شهروند| باز هم پایان سال رسید و دوباره دلالها جنب و جوش ویژه خود را دنبال کردهاند؛ با قرارگرفتن بازار ایران در شرایط اوج تقاضا و کمبود کنترلهای کارآمد بر بازار، دلالان به میدان آمدهاند تا نهایت بهرهبرداری از این شرایط را داشته باشند. نمونه بارز این دلالیها و دستکاری در میزان عرضه کالا در بازارها، بهصورت عیان در بازار ارز و مرغ دیده میشود. وضع بازار مرغ و ارز این روزها بیش از سایر بازارها خبرساز شدهاند؛ قیمت مرغ در روزهای پایانی سال 93، رکورد 9هزار تومان را شکست و دیروز به حداکثر 9هزار و200 تومان در تهران رسید. این موضوع در شرایطی رخ داد که مرغ در روزهای پایانیسال گذشته حداکثر کیلویی 7هزار و 200 تومان قیمت خورده بود. دربازار ارز هم با وجود آرامشی که در روزهای گذشته حاکم بود، به ناگاه دلالان در آخرین روزهای فعالیت بازار با کاهش میزان عرضه نقش خود را بازی کردند تا درحالیکه نرخ دلارسقوط قابلتوجهی را تجربه کرده و تا 3هزار و 223 تومان نیز رسیده بود با افزایش تقاضای ارز مسافرتی قیمتها را بالا ببرند. به نظر میرسد درغفلتهای نظارتی، دلالها کنترل بازار ارز را دوباره به دست آورده و افت قابل ملاحظه قیمت دلار در روزهای گذشته را جبران کردهاند؛چرا که با نفروختن دلار و برخی ارزهای دیگر در بازار صرافان، قیمتها از منبعی نامعلوم اندک اندک بالا برده شد و هر برگ اسکناس آمریکایی دیروز در بازار تهران با صعود 101 پلهای قیمتها نسبت به ابتدای روز به 3هزار و 380 تومان رسید.
افزایش روزانه قیمت توسط دلالها
صعود قیمت مرغ در بازار پایانی سال ادامه دارد. دیروز نرخ هرکیلوگرم مرغ گرم در بازار تهران به 8500 تا 9هزار و 200 تومان رسید. روند تصاعدی قیمت مرغ درحالی ادامه دارد که اسفندسال گذشته نرخ هرکیلوگرم از این کالای پروتیینی بین 6هزار و 500 تا 6هزار و 700 تومان بوده و در چند روز پایانی سال و با افزایش تقاضا نرخ هرکیلوگرم مرغ با 500 تا 700 تومان افزایش به 7هزار و 200 تومان رسید. یک فعال بازار کالاهای پروتیینی درباره افزایش قیمت مرغ به «شهروند» میگوید: کلید این ماجرا به دست دلالهاست بهطوری که آنها در دو هفته پایانیسال قیمت مرغ را به صورت روزانه افزایش داده اند. «افکاری» فعال بازار به «شهروند» توضیح میدهد: قیمت فروش عمده مرغ در روزهای پایانیسال از 7هزار و 800 تومان شروع شده است تا جایی که دیروز دلالها قیمت هر کیلوگرم مرغ را بهصورت عمده به نزدیک 9هزار تومان رساندهاند. او در ادامه میگوید: تقریبا در دو هفته پایانی قیمت عمده هر کیلوگرم مرغ به صورت روزانه بین 100 تا 200تومان افزایش داشته است و آنها تلاش میکنند که از بازار پایان سال حداکثر بهرهبرداری را داشته باشند.
مصرفکنندگان مقصرند!
