[ شهروند ] چند روزی است- دقیقا از روز 27 اردیبهشت- که فیلم کمدی «سلام علیکم حاج آقا» بعد از 6 یا به روایتی هفت سال توقیف روی پرده آمده است. این فیلم البته بهرغم مدت زمان اندکی که روی پرده بوده، در این مدت تا حدی مورد استقبال مخاطبان سینما نیز قرار گرفته- و بعد از فیلم «صددام» که با فروش هفتگی شانزدهونیم میلیارد و مجموع فروش شصت میلیارد تومان پرفروشترین فیلم این روزهای سینمای ایران است، در طول یک هفته گذشته هفت میلیارد تومان فروخته- و خود را به رتبه دوم جدول فروش هفتگی سینمای ایران رسانده است.
«سلام علیکم حاج آقا» به کارگردانی حسین تبریزی و بازی حمید گودرزی، لیلا اوتادی، علی صادقی، ارژنگ امیرفضلی، بهنوش بختیاری، مهران رجبی، محمدرضا شریفینیا و پوریا پورسرخ که در زمان تولید به نام «چشمان فرشته» شناخته می شد؛ یک کمدی اجتماعی در حال و هوای فیلمهای اواخر دهه هشتاد است؛ درباره جوانی که با مشکلاتی جدی در زندگی اش روبهروست، اما این مشکلات را آزمون هایی الهی میبیند و سعی دارد با ایمان و انتخابهای درست از آنها عبور کند. فیلم فضایی طنز در بستری جدی و اجتماعی دارد و چون شخصیت اصلی فیلم روحانی است، برخی از مخاطبان آن را به فیلم «مارمولک» تشبیه کردهاند. رویکردی که حسین تبریزی کارگردان فیلم نیز بر آن تأکید کرده و گفته که تلاششان «ارائه تصویری متفاوت از کاراکتر روحانی در یک طنز شریف و کاملاً خانوادگی» بوده: «قصد ما روایت داستانی بود که شخصیت روحانی را به دور از کلیشههای رایج تصویر کند. برای همین هم او را در موقعیت چالشبرانگیز نابینایی قرار دادیم- که زمینه سوءاستفادههای مختلفی را فراهم میکند».
اینها همه موضوع سوالاتی است که در روزهای اخیر محمدرضا محمدی تهیهکننده این فیلم- که تهیهکنندگی «عشق و جنون» و «گروه آلما» را نیز در کارنامه داشته- پاسخ داده است...
محمدرضا محمدی تهیهکننده «سلام علیکم حاج آقا» درباره توقف چند ساله اکران این فیلم به ایرنا گفته: «فیلمنامه ما قصه ۶ روحانی را داشت که همین، حساسیتهایی را ایجاد کرده بود. فیلمنامه اصلی ما ۱۲۰ تا ۱۳۰ دقیقه بود اما در نهایت بین ۱۳ تا ۱۸ دقیقه از فیلم را حذف کردیم؛ با این حال تکلیف کارنامه من روشن است؛ حتی اگر قرار بود این فیلم توقیف تا ابد هم باشد، میپذیرفتم و تبعیت میکردم». به گفته این تهیهکننده؛ «از ابتدا تاکید داشتم که در حال حاضر همه چیز دارد به اسم روحانیت تمام میشود؛ پس به من که از دل انقلاب هستم اجازه دهید که اگر ضعفی هست، من مطرح کنم که امین هستم و حریمی دارم. راه هنرمند باید باز باشد تا کار کند؛ البته این طور تصور میشد که این فیلم نمونه جدیدی از «مارمولک» است و برای همین حساسیتهایی ایجاد شده بود».
به گفته محمدرضا محمدی که در سابقهاش تهیهکنندگی فیلمهای «عشق و جنون» و «گروه آلما» نیز به چشم میخورد؛ «مارمولک هیچ ربطی به این فیلم ندارد. آن فیلم درباره لباس روحانیت بود اما «سلام علیکم حاج آقا» در حمایت از روحانیت است. هدف این بود تا بگوییم در جامعهای که دروغ هست روحانیت وارد میدان شود و مشکلات را حل کند. ما میخواستیم بگوییم از روحانیت انتظار داریم در فضاهای مختلف، هدایت و تولید اندیشه داشته باشد».
