در مرکز خورشید، یک واکنش پرانرژی و سوزان به نام همجوشی هستهای بهطور مداوم در جریان است. در این واکنش، دو هسته سبک اتمی با هم ترکیب میشوند و یک هسته سنگینتر به وجود میآورند که این فرایند مقدار زیادی انرژی آزاد میکند. اگر همین نوع واکنش را روی زمین و برای مدت کافی شبیهسازی کنیم، ممکن است بتوانیم به منبعی از انرژی پاک، ارزان و پایدار برای مصرف خانگی دست یابیم. اکنون دانشمندان در آلمان گام بزرگی در جهت تحقق این هدف برداشتهاند. پژوهشگران با بهرهگیری از رآکتور همجوشیWendelstein در شهر گرایفسوالت آلمان، رکورد جهانی جدیدی را در یکی از مهمترین شاخصهای علم همجوشی ثبت کردند. این رکورد مربوط به طولانیترین تجربه موفق در همجوشی پایدار میشود که بیش از ۳۰ ثانیه به طول انجامید و به مدت ۴۳ ثانیه ادامه داشت. این رآکتور بخشی از تلاش جهانی برای مهار انرژی همجوشی است. تلاشی که میتواند جایگزینی برای سوختهای فسیلی و رآکتورهای شکافت هستهای امروزی باشد.
رآکتور فوق که با صرف هزینهای معادل ۱.۶ میلیارد یورو ساخته شده، از دسامبر ۲۰۱۵ فعالیت خود را آغاز کرده و با هدف شبیهسازی شرایط فیزیکی درون ستارگان (یعنی ایجاد محیطی با دمای بسیار بالا، فشار زیاد و پلاسما، مشابه آنچه در مرکز خورشید و ستارگان برای تولید انرژی رخ میدهد) طراحی شده است. این دستگاه بهطور رسمی یک «استلراتور» نامیده میشود، یعنی نوعی رآکتور همجوشی که گاز داغ و باردار (پلاسما) را درون میدانهای مغناطیسی پیچخورده محبوس میکند تا واکنشهای همجوشی در آن رخ دهد. این رآکتور جدیداً موفق شده است یک رکورد جهانی جدید ثبت کند. در تاریخ ۲۲ می، که مربوط به آخرین روز از دوره تحقیقاتی اخیر آن میشود، پلاسما در این رآکتور به دمایی بیش از ۲۰ میلیون درجه سانتیگراد رسید و در اوج خود تا ۳۰ میلیون درجه سانتیگراد افزایش یافت. در این آزمایش رکوردشکن، رآکتور توانست بهمدت ۴۳ ثانیه یک پلاسما با عملکرد بالا را بهطور پایدار حفظ کند.