شهروند| دور دیگری از مذاکرات هستهای اینبار در لوزان سوییس آغاز شد. دوری که به گفته بسیاری از تحلیلگران از حساسترین دورهای مذاکرات هستهای است. حتی برخی از تحلیلگران بر این عقیدهاند که این دور از مذاکرات میتواند سرنوشت توافق نهایی هستهای میان ایران و گروه 1+5 را مشخص کند. نخستین رایزنی ایران و آمریکا در لوزان سوییس را عصر دیروز علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی و ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا انجام دادند.
تیم مذاکرهکننده هستهای ایران به ریاست محمدجواد ظریف برای شرکت در دور جدید گفتوگوهای هستهای با آمریکا و اروپا ظهر دیروز وارد لوزان سوییس شد. قرار است امروز ظریف به دعوت فدریکا موگرینی هماهنگکننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا به بروکسل مقر این اتحادیه برود و نشستی ویژه با وزیران اروپایی عضو 1+5، فرانک والتر اشتاین مایر، فیلیپ هاموند و لوران فابیوس داشته باشد. در این روز، معاونان وزیران خارجه ایران و آمریکا به همراه اشمید، صالحی و ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا به مذاکرات خود ادامه خواهند داد تا اینکه روز سهشنبه ظریف به آنها ملحق خواهد شد. انتظار میرود این دور از گفتوگوها تا 29 اسفند به طول بینجامد.
محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران درخصوص این دور از مذاکرات در سوییس گفت: «به نظر من در صورتی که طرف مقابل اراده سیاسی، مشابه آنچه در جمهوری اسلامی ایران هست، داشته باشد، رسیدن به راهحل دشوار نیست.» محمدجواد ظریف با تشریح دستور کار گفتوگوهای دور جدید مذاکرات هستهای، بحث تحریمها را از جمله مهمترین محورهای این دور برشمرد و افزود: سروصدایی که در یک هفته اخیر مقامات غربی به راه انداختهاند بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. وزیر امور خارجه تأکید کرد: بحثهای عمدهای در این چند روز خواهیم داشت، اما در این چند روز باید راهحلها را در حدامکان به نتیجه برسانیم، راهحلها باید به صورت دقیق و جزئی نگارش شوند تا به مرحله تدوین توافق برسیم. وی ادامه داد: باید توجه داشت که رسیدن به راهحلها، به معنی توافق جامع نیست. وزیر خارجه آمریکا نیز در مصاحبه با شبکه «سیبیاس» تصریح کرد: تمدید مذاکرات هستهای ایران و 1+5 غیرمحتمل است زیرا این اقدام غیرسازنده خواهد بود.
«جان کری» وزیر خارجه آمریکا که روز گذشته برای شرکت در مذاکرات هستهای راهی سوییس شد و در مصاحبه با شبکه «سی.بی.اس» تأکید کرد، زمان در گذر است و این آخرین شانس برای رسیدن به توافق هستهای با ایران است. وزیر خارجه آمریکا همچنین درباره تمدید مذاکرات هستهای گفت که تمدید مذاکرات غیرمحتمل است زیرا غیرسازنده است و ادامه داد: ما معتقدیم، قرار نیست چیزی در ماه آوریل، می یا ژوئن رخ بدهد که حکایت از این مسأله کند که تصمیمهایی که ما تاکنون (درباره برنامه هستهای ایران) نتوانستیم بگیریم، میتوانیم بعد از این زمان بگیریم. کری درباره نامه سناتورهای آمریکایی به ایران و تاثیری که میتواند بر روند مذاکرات داشته باشد، گفت: وقتی یکشنبهشب برای اولینبار با محمدجواد ظریف (در لوزان سوئیس) دیدار و گفتوگو کنم، درک بهتری از جایی که در حال حاضر (در فرایند مذاکرات) قرار داریم، به دست خواهم آورد. وزیر خارجه آمریکا درباره نامه سناتورهای جمهوریخواه آمریکا به ایران گفت: آنچه میدانم این است که این نامه دقیقاً با هدف مداخله در این مذاکرات طراحی شد. کری ادامه داد: قصد ندارد به سبب این اقدام سناتورهای جمهوریخواه عذرخواهی کند و گفت: من قصد ندارم به خاطر یک اقدام غیرقانونی و بدون فکر برخی افرادی که تازه 60 روز است وارد سنا شدهاند، عذرخواهی کنم. این کار نامناسب است. وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: من به وضوح توضیح میدهم که کنگره حق تغییر یک توافق اجرایی را ندارد. کری تأکید کرد که تا این نقطه از زمان، مذاکرهکنندگان 1+5، پیشرفتهایی را در زمینه محدود کردن فناوری هستهای ایران حاصل آوردهاند اما هماکنون زمان آن رسیده است که تصمیمات سیاسی سخت و جدی اتخاذ شود.