اما به ادعای این تهیهکننده همین موضوع باعث بروز موانع و چالشهایی در مسیر دریافت پروانه ساخت و بعد هم نمایش شد: «ما در ابتدا ۸ ماه درگیر پذیرش فیلمنامه بودیم. بعد از دریافت مجوز هم گفتند که همان طرح اولیه خودتان را بسازید! در واقع دوستان میدانستند که من حداقلهای رسانه را بلدم، اما در آن روزگار، گرفتار جریان سلیقهای شده بودم».
محمدرضا محمدی پس از اشاره به اینکه «بعد از آن درگیری سلیقهای دیگر نخواستم پیگیری کنم و بنابراین کار متوقف ماند»؛ روایت ماجراهای فیلم «سلام علیکم حاج آقا» را از زمان «دولت شهید رئیسی» ادامه میدهد: «آقای اسماعیلی که وزیر شدند، نامهای نوشتم و گفتم که این کار دچار مشکل شده و ایشان هم از آقای خزاعی خواستند که مشکل این فیلم را برای اکران حل کنند. در آن زمان کار بلاتکلیف بود و با این نامه کلا توقیف شد. تا زمانی که در نهایت شهید رئیسی کار را دیدند و فیلم پروانه نمایش گرفت. در واقع آقای رئیسی بعد از دیدن فیلم گفتند این فیلم به نفع کشور است و چرا باید متوقف بماند؟ بالاخره پروانه نمایش فیلم ما در اسفند ۱۴۰۲ صادر شد- و البته یک سال طول کشید تا به ما ابلاغ کنند پروانه نمایش فیلم صادر شده است».
به گفته تهیهکننده «سلام علیکم حاج آقا»؛ اما، دریافت پروانه نمایش هم به معنای پایان مشکلات این فیلم نبود: «بعد از اینکه پس از ۸ سال غصه خوردن گروه و بلاتکلیفی سرمایه بالاخره قرار شد فیلم را در ۱۷ اردیبهشت ماه امسال اکران کنیم؛ روز قبل از اکران، معاونت سینمایی تماس گرفتند که به دلیل همزمانی اکران فیلم با سمینار ۱۰۰ سالگی روحانیت شیعه وزیر خواسته اکران فیلم دو هفته عقب بیفتد- و این در حالی است که من حتی گفته بودم فیلم را در همان سمینار اکران کنند. بالاخره بعد از کلی چانهزنی مجوز اکران فیلم از ۲۷ اردیبهشتماه صادر شد. اما دوباره تماس گرفتند که قبل از نمایش فیلم برای کمیسیون فرهنگی مجلس نمیتوانیم آن را اکران کنیم»!
در نهایت ظاهرا فیلم مورد استقبال اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس قرار گرفته و «سلام علیکم حاج آقا» روی پرده آمده است.
یکی از مسایلی که درباره فیلم «سلام علیکم حاج آقا» مطرح شده؛ ترکیب بازیگران این فیلم است که کاملا با گروه بازیگران فیلمهای سالهای اخیر متفاوت است. البته بخش زیادی از این اتفاق به این واقعیت برمیگردد که این فیلم در سال 1397 جلوی دوربین رفته- و بنابراین از بازیگرانی استفاده کرده که در آن زمان محبوب و به اصطلاح روی بورس بودند. با این حال محمدرضا محمدی میگوید که این تنها دلیل استفاده از این ترکیب بازیگران نبوده است: «اگر ۱۵ یا ۲۰ میلیارد تومان پول داشتیم، ستارگان یا بازیگران چهرهتری میآوردیم. البته بازیگرانی که داریم همه چهرههای صاحبنام و شکل گرفته از تلویزیون و صدالبته بازیگران خوبی هستند. اما به هر حال از آنجا که قرار بود فیلم را در آن سال با ۲ تا۳ میلیارد تومان بسازیم، بازیگران را متناسب با بضاعت خود و همچنین با توجه به شهرتشان به عنوان بازیگران کمحاشیه انتخاب کردیم».