[ راضیه زرگری ] 16 میلیون داوطلب و کارمند مشغول در سراسر شبکه صلیب سرخ جهانی، با ترکیبی از قدردانی، تحسین و اندوه، به اقدامات انجام شده نگاه خواهند کرد. یک سال گذشته شاهد تلاشهای فوقالعادهای در تمامی ۱۹۱ جمعیت ملی صلیب سرخ و هلال احمر بودهایم اما ماه های گذشته دورانی سرشار از اندوه عمیق نیز بوده است. زیرا شبکه جهانی صلیب سرخ، 38 نفر از داوطلبین و کارمندان را در حین انجام وظیفه از دست داد. از ابتدای جنگ اسرائیل در غزه ، ۲۲ نفر از نیروهای صلیب سرخ کشته شدهاند (۱۸ نفر از جمعیت هلال احمر فلسطین و ۴ نفر از نیروهای صلیب سرخ در اراضی اشغالی). این بالاترین آمار تلفات ناشی از یک «دلیل» واحد از زمان آغاز ثبت سوابق فدراسیون بینالمللی جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر (IFRC) است. ۸ مورد مرگ دیگر مربوط به داوطلبان در لیبی، سودان، اتیوپی و ایران بوده است.
به گزارش فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر، هشتم ماه می، جهان بار دیگر به احترام میلیونها داوطلب و کارکنان صلیب سرخ که جان خود را در راه کمک به آسیبدیدگان به خطر میاندازند، روز جهانی صلیب سرخ را گرامی میدارد. این روز، همزمان با سالروز تولد «آنری دونان»، بنیانگذار این نهاد جهانی، فرصتی است برای بازتاب فعالیتها، ارجگذاری و بررسی چالشهای پیشروی این جنبش جهانی است.
شعار رسمی روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر در سال ۲۰۲۵ «زنده نگه داشتن انسانیت» (Keeping Humanity Alive) است. این شعار بر تعهد بیوقفه داوطلبان و کارکنان بشردوست این نهضت تأکید دارد که در مواجهه با بحرانها، جنگها و بلایای طبیعی، با همدلی و بیطرفی به یاری آسیبدیدگان میشتابند.
این شعار یادآور این نکته است که حتی در سختترین شرایط، مهربانی و کمکرسانی میتواند امید را زنده نگه دارد و کرامت انسانی را حفظ کند. همچنین، این روز فرصتی است برای ارج نهادن به تلاشهای فداکارانه میلیونها داوطلب در سراسر جهان که بدون چشمداشت، در خدمت بشریت هستند.
پنج داستان کوتاهی که در ادامه میآیند، تصویری از فعالیتهای داوطلبان در سراسر جهان ارائه می دهند تا بتوان چند سکانس ملموس از زنده نگه داشتن انسانیت را در ذهن تصویر کرد.
واکنش سریع در حومه لاذقیه
سوریه – محمد غزاويه
محمد غزاويه، داوطلب هلال احمر عربی سوریه، بخشی از تیم واکنش به آتشسوزیها در حومه لاذقیه در سال ۲۰۲۳ بود. در جریان عملیات، تیم واکنش سریع به خانهای رسید که متعلق به یک زوج سالخورده، فرزندان و نوههایشان بود. در مجموع ۱۵ نفر در آن خانه حضور داشتند. با نزدیک شدن آتش به خانه، غزاويه و تیمش به سرعت برای تخلیه خانواده اقدام کردند. با وجود مقاومت اولیه پدر خانواده، آنها با موفقیت او را متقاعد به ترک خانه کردند و مطمئن شدند که همه اعضای خانواده بدون هیچ آسیبی تخلیه شوند. تلاشهای کلی برای پاسخگویی به مدت یک هفته به طول انجامید و شامل تخلیه خانوادهها از مناطق خطرناک، حمایت از آتشنشانان و توزیع آب و غذا بین افراد آسیبدیده بود.
