«سیدعباس عراقچی» دیروز در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: پس از سال‌ها همکاری خوب با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی — که به صدور قطعنامه‌ای منجر شد که ادعاهای مغرضانه درباره «ابعاد نظامی احتمالی» (PMD) برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران را مختومه کرد — کشور من بار دیگر به «عدم پایبندی» متهم شده است.
وزیر خارجه در ادامه این پست نوشت: به جای تعامل با حسن‌نیت، سه کشور اروپایی (E3) دست به اقدامی مغرضانه علیه ایران در شورای حکام آژانس زده‌اند. زمانی‌که این سه کشور در سال ۲۰۰۵ نیز همین رفتار نادرست را در پیش گرفتند، نتیجه آن از بسیاری جهات، تولد واقعی غنی‌سازی اورانیوم در ایران بود. آیا واقعاً سه کشور اروپایی طی دو دهه گذشته هیچ درسی نیاموخته‌اند؟
وی ادامه داد: اتهام‌زنی نادرست به ایران مبنی بر نقض پادمان‌ها — آن هم بر اساس گزارش‌هایی سست و سیاسی‌شده — آشکارا با هدف ایجاد بحران صورت می‌گیرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی با تاکید بر اینکه اروپا در آستانه یک اشتباه راهبردی بزرگ دیگر قرار دارد، افزود: سخن من را به یاد داشته باشید: ایران در برابر هرگونه نقض حقوق خود، واکنشی قاطع نشان خواهد داد. مسئولیت کامل و انحصاری بر عهده بازیگران بی‌مسئولیتی است که برای وارد کردن خود، به هر کاری دست می‌زنند.
تحرکات تازه غرب در شورای حکام
کشورهای غربی در ادامه سیاسی‌کاری علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، با طراحی پیش‌نویس قطعنامه‌ای جدید در نشست پیش‌روی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تلاش دارند مسائلی را که ۱۰ سال پیش در چارچوب برجام مختومه اعلام شد، به‌عنوان اهرم فشار سیاسی علیه ایران و در میانه مذاکرات با آمریکا احیا کنند؛ اقدامی که ایران هشدار داده با پاسخی جدی و قاطع مواجه خواهد شد.
رسانه‌های غربی از جمله آسوشیتدپرس گزارش داده‌اند که سه کشور اروپایی (فرانسه، انگلیس و آلمان) با همراهی آمریکا، پیش‌نویس قطعنامه‌ای را علیه ایران برای نشست آتی شورای حکام آژانس تدوین کرده‌اند. براساس ادعای این رسانه‌ها، پیش‌نویس مذکور قصد دارد برای نخستین بار در ۲۰ سال گذشته، ایران را به «عدم پایبندی» به تعهدات پادمانی متهم کند.
این قطعنامه که گفته می‌شود متن اولیه آن توسط آسوشیتدپرس رویت شده، مدعی است که ایران از سال ۲۰۱۹ در ارائه همکاری کامل و به موقع با آژانس درباره «مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در چندین محل» کوتاهی کرده است. همچنین در این متن ادعا شده که ناتوانی آژانس در ارائه تضمین درباره صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران، موضوعی است که می‌تواند در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل قرار گیرد.
بر اساس گزارش‌ها، متن پیش‌نویس همچنان در مرحله مشورت میان اعضای شورای حکام قرار دارد و احتمال تغییر آن تا زمان رسمی شدن وجود دارد.
این قطعنامه بر پایه گزارش تازه‌ای است که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران منتشر و ادعاهایی را درباره فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده مطرح کرده است. جمهوری اسلامی ایران نیز به‌طور رسمی به این گزارش اعتراض کرده و آن را «انحراف آشکار از مأموریت فنی و بی‌طرفانه آژانس» توصیف کرده است.
نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در وین در یادداشتی رسمی به آژانس اتمی، با رد اتهامات مطرح‌شده تأکید کرده است که هیچ فعالیت هسته‌ای اعلام‌نشده‌ای در ایران وجود ندارد و برنامه هسته‌ای کشور کاملاً شفاف و تحت نظارت آژانس قرار دارد.
در این یادداشت همچنین تصریح شده است که «محتوا، لحن و دامنه گزارش مدیرکل به‌شدت محل ایراد بوده و نشان‌دهنده انحراف آشکار از مأموریت فنی و بی‌طرفانه آژانس است». نمایندگی ایران همچنین تأکید کرده که انتشار این گزارش، در شرایط حساس کنونی، عملاً خوراک لازم را برای فضاسازی سیاسی برخی کشورها با هدف زمینه‌سازی برای تصویب قطعنامه جدید علیه ایران فراهم کرده است.
بر اساس گزارش آسوشیتدپرس، در پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی غرب ادعا شده است: «قصورهای متعدد ایران از سال ۲۰۱۹ در پایبندی به تعهدات خود در زمینه همکاری کامل و به موقع با آژانس درباره مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده در چندین محل در ایران… مصداق عدم پایبندی به تعهدات مندرج در توافقنامه پادمان است.»
این پیش‌نویس همچنین می‌افزاید که «ناتوانی آژانس در ارائه تضمین مبنی بر ماهیت کاملاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران، پرسش‌هایی را برمی‌انگیزد که در صلاحیت شورای امنیت سازمان ملل به عنوان رکن اصلی مسئول حفظ صلح و امنیت بین‌المللی قرار دارد.»
قطعنامه از مدیرکل آژانس می‌خواهد «به تلاش‌های خود برای اجرای این قطعنامه و قطعنامه‌های قبلی ادامه دهد و بار دیگر گزارشی از تحولات، از جمله در خصوص این موضوعات، ارائه کند.»در همین پیوند، کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه، به‌صراحت هشدار داده است که در صورت تداوم این روند سیاسی در شورای حکام، ایران پاسخ متناسب و قاطعی اتخاذ خواهد کرد. وی در گفت‌وگویی تصریح کرد: «اگر طرف مقابل در هفته آینده اقدامات خاصی انجام دهد، جمهوری اسلامی ایران نیز قطعاً تصمیمات لازم را در حوزه فعالیت‌های هسته‌ای و میزان دسترسی‌های آژانس اتخاذ خواهد کرد.»
غریب‌آبادی با تأکید بر اینکه آژانس باید نهاد فنی و بی‌طرف باقی بماند، تصریح کرد که متأسفانه رویکردهای سیاسی بر این سازمان غالب شده و گزارش‌های مدیرکل خوراک لازم را برای سوءاستفاده برخی کشورها فراهم می‌کند.
وی خاطرنشان کرد که ادعاهای مطرح‌شده درباره ایران مربوط به بیش از دو دهه پیش است و مشابه این موارد در پرونده‌های دیگر کشورها مختومه شده است. غریب‌آبادی گفت: «اینکه اکنون چنین مسائلی را در شورای حکام علیه ایران مطرح می‌کنند، صرفاً با هدف اعمال فشار سیاسی است.»وی همچنین در دیدار با سفرای ۱۷ کشور عضو شورای حکام و سفرای روسیه، چین، آلمان، انگلیس و فرانسه، مواضع جمهوری اسلامی ایران را درباره گزارش مدیرکل و نشست آتی شورا تشریح کرد و هشدار داد که هرگونه اقدام سیاست‌زده می‌تواند مسیر همکاری فعلی ایران با آژانس را با مشکلات جدی مواجه کند.