وجود مخاصمات مسلحانه در جوامع بشری، کودکان را که آسیبپذیرتر از دیگران هستند، تحتتأثیر قرار داده و با ایجاد شرایط مبهم زندگی، رشد فیزیکی، روحی و روانی آنها را بهشدت دگرگون میسازد، کودکان آواره بهطور غیرمستقیم تحتتأثیر جنگ قرار میگیرند و همانند والدین خود برای رهایی از مشکلات جنگ، یا در کشور محل تولد خود جابهجا میشوند، یا به کشورهای دیگر پناه میبرند. این کودکان در هر صورت باید مورد حمایت قرار گیرند. کودکان آواره در سایر کشورها نسبت به کودکان جابهجا شده در کشور متبوع خودشان، بعضا از حمایتهای بشردوستانه بیشتری برخوردارند. زیرا نهادی بینالمللی بهنام کمیساریای عالی پناهندگان وابسته به سازمان ملل متحد امور پناهندگان را پیگیری میکند. بچههای بیسرپرست نیز گروه دیگری از کودکان آسیبدیده از جنگ هستند که نیاز به حمایت ویژه دارند. زیرا والدین خود را در جنگ از دست دادهاند.
براساس منابع موجود در حقوق بینالملل و برای پیشگیری از مشکلات آینده، یکی از وظایف اساسی دولتها در زمان مخاصمات مسلحانه و پس از آن، حمایت از کودکان آسیبدیده از جنگ است. بنابراین در بحرانها و مواقع اضطراری باید به کودکان اولویت داده شود و حمایت از حقوق آنان به لحاظ امنیت جسمی و روحی، تعلیم و تربیت مناسب و تغذیه و بهداشت ایشان از اهمیت فوقالعادهای برخوردار باشد. نبايد فراموش كنيم كه همه ما خانواده كودكان جنگ هستيم.
اينكه دری، کارگردان مجموعه «کلاهپهلوی» گفته است، ایران میتواند پرچمدار توجه به کودکان شهید و کودکان جنگ باشد و درواقع این توجه میتواند از کشور ما آغاز شود و ایران آغازگر توجه به کودکان جنگ و همچنین کودکان شهید باشد و این فرهنگ را به سطح جهان صادر کنیم، حرف خوبي است.
در هر جنگی فضایی از کشور دیگر اشغال میشود و تعدادی هم کشته و شهید میدهند و بعد از جنگ متوجه میشویم که اینها بهخاطر دفاع از سرزمینشان جان خود را از دست دادهاند اما آنطور که باید به آنها توجه نکردهایم. در این جنگها کودکان زیادی هم کشته میشوند یا کودکانی هستند که از جنگها باقیمیمانند و خانوادههای خود را از دست دادهاند و فرزندان همان شهیدان محسوب میشوند که از نظر روحی با آسیبهای جدی مواجه میشوند.
باید در فیلمهای سینمایی مربوط به دفاع مقدسمان کودکان شهید و نوجوانان جنگ را مدنظر قرار دهیم؛ کودکانی که بیگناه هستند و هنوز آلوده زندگی نشدهاند و نمیتوانند در زمان حمله فرار کنند و خود را نجات دهند. اینکه تا امروز به چنین موضوع مهمی آنطور که باید توجه نشده است، بدین دلیل است که شکوه و مبارزاتی که یک رزمنده در جنگها انجام داده، بسیار چشمگیر بوده است، به همین دلیل هم در فیلمها و سریالها بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است.
دري گفته است: باید درنظر داشته باشیم که در همین دفاع 8سالهمان سربازانی بودند که کودکانی را نجات دادند که میشود درباره آنها داستانی خلق شود یا در متون و ادبیات دفاع مقدس که روایتی از یک واقعه مهم است، مورد توجه قرار گیرد اما تا امروز چنین کاری صورت نگرفته است.
امروز در گوشههایی از جهان، جنگهای منطقهای را داریم که جایگزین جنگهای جهانی شده است و اغلب در این میان برای کودکانی که از این جنگها باقی ماندهاند یا جانشان را در این جنگها از دست دادهاند، فقر را به همراه دارد که باید متوجه این امر باشیم. باید در نظر داشت زمانیکه جنگی رخ میدهد، عوارض فرهنگی و سوء هم بهدنبال خواهد داشت تا آنجا که برخي قربانیان جنگ که نتوانستهاند با یتیمبودن و بیسرپرستی کنار آیند، تبدیل به آدمهایی میشوند تا این بیعدالتی را جبران کنند که برای رسیدن به این هدف با خود ویرانی و بدبختی را بههمراه میآورند و بهعنوان تروریست حاضر میشوند.