به مدد تمرین های شبیه سازی بلایای طبیعی
ژاپن – ماکوتو موریوکا
ماکوتو موریوکا، یکی از کارکنان شعبه ایشیکاوا صلیب سرخ ژاپن، همراه با همسایگان خود پس از وقوع زلزله شبه جزیره نوتو در ۱ ژانویه ۲۰۲۴، خانهاش را ترک کرد. او با خانوادهاش به مرکز تخلیه از پیش تعیین شده رسید، اما متوجه شد که آن مرکز آسیب دیده و برای اقامت امن نیست. او بلافاصله هدایت یک مکانیابی مجدد را بر عهده گرفت و تدارکات را در یک گاری بار کرد و به سمت مدرسهای در ارتفاعات بالاتر حرکت کرد. به لطف تمرینهای شبیهسازی بلایای طبیعی که در سمینار آمادگی برای بلایای صلیب سرخ انجام داده بود، توانست بدون تردید و مکث عمل کند و به همراهان خود مکانی امن برای پناه دادن ارائه دهد تا زمانی که بازگشت به ساختمانهای شهرش امن شود.
خدمات بشردوستانه موتوری در مرز مکزیک و آمریکا
مکزیک – لوپیتا دوران
در طول سال گذشته میلادی ، لوپیتا دوران، داوطلب صلیب سرخ مکزیک، یک «رِیسر» را هدایت میکرده است، خدمات بشردوستانه موتوری. با آن وسیله، او در صحرای نوگالس، سونورا، در مرز ایالات متحده و مکزیک، به دنبال مهاجرانی میگردد که نیاز به کمکهای اولیه دارند. هر بعد از ظهر، او همچنین در مسیر عبور آنها آب میگذارد، مسیری که موازی با دیواری است که دو کشور را از هم جدا میکند.
در اتحاد، قدرت است
ترکیه - حفیظه ناز ارگونِی
در پی زلزله سال ۲۰۲۳، حفیظه تصمیم گرفت که داوطلبانه به مردم زلزله زده کمک کند. او با رفتن به «شهر چادری» در پارک اصلی شهر کیلاووزلو، از برخورد با دو تن از بهترین دوستانش، توانا و رومیصا، شگفتزده شد. او بیخبر بود که آنها نیز تصمیمی مشابه گرفته بودند. این سه دوست در آمادهسازی، بستهبندی و تهیه غذا، بهویژه برای سالمندان، به صلیب سرخ ترکیه کمک کردند. حفیظه میگوید که آنها با هم مانند یک خانواده شدند، خانوادهای که حس فوقالعادهای از موفقیت را به اشتراک میگذارند. حفیظه میگوید: «در اتحاد، قدرت است» و «ما به آن معنا بخشیدیم.»
مأموریت صلیب سرخ در جهان معاصر
حضور فعال داوطلبان هلال احمر و صلیب سرخ در ۶۵ بحران انسانی عمده در سال ۲۰۲۴
شهروند - کمیته بینالمللی صلیب سرخ (ICRC) و فدراسیون بینالمللی جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر (IFRC) در بیش از ۱۹۰ کشور جهان فعالیت دارند. تمرکز اصلی این نهادها بر کمکهای بشردوستانه در زمان جنگ، بلایای طبیعی، بحرانهای انسانی، و اپیدمیهاست.آمار جهانی از فعالیتهای مهم صلیب سرخ جهانی در سال گذشته نشان دهنده حضور فعال داوطلبان هلال احمر و صلیب سرخ در ۶۵ بحران انسانی عمده در سال ۲۰۲۴، از جمله در سودان، غزه، اوکراین و یمن ، ارائه خدمات بهداشتی و حمایتی به بیش از ۹۰ میلیون نفر و ارائه کمکهای مالی و تجهیزات به بیش از ۴۰ کشور آسیبدیده از بلایای طبیعی است.
چالشهای فعلی این جنبش جهانی کم نیست؛ از افزایش درگیریهای مسلحانه تا کاهش بودجه جهانی. از سودان تا خاورمیانه و اوکراین، مناطق جنگی در حال گسترشاند و دسترسی ایمن برای ارائه کمکها یکی از بزرگترین چالشهاست.در این بین بسیاری از دولتها بودجه کمکهای بینالمللی را کاهش دادهاند که این موضوع عملیات در مناطق بحرانی را تهدید میکند. در برخی کشورها، امدادگران هدف خشونت، آدمربایی یا محدودیتهای سیاسی قرار میگیرند. تنها در سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۵۰ حمله به کارکنان صلیب سرخ ثبت شده است.
