|  ثریا عزیزپناه  |   عضو هیأت‌مدیره انجمن حمایت از حقوق‌کودکان  |

نیکوکاری، معنای بسیار موسعی دارد و در چارت خاصی قرار نمی‌گیرد. از نظر ما، به‌عنوان یک نهاد مدنی، هر چیزی که چرخه‌فقر را پایدار کند و به آن تداوم بخشد، از شمول کار نیک خارج است. یعنی هر چیزی که بتواند چرخه‌فقر را به‌نفع عدالت و برابری، برهم بزند، می‌توان گفت نیکوکاری است.
باید این نگرش به‌وجود بیاید و مردم نسبت به یکدیگر، حساس شوند. کمک به بهبود کیفیت آموزش، می‌تواند نوعی نیکوکاری موثر به‌شمار آید. موضوع این است که آیا ما مشارکت اجتماعی را جزء کار نیک به‌حساب می‌آوریم یا خیر؟ آن‌قدر ابعاد و محدوده کار نیک را کوچک کرده‌ایم که فقط و فقط، اولین چیزی که با حرف‌زدن از کار نیک به‌ذهن هرکسی می‌رسد، این است که نیکوکاری یعنی بخشیدن چیزی، آن هم به یک انسان فرودست. درصورتی‌که هر آنچه فضا را برای مشارکت اجتماعی باز کند، می‌تواند از مصادیق کار نیک باشد و اگر دولت‌ها چنین کاری را انجام دهند، بسیار نیکوکار تلقی می‌شوند.
دولت‌ها، مثل هر ارگان زنده دیگری، می‌خواهند بار خود را کم‌کنند. شاید آن زمانی که هفته نیکوکاری را وضع و وارد تقویم می‌کردند، گمان کرده باشند که با جذب مشارکت فعال جامعه، فقط در امر جمع‌آوری کمک‌های مالی و بعضی از هدایای غیرنقدی، می‌توانند نیکوکاری را تمام و کمال در جامعه اجرا کنند. اگر این بحث را فقط به‌عنوان یکی از مصادیق نیکوکاری در ذهن داشته‌اند، خوب است؛ اما نباید همین باشد و بس. نباید این نگرش، به رویه تبدیل شود. نگرشی که مدام یک عده را فرودست نگاه دارد. عده‌ای که زمان مدرسه رفتن و‌ سال نو، باید دست دراز کنند، این خیلی خوب نیست. اینها کار دولت‌هاست که از لحاظ ساختاری، چنین مواردی را کاهش دهند. اما مشارکت مردمی هم اگر باشد، خیلی خوب است. همچنان که در همه‌جای دنیا مرسوم است. اما کمک‌های آنها بیشتر در پیشبرد امر آموزش است. ساختن فضاهای آموزشی، ساختن بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی و درمانی، بر همه‌چیز اولویت دارد. این‌که وقتی کسی مراجعه می‌کند و شما به او پول بدهید و او را همواره به خود وابسته نگاه دارید، گرچه کار نیک است، اما همه آن نیست.
تبلیغ دولت‌ها و رسانه‌ها در این زمینه می‌تواند بسیار کارآمد باشد. شما در سراسر دنیا می‌بینید که چیزهای ناصواب را با ابزار رسانه و تبلیغ، صواب و موجه جلوه می‌دهند. نباید بگذارید افراد گمان کنند اگر ماهی 50‌هزار تومان پول بدهند و به دیگران کمک کنند، دیگر وظیفه شهروندی‌شان تمام شده و نیکوکاری را به سرانجام رسانده‌اند. به نظرم در این سال‌ها، دولت‌ها، کار نیکوکاری را خیلی‌ساده جلوه داده‌اند و این ساده‌کردن، اصلا به نفع جامعه نیست.