محمد یوسفی رئیس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی نیز دلیل افزایش قیمت مرغ را افزایش تقاضای مرغ گرم دانسته و به ایسنا گفته است: بهطور معمول در 40 روز پایانی سال، تقاضای خرید مرغ حدود 30درصد افزایش مییابد و دولت برای این زمان، مرغهای منجمد را ذخیره کرده تا مردم این مرغها را تهیه کنند. این در شرایطی است که استفاده از مرغ منجمد بین مردم فرهنگسازی نشده است و تقاضای مرغ گرم در روزهای پایانی سال باعث افزایش قیمت مرغ گرم میشود درحالیکه مردم میتوانند به جای خرید هر کیلو مرغ 8500 تا 9000 تومانی، مرغ منجمد کیلویی 5500تومانی بخرند. یوسفی همچنین تأکید کرده است: دولت برای ذخیره هر کیلوگرم مرغ منجمد 2000تومان زیان داده است. این در شرایطی است که باید این فرهنگسازی صورت میگرفت که مرغ منجمد تفاوتی با مرغ گرم ندارد، چرا مردم باید مرغ 9000تومانی بخرند و به وضع گرانی مرغ گرم دامن بزنند؟
وزارت کشاورزی
مسئول تنظیم خرده فروشی نیست
این در شرایطی است که مسئولان وزارت کشاورزی موضعی متفاوت گرفته و اعلام کردهاند مسئولیت تنظیم بازار مرغ در خردهفروشیها به عهده وزارت کشاورزی نیست. حسن رکنی معاون بهبود تولیدات دامی دیروز در نشستی به خبرنگاران اعلام کرد کنترل قیمت گوشت در خرده فروشیها به عهده وزارت کشاورزی نیست و ادامه داد: علیرغم اینکه در اسفندماه 50درصد افزایش تقاضا داشتیم اما قیمت عرضه مرغ در منطقهای مثل میدان بهمن بیش از 10درصد پیشبینی شده افزایش نیافته است. درحالیکه ممکن است در خردهفروشیها اتفاق دیگری بیفتد که آن از حوزه کنترل ما خارج است.
هجوم تقاضا به بازار ارز
در حوزه بازار ارز هم در روزهای اخیر، نفروختن برخی صرافها و فعالیت دلالها باعث شد تا قیمت ارز اندک اندک به روال قبل برگردد و ساعت 4 و نیم عصر دیروز به 3340 تومان برسد. نرخ دلار در این روز هم 40 تومان بالا رفت تا مشخص شود وضع کنونی ریشه در تقاضایی دارد که با هوشمندی دلالها پاسخ درست داده نمیشود. امیریان فعال بازار ارز درباره علت افزایش دوباره قیمت دلار به «شهروند» میگوید: علت افزایش دوباره قیمت دلار هجوم یکباره تقاضا به بازار ارز بوده است، زیرا با سقوط غیرقابل انتظار دلار در روزهای اخیر مردم تصور میکردند نرخ دلار باز هم روند کاهشی را تجربه خواهد کرد به همین دلیل مسافران خارج از کشور، از ارایه تقاضای خود به بازار خودداری کردند و هماکنون با شمارش معکوس برای پایان سال و در 2-3روز انتهاییسال این تقاضاها به بازار عرضه شده و قیمت دلار را به یکباره افزایش داده است زیرا تا تعطیلی رسمی بازار زمانی نمانده است و افرادی که به ارز مسافرتی نیاز دارند بیشتر از این نمیتوانند تعلل کنند.
گفتههای این فعال بازار ارز در شرایطی است که هفته گذشته ولیالله سیف رئیس بانک مرکزی اعلام کرد ارز تک نرخی در سال 94 عملیاتی میشود. این موضوع و انتظار بازار برای نتایج مثبت مذاکرات هستهای باعث ریزش قابل توجه قیمت دلار در روزهای اخیر شد. به گفته فعالان بازار ارز در هفته گذشته نگرانی دلالان برای ریزش بیشتر قیمت ارز در سال 94 سبب شد که حجم بالایی از ذخایر ارزی آنها وارد بازار شود. همین موضوع به تداوم افت قیمتها در بازار ارز دامن زد اما این مسأله موجب نشد که دلالان از تقاضاهای ارز مسافرتی در پایان سال چشم بپوشند. حالا در وضعیتی که موج روانی ناشی از اخبار مذاکرات هستهای و تک نرخی شدن ارز در بازار به سردی گراییده است دلالها تلاش میکنند از تقاضاهای ارزی پایان سال نهایت استفاده را برده و ریزش نرخ دلار را جبران کنند. این موضوع درحالی رخ میدهد که در زمان ریزش نرخها در بازار ارز نیز بسیاری از فعالان این بازار مقاومت نشان داده و از نمایش لحظهای قیمتها خودداری میکردند.