مجموع تفاهم کلی که در لوزان سوییس صورت گرفت امید از دست‌رفته را به بازار سرمایه و سهامداران بازگرداند و از اولین ساعت‌های آغاز معاملات دستور خریدهای فراوانی صادر شد و نقدینگی قابل توجهی به بازار آمد.
قربانی فرید گفت: مردم امیدوار شده‌اند که سرمایه‌گذاری‌شان در بازار سرمایه به سودآوری منجر خواهد شد در نتیجه دوباره به خرید سهام در تالار علاقه نشان دادند و همین امر شاخص را بیش از 2‌هزار واحد بالا برد. او خاطرنشان کرد: پرواضح است که سرمایه‌گذاران در شرایطی از حضور در یک بازار استقبال می‌کنند که اصل و فرع سرمایه آنها تضمین شده باشد یا دست‌کم پیش‌بینی‌ها حکایت از سودآوری داشته باشند در غیر این صورت عطای آن بازار را به لقایش می‌بخشند و می‌روند.  این کارشناس بازار سرمایه هم معتقد است که شرایط فعلی بازار بیشتر تبعات روانی است تا تصمیم‌گیری‌های ناشی از بررسی‌های علمی، یعنی سهامداران با توجه به شرایط امیدوارکننده اقدام به خریدهای جدید کرده‌اند و فعلا خبری از تحلیل‌های منطقی نیست.
قربانی‌فرید با توجه به همین شرایط به دولت، مجلس و متولیان بورس توصیه کرد قبل از آن‌که تب و تاب ناشی از این خوش‌بینی اولیه فروکش کند تدابیری بیندیشند که رونق در بورس ماندگار شود ازجمله این‌که دست تولیدکنندگان را که اتفاقا مهم‌ترین وزنه‌ها در بورس به شمار می‌آیند، بگیرند.
دست تولید را بگیرید
او تأکید کرد: مشکل اصلی بخش تولید کمبود نقدینگی است و در نتیجه همین معضل نمی‌توانند از همه توان خود برای تولید استفاده کنند و در نتیجه سودآوریشان به شدت کاهش می‌یابد و این موضوع طبیعتا بورس را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
کارشناس بازار سرمایه افزود: بنابراین به نظر می‌رسد تا دیر نشده متولیان بازار و مهم‌تر از آن دولت و مجلس باید راهکاری‌هایی را برای حمایت از تولید در پیش بگیرند چون در غیر این صورت دیر یا زود تب مذاکرات هسته‌ای فروکش می‌کند و بازار دوباره به همان مسیر بازخواهد گشت که پیش از این در پیش گرفته بود.
قربانی‌فرید با تأکید بر این‌که سهامداران با اعتماد به بورس و بازگشت به گردونه معاملات وظیفه خود را در قبال بازار انجام داده‌اند، تصریح کرد: بعد از این نوبت به دولت و مجلس می‌رسد که با ارایه برنامه‌های خود و البته حمایت‌های عملی از بورس، رونق را در این بازار ماندگار کنند.
تب تند عرق خواهد کرد
او درخصوص پیش‌بینی حال و روز بازار در روزهای آینده هم تصریح کرد: پیش‌بینی روزهای پیش رو در شرایط فعلی بسیار دشوار است چون یک اتفاق خوب یا بد می‌تواند کل مسیر حرکت بازار را تغییر دهد اما بدیهی‌ترین پیش‌بینی این است که در صورت تداوم همین شرایط تب و تاب فعلی بازار بعد از مدتی فروکش خواهد کرد. او به سهامداران هم توصیه کرد: در خریدهای جدید خود تحلیل‌های علمی را بیشتر مورد توجه قرار دهند و به این نکته آگاه باشند که لزوما افت قیمت یک سهام یا یک صنعت در روزهای آینده به معنای نزول و سقوط بازار نیست.
هر سهمی را نخرید
در همین رابطه مدیرعامل شرکت بورس هم در یک توصیه به سهامداران گفت: در بازار منفی و مثبت همواره گفته می‌شود که هر دارایی قیمت خاص خود را داشته و نباید سرمایه‌گذاران هر سهمی را در هر قیمتی خریداری کنند بلکه حتما باید با مطالعه و کار کارشناسی این کار صورت گیرد.
وی افزود: سهامداران با مطالعه وارد بازار سرمایه شوند چون بعضا توصیه می‌شود در شرایط رونق هر سهمی که نصیب افراد شد خریداری کنند درحالی‌که این استراتژی درستی نبوده و در بازاری که قیمت سهام شرکت‌ها بسیار کاهش یافته برخی از سهام شرکت‌ها افت نکرده، قطعا سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها با شرکت‌هایی که با افت مواجه شده، متفاوت است و امکان دارد سهامداران نتوانند در برخی سهام بازده کسب کنند، لذا سهامداران حتما با تحلیل اقدام به خرید و فروش کنند. مدیرعامل شرکت بورس ادامه داد: وضع جدیدی که در بازار سرمایه ایجاد شده اثرات مختلفی در سهام شرکت‌ها دارد، بنابراین سهامداران با توجه به اثرات رفع محدودیت‌ها روی صنایع مختلف اقدام به سرمایه‌گذاری کنند نه این‌که هر سهمی نصیبشان شد را خریداری کنند.