سالار علي‌خواه | باز هم پايان سال رسید و در این میان، دولت سالي را به پایان برد كه در آن تلاش کرد ركود را پایان دهد و رونق را در بازارهای مختلف برقرار کند. اما گويي فشار تحريم‌هاي بين‌المللي از يك سو و عدم تطابق سليقه اقتصادي مجلس و دولت باعث شده، سياست‌هاي اقتصادي کنونی، درگير يك ابهام بماند و در بزنگاه پايان سال خود را نشان دهد. در این خصوص شايد كمبود نقدينگي مصرف‌كننده، دم‌دستي‌ترين دليل براي عدم شادابي يا افت داد و ستد در بازارها باشد اما نگاهی به برخی بازارها، نکات دیگری را نشان می‌دهد. بازار خودرو یکی از این بازارهاست که اين روزها در كما به سر مي‌برد و همچون بیماری است که با تنفس مصنوعي به حيات ادامه داده است. نگاه دقيق به اين حوزه، یادآور يك واژه كليدي است كه این روزها در محيط اقتصاد دركش كرده‌ايم؛ «ترس». مرور سال 1393 صحنه خودروسازي كشور نشان می‌دهد که این 52 هفته، سرشار از اتفاق‌های ويژه و خاص بوده است. از يك سو، بازار خودروهاي وارداتي (رقيب محصولات داخلي) با اعمال قانون سخت‌گيرانه ممنوعيت ورود خودروهاي بالاتر از 2500سي‌سي، حالت ويژه به خود گرفت تا بتواند شرايط را تا حدودی به سمت و نفع بازار تولید داخل تغيير دهد و از سوی دیگر هم مسير ورود سرمايه‌گذاران بخش خودرو تا حدودي آسان شد.
به‌هرحال، این سال هم تمام شد و اين روزهای آخر اسفند را شايد بتوان آينه قابل تأملي از ماهيت بغرنج بازار وطني دانست که نشان می‌دهد، چطور مي‌شود كه همه اركان بازار مسخ لجبازي‌هاي تأثيرگذار در روند حركت بازار شوند. شايد به نظر رسد در اين بين تنها مصرف‌كنندگان ضرر كرده‌اند كه حقوقشان از ديرباز در اين بازار رعایت نمی‌شود، اما واقعیت این است که صنعت خودرو زیان کرده و سال‌هاست مسیر رشد آن با آرزوها هماهنگ نیست.
با وجود این وضع که ترس از خرید و قیمت‌های بالا به وضوح در بازار دیده می‌شد، سیر قيمت خودروهاي داخلي، صعودي بود و کسی به این نیندیشید که اگر تقاضا افزایشی می‌شد، قیمت‌ها در بازار چگونه بالا می‌رفت؟! در ادامه این گزارش به آخرین قيمت‌ها و وضع روزهای پایانی اسفند در بازار خودرو مي‌پردازيم.
ايران‌خودرو روي نمودار معمولی
روزهای آخر سال، بازار خودروهاي تولیدی گروه خودروسازی ايران‌خودرو آرام بود و خبري از افت قيمت نبود؛ اين شركت با تعيين سياست‌هاي جديد فروش و قيمت‌گذاري توانست با وجود وضعيت نگران‌کننده بازار خودرو، فروش معمولي را ثبت کند. در سبد محصولات ايران خودرو، رانا هنوز نتوانسته خود را در دل خريداران جاي بدهد و باوجود قيمت 32ميليون توماني از بازار ضعيف‌تري نسبت به ساير اعضاي خانواده‌اش برخوردار است. شايد بهتر است بگوييم رانا هنوز زير سايه حضور 206 حركت مي‌كند و خيلي مانده تا بتواند شخصيت مستقلي را به بازار نشان بدهد. از سوي ديگر 206 هنوز پرفروش‌ترين محصول ايران‌خودرو است كه با وجود حضور مدل تيپ 2 با موتور ايراني، تيپ 5 اين خودرو با قيمت 36ميليون و 500هزار تومان خريداران هميشگي‌اش را دارد و هيچ‌وقت روي دست ايران‌خودرو باد نكرده است اما نمونه خانوادگي و صندوقدار اين خودرو با 37 ميليون و 500هزار تومان كه نام تجاري V8 را يدك مي‌كشد آنچنان موردپسند واقع شده كه در اين حدود قيمت هيچ رقيبي در بازار ندارد. البته در محدوده خودروهاي صفر كيلومتر و دست اول.
در سوي ديگر، خانواده سمند‌ها قرار دارند كه با مدل LX براي خودشان آبرويي دست و پا كرده‌اند و هر قدر بازار نسبت به اين مدل نگرش مثبتي دارد نسبت به EF7 بدبين است شايد كمبود قطعات و مشكل سر سيلندر چيني باعث اين امر باشد كسي چه مي‌داند اما مهم اين است كه LX 30ميليون و 500هزار توماني از آن دسته خودروهاي مسافرتي و خوش معامله است و هميشه مي‌توان به آن به‌عنوان يك همراه مسافرتي اتكا كرد. در اين دسته سورن نيز كم فروغ اما ثابت درحال گذران روزگار است كه شايد قيمت 38ميليون توماني‌اش حياتش را به مخاطره بيندازد.
سايپا برای سال جديد منتظر كمك چيني‌هاست
نارنجي‌هاي خودروسازي سال را در حالي به پايان مي‌برند كه محصول پر تيراژ آنها پرايد در انواع و اقسام آن در پاره‌اي از موارد تابوي 20ميليون تومان را شكست و مدل دوگانه‌سوز اين خودرو تا 22ميليون تومان نيز در بازار داد وستد شد. شايد علت اين امر محدود بودن توليد مدل گازسوز باشد و اين‌كه قشر عمده‌اي از فعالان صنعت حمل‌ونقل با اين خودرو ی كم استهلاك رابطه خوبي برقرار كرده‌اند. قيمت پرايد در مدل فول حدود 20ميليون تومان است كه نشان مي‌دهد سلطه پرايد بر طبقات متوسط بازار خودرو كشور هنوز پا برجاست. تيبا محصول ديگر سايپا درحالي در دو نوع هاچ‌بك با قيمت 27ميليون تومان و صندوقدار با قيمت 24ميليون و 500هزار تومان ارایه مي‌شود كه به نظر مي‌رسد تيبا بتواند گزينه مناسبي براي افرادي باشد كه ديگر تمايلي به استفاده از پرايد ندارند و به دنبال سواري بهتري هستند. سايپايي‌ها كه چندي است به بازار محصولات چيني روي خوش نشان داده‌اند با «زوتيS300» كه قيمتي حدود 76 ميليون تومان دارد در بازار خودروهاي لوكس ميانه قيمت حاضر شدند كه به نظر مي‌رسد با حضور مدل محبوب سراتو كه قيمتي حدود 92 ميليون تومان دارد پروژه s300 به مشكل بخورد.