وزیر امور خارجه آمریکا در حالی دور جدیدی از گفتوگوها را با ایران آغاز میکند که کاخسفید و کنگره طی روزهای گذشته روزهای پرتنشی را در روابط خود تجربه کردهاند. روز گذشته نیز در پی افزایش تنشها میان دولت آمریکا و کنگره، کاخسفید در نامهای خطاب به سناتورهای جمهوریخواه به آنها هشدار داد. به گزارش رویترز، کاخسفید روز شنبه در نامهای به سناتورهای جمهوریخواه هشدار داد که هر قانونی مبنی بر نظارت کنگره بر توافق با ایران درباره برنامه هستهایاش میتواند تأثیر بسیار منفی بر مذاکرات هستهای داشته باشد. این نامه توسط دنیس مکدانا رئیس اداره کارکنان کاخسفید چند روز پیش از زمان دستیابی به چارچوب سیاسی توافق هستهای میان ایران و 1+5 به کنگره فرستاده شده که نشاندهنده افزایش تنشها میان کاخسفید و جمهوریخواهان در کنگره درباره مذاکرات هستهای است. کاخسفید پیش از این اعلام کرده بود که باراک اوباما رئیسجمهوری آمریکا هرگونه قانون یا طرح پیشنهادی دراینباره را وتو خواهد کرد.
مکدانا اعلام کرد: کنگره در نهایت این قدرت را دارد که تحریمها را بردارد یا به تحریمها علیه ایران ادامه دهد اما هرگونه قانون یا طرح درباره نظارت بر توافق میتواند موجب تخریب مذاکرات شود. ما بر این باوریم که طرح یا قانون در اینباره میتواند تأثیر بسیار منفی بر مذاکرات پیش رو بگذارد و بار دیگر توانایی ما برای مذاکره درباره توافق را زیرسوال ببرد و موضع آمریکا را در برابر متحدانش در مذاکرات هستهای تغییر دهد. بهطور کلی شرایطی که این روزها بر مذاکرات هستهای حاکم است حاکی از عزم همه طرفهای مذاکره برای به سرانجام رساندن مذاکرات است. روز گذشته روزنامه آمریکایی واشنگتنپست نیز طی گزارشی به همین نکته اشاره کرده و نوشت: «مذاکرهکنندگان ایران و 1+5 روز یکشنبه در حالی در لوزان سوییس گردهم جمع میشوند که نشانههایی از حصول توافق در ماه جاری میلادی مشاهده میشود و بهزودی تفاهم کلی درباره برنامه هستهای ایران اعلام میشود.
این روزنامه آمریکایی نوشت: «در حالی که مقامات هشدار میدهند که ممکن است توافقی حاصل نشود اما نشانههایی وجود دارد مبنی بر اینکه مذاکره کنندگان ایران و 1+5 بهزودی یک نوع توافق کلی را اعلام میکنند و کار روی جزییات فنی نیز تا پایان مهلت ژوئن ادامه خواهد داشت. نشانههای زیادی از جانب واشنگتن و تهران وجود دارد که نشان میدهد دولتهایی که در مذاکرات هستهای حضور دارد، معتقندند که میتوانند بهرغم مخالفتهای داخلی به یک تفاهم سیاسی در زمینه موضوع هستهای ایران دست پیدا کنند». واشنگتنپست در توضیح این مطلب ادامه داد که کری که تلاشهای زیادی را در مذاکرات مستقیم با «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه ایران از خود نشان داده است، اخیراً سفری به منطقه خلیجفارس داشته تا به کشورهای عربی نگران از توافق هستهای، اطمینان دهد. از طرف دیگر کری در مصاحبه با شبکه «سیبیاس» تصریح کرده تمدید مذاکرات غیرمحتمل است زیرا این کار بسیار غیرسازنده خواهد بود.