تغییرات اقلیمی و بلایای طبیعی در کنار بحران مهاجرت و آوارگی، از دیگر چالش های حال حاضر جنبش جهانی صلیب سرخ است . افزایش طوفانها، سیلها و موجهای گرمایی، باعث شده تقاضا برای کمکهای اضطراری بالا برود، درحالیکه منابع مالی محدود باقی ماندهاند. به علاوه با بیش از ۱۲۰ میلیون آواره در سطح جهانی، صلیب سرخ با فشار مضاعفی برای ارائه خدمات به جمعیتهای آسیبپذیر مواجه است.
بیانیه مشترک کمیته بینالمللی صلیب سرخ و فدراسیون
بینالمللی جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر
هر حمله به یک امدادگر، حمله به جامعهای است که به آن خدمت میکند
کمیته بینالمللی صلیب سرخ و فدراسیون بینالمللی جمعیتهای صلیب سرخ و هلال احمر به مناسبت روز جهانی صلیب سرخ و هلال احمر، بیانیه مشترکی منتشر کرده اند. در این بیانیه با تاکید بر اینکه ما برای همکارانمان که به طرز فجیعی در حین تلاش برای نجات جان انسان ها کشته شدند، سوگواری میکنیم، آمده است:«جامعه بینالمللی نمیتواند به نادیده گرفتن نقض قوانین جنگ و هدف قرار دادن عامدانه امدادگران ادامه دهد. هر حمله به یک امدادگر، حمله به جامعهای است که به آن خدمت میکند و خیانت به قوانینی است که برای حمایت از غیرنظامیان و کاهش رنج در درگیریها وضع شدهاند.قتل وحشیانه همکارانمان در جمعیت هلال احمر فلسطین در ماه مارس، خشم جهانی را برانگیخت. اما داستان آنها منحصر به فرد نیست. از غزه تا سودان، اوکراین، جمهوری دموکراتیک کنگو و فراتر از آن، همکاران ما در حین رانندگی با آمبولانس، توزیع کمک و دسترسی به جوامع نیازمند در خط مقدم، مورد اصابت گلوله قرار میگیرند.»
بیانیه این دو نهاد بشردوستانه خاطرنشان می کند:«در سال 2025، ۱۰ تن از همکاران خود را از دست دادهایم. این در حالی است که سال گذشته مرگبارترین سال برای امدادگران بود و تنها جنبش بینالمللی صلیب سرخ و هلال احمر ۳۸ کارمند و داوطلب خود را در سال 2024 از دست داد. اگر این روند وحشتناک ادامه یابد، ممکن است امسال حتی بدتر باشد.دولتها و طرفهای جنگ مسئولیت مستقیم دارند تا با حمایت از امدادگران، رعایت حقوق بینالمللی بشردوستانه و دفاع از انسانیت مشترکمان، این روند نگرانکننده و خطرناک را معکوس کنند. زمان اقدام فرا رسیده است.
صلیب سرخ و هلال احمر هیچ مرزی ندارد
زامبیا- امانوئل چیلوفیا
امانوئل از سن ۱۲ سالگی به عنوان داوطلب با صلیب سرخ زامبیا همکاری خود را آغاز کرد و اکنون در سن ۲۳ سالگی، بیش از یک دهه تجربه اندوخته است. او به عنوان یک دانشجوی پزشکی و رئیس برنامههای ملی جوانان در صلیب سرخ زامبیا، رهبری تلاشها در پاسخ به شیوع وبا در این کشور را بر عهده دارد. نقشهای او متنوع و حیاتی هستند؛ از جمله وصل کردن مجدد بیماران به خانوادههایشان، آموزش بهبودیافتگان در مورد بهداشت و توزیع کلر. امانوئل عمیقاً به قدرت اجتماع و خدمت اعتقاد دارد. او می گوید: «صلیب سرخ و هلال احمر هیچ مرزی ندارد - جهانی است، همه جا و برای همه در دسترس است.»