ارتشـبد حسیـن فردوسـت، دوست دوران کودکی محمدرضا پهلوی و رئیس دفتر اطلاعات او، پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ماند و خاطرات خود از دوران مجالست با شاه، خاندان و دولتمردان رژیم پهلوی را به رشته تحریر درآورد. خاطرات فردوست تحت عنوان «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی» منتشر شده است که در این ستون به تناوب برخی را مرور میکنیم.
ایران و فراماسونری(2)
آمریکاییها از همان آغاز که ساواک را ایجاد کردند، خواستند که کلیه سازمانهای سیاسی و غیرسیاسی و سازمانهای بینالمللی که در ایران شعبه دارند، در اداره کل سوم بررسی شوند. این نظر آنها هم شامل فراماسونری میشد و هم شامل بهائیت. مستشار آمریکایی اداره کل سوم روی این بررسی نظارت میکرد و در واقع اطلاعات دست اول را خودش به «سیا» انتقال میداد. به این ترتیب، آمریکاییها توانستند از همان سال ١٣٣٦ تشکیلات فراماسونری ایران را بشناسند و روی آن کار کنند. در اداره کل سوم یک شعبه به امور فراماسونری و چند جمعیت دیگر میپرداخت. این شعبه دو کارمند داشت که یکی رئیس شعبه و دیگری معاون شعبه بود. این شعبه هرازگاه (هر 6 ماه) یک بولتن نوبهای مختص فراماسونری منتشر میکرد، که در آن فعالیت 6 ماهه فرماسونری، جلسات و بحثها، تشکیلات رئیسه و تعداد اعضاء درج میشد. هرچند که محمدرضا شخصاً در جریان مسائل فراماسونری قرار میگرفت، معهذا یک نسخه از این بولتن از طریق «دفتر ویژه اطلاعات» برای او ارسال میشد. فعالیت دیگر شعبه فوق در رابطه با فراماسونری این بود: در سازمانهای دولتی رئیسی که میدانست مرئوسش فراماسون است، برای این که بعدها از طرف ساواک اشکالی برایش فراهم نشود، صلاحیت او را از ساواک میپرسید و ساواک همیشه پاسخ میداد که «بیاشکال است». البته نه سوال کننده و نه پاسخ دهنده هیچ کدام در مکاتبات خود به فراماسون بودن فرد اشاره نمیکردند. انتشار کتاب 3 جلدی رائین ضربه سختی به فراماسونری ایران بود، زیرا اسامی بسیاری از آنها را افشا کرد. آیا رائین راساً این کار را کرد و یا به اشاره دستگاه خاصی؟ بعید به نظر میرسد که او راساً به این کار مبادرت کرده باشد و به احتمال قریب به یقین چاپ آن از افشاگریهای آمریکا بود. مسلماً منظور آمریکا نشان دادن نفوذ انگلیس در دستگاه حکومتی ایران بود تا هم بدنامیها و کاسه کوزههای گذشته را سر فراماسونری و انگلیسیها بشکند و هم به تدریج تیپ قدیمی انگلیسی دولتمردان را منزوی کند و راه را برای قبضه مشاغل توسط تیپ جدید آمریکایی باز کند. پس از این ماجرا، فراماسونها فشار آوردند و به ساواک دستور داده شد که کتابفروشیها مجاز به فروش جلد سوم نیستند و 2 جلد قبلی هم حتیالامکان به وسیله ساواک جمعآوری شود. این کار عملی نبود و افراد علاقهمند هر 3 جلد را داشتند.