بارندگی‌های اواخر اسفند سال‌گذشته و نیمه نخست فروردین سال‌جاری در مازندران که با شخم و شیار، آب تخت کردن و خزانه‌گیری شالیزارها همزمان بود سبب کاهش بخشی از نگرانی‌های کشاورزان استان درباره کم‌آبی احتمالی شده است.
کشت برنج در مازندران از نیمه دوم اسفند با شخم و شیار و آب تخت کردن شالیزارها آغاز می‌شود و با خزانه‌گیری در روزهای پایانی اسفند و اوایل فروردین ادامه می‌یابد.
آب منطقه‌ای مازندران اواخر دی ماه پارسال از کاهش 40درصدی ذخیره آب پشت سدها و آببندان‌ها در مقایسه با سال پیش از آن خبر داده بود ولی به‌تازگی و پس از بارندگی اسفند و 2 هفته اول فروردین اعلام کرده که کمبود آب کشاورزی تا 15درصد جبران شده است. براساس گزارش این شرکت هم‌اکنون حجم آب ذخیره شده پشت سد شهید رجایی ساری به 120میلیون مترمکعب رسیده است که 15درصد بیشتر از زمانی است که بارندگی‌های ماه اسفند و فروردین صورت نگرفته بود. این گزارش در عین حال نشان می‌دهد که ذخیره آب این سد در مقایسه با سال پیش در همین زمان 30میلیون مترمکعب کمتر است.
براساس گزارش آب منطقه‌ای مازندران با بارندگی‌های اسفند ماه پارسال و اوایل فروردین امسال، آببندان‌های استان هم تا 80درصد آبگیری شدند. بیشتر آب مورد نیاز شالیزارهای مازندران از 770 قطعه آببندانی تأمین می‌شود که در مجموع 17هزار هکتار وسعت دارند. بخشی از آب مورد نیاز شالیزارها هم از رودخانه‌های اصلی و فرعی تأمین می‌شود که ذخیره‌گاه آنها عمدتا سدهایی است که در بالادست ساخته شده است.
نوبت‌بندی و رها کردن آب در رودخانه‌های اصلی و فرعی کشاورزی مازندران هم از اول فروردین آغاز شده است. براساس اعلام سازمان جهادکشاورزی مازندران درحال حاضر 70درصد از 230هزار هکتار اراضی شالیزاری استان شخم و شیار شده است.
همچنین براساس این گزارش 50درصد از اراضی شالیزاری استان آب تخت و 45درصد نیز خزانه‌گیری شده است. رئیس گروه پیش‌بینی هواشناسی مازندران روز شنبه از افزایش صددرصدی میزان بارندگی در ماه اسفند 93 نسبت به ماه مشابه سال 92 خبر داد و گفت: بارش باران در فصل زمستان سال‌گذشته نیز نسبت به‌سال پیش از آن 80درصد افزایش داشت. احمد اسدی با این وصف گفت که میزان بارندگی در اسفند 93 نسبت به میانگین بارندگی در 15سال اخیر حدود 45درصد کاهش داشته است. وی افزود: میزان بارندگی در فصل زمستان 93 هم نسبت به میانگین بارندگی در 15سال اخیر با کاهش همراه بوده است. میانگین بارندگی 15 ساله در اصطلاح هواشناسی بارندگی نرمال نامیده می‌شود. اسدی پیش‌بینی کرد که بارندگی استان مازندران در یک ماهه منتهی به 15 اردیبهشت سال‌جاری هم نرمال خواهد بود. هواشناسی مازندران وضع هوای استان را تا سه‌شنبه هفته جاری ابری همراه با بارندگی‌های پراکنده پیش‌بینی کرده است.
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهادکشاورزی مازندران هم در گفت‌وگو با ایرنا گفت که با بارندگی‌های به‌موقع اواخر اسفند پارسال و اوایل فروردین امسال نگرانی‌های کشاورزان از کمبود آب برای اراضی شالیزاری کم شده است.
عزیزالله شهیدی‌فر افزود: بارندگی‌های اسفند و فروردین سبب شده است تا علاوه‌بر این‌که کشت پاییزه گندم، جو، دانه‌های روغنی و انواع علوفه مطلوب باشد، شخم و شیار و آب تخت اراضی شالیزاری نیز با استفاده از بارندگی بهنگام انجام شود.
شهیدی‌فر بر لزوم انجام سریع‌تر خزانه‌گیری، شخم و شیار و آب تخت کردن باقی مانده اراضی شالیزاری تأکید کرد و گفت که با هماهنگی آب‌منطقه‌ای و پیش‌بینی‌های هواشناسی، نوبت‌بندی آب در استان آغاز شده است.
وی به کشاورزان پیشنهاد کرد تا با هماهنگی آب منطقه‌ای که ضریب تأمین آب را در مناطق مختلف بررسی کرده است، به کشت ارقام پرمحصول اقدام کنند. شهیدی‌فر گفت: جهادکشاورزی مازندران امسال برای کشت برنج پرمحصول در 15هزار هکتار از شالیزارهای استان بذر پر محصول شیرودی و فجر توزیع کرده و پیش‌بینی ما هم این است که شالیکاران خودشان نیز در همین سطح بذر ارقام پرمحصول را خزانه‌گیری کنند.
معاون تولیدات گیاهی جهادکشاورزی مازندران اصلی‌ترین مرحله کشت برنج را نشاءکاری دانست و پیش‌بینی کرد که نشاء شالی در شالیزارهای استان از دهه سوم فروردین آغاز شود.
همچنین هر ساله بخش مهمی از اراضی کشاورزی مازندران به علت مهار نشدن روان‌آب‌ها و کم‌توجهی به عملیات آبخیزداری و تسطیح در وضع غرقاب قرار می‌گیرند و امکان کشت هرگونه محصول از کشاورزان سلب می‌شود.
براساس آمارهای رسمی توان بالقوه آب در مازندران در حد 6میلیارد و 600میلیون مترمکعب است که از این مقدار 4میلیارد و 900میلیون مترمکعب آب‌های سطحی و بقیه آب‌های زیرزمینی است.
به طور میانگین سالانه حدود یک‌میلیارد و 550میلیون مترمکعب آب در بخش آب‌های سطحی و یک‌میلیارد و 350میلیون مترمکعب در بخش آب زیرزمینی بهره‌برداری می‌شود و بقیه آب سطحی طی‌سال به صورت هرز به دریا می‌ریزد.