[ حمید رضا خالدی ] چند روز قبل امضای تفاهم‌نامه‌ای میان وزارت آموزش و پرورش و فرماندهی انتظامی کل کشور، واکنش‌های متفاوتی را در رسانه‌ها و فضای مجازی برانگیخت. موضوعی که با وجود گذشت حدود یک هفته، همچنان یکی از پرحاشیه ترین خبرهای حوزه اجتماعی در رسانه ها و فضای مجازی است. تفاهم نامه ای که براساس برخی برداشتها در فضای مجازی و از سوی تعدادی از رسانه ها، در ظاهر باعث خواهد شد تا از این پس ماموران نیروی انتظامی، در مدارس حضور فیزیکی پیدا کنند. با این حال،مسئولان و متولیان امر در پلیس، ضمن اعلام اینکه این تفاهم نامه اصلا ربطی به حضور فیزیکی پلیس در مدارس ندارد، می گویند که این تفاهم نامه فقط در جهت آموزش و آگاه سازی دانش آموزان نسبت به برخی از چالش هایی است که ممکن است آنها را تهدید کند.در عین حال یک کارشناس آموزشی نیز در گفت و گو با «شهروند» پیشنهاد می دهد که به جای چنین تفاهم نامه هایی، آموزش های لازم در هر حوزه ای، توسط معلم ها و مشاوران آموزش و پرورش به دانش آموزان داده شود.
انتشار خبری مبنی بر عقد قرارداد میان وزارت آموزش‌وپرورش و نیروی انتظامی در هفته گذشته، به‌سرعت با واکنش‌های متفاوتی از سوی منتقدان و طرفداران آن همراه بود. گروهی از منتقدان، این تفاهم نامه را تلاشی برای تثبیت خضورماموران پلیس در مدارس عنوان می کردند و گروهی دیگر این تفاهم نامه را بهانه ای می دانستند برای برخورد با بدحجابی در مدارس. در عوض طرفداران این طرح معتقدند که اصولا حضور پلیس در هر جایی باعث ایجاد آرامش خواهد شد.
اما این تفاهم نامه براساس آنچکه دررسانه ها منتشر شده با اهدافی چون؛ ترویج، توسعه نظم و انضباط اجتماعی، تقویت امنیت و سلامت اجتماعی دانش‌آموزان و کادر آموزشی، تلاش در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی نوپدید و رفتارهای مخاطره‌آمیز، توسعه خدمات مشاوره‌ای و مددکاری اجتماعی برای مربیان، دانش‌آموزان و اولیای آنان و همکاری در برقراری امنیت و پیشگیری از وقوع آسیب و جرم با مشارکت و همفکری کارشناسان طرفین براساس رویکرد جدید سیاست‌گذاری اجتماعی، تبین شده است.
مسبوق به سابقه
با این حال، سرهنگ حسین درجانی، مقام انتظامی معاونت اجتماعی فراجا در واکنش به این انتقادها گفته است: با انعقاد این تفاهم‌نامه پلیس قرار است برای اولیای دانش‌آموزان، مدیران مدارس و معلمان جلسات توجیهی در خصوص موضوعاتی که می‌تواند به دانش‌آموزان و فرزندان ما آسیب بزند و برای آنها مشکل ایجاد کند، برگزار و همینطور بر اساس سن و سال دانش‌آموزان و طبق استانداردهای لازم جلسات آموزشی و مشاوره توجیهی را توسط افسرهای متخصص و آموزش دیده برگزار کند و پلیس قرار نیست هر کسی را به مدرسه ببرد.
وی همچنین گفته است؛ مگر پلیس بیکار است که بخواهد در مدارس مستقر شود و به این مراکز ورود کند؛ اصلا ورود پلیس به مدارس یک اقدام غیرقانونی است و پلیس به هیچ عنوان نمی‌تواند چنین کاری را انجام بدهد.
درجانی همچنین در خصوص نحوه حضور پلیس در مدارس، گفته است: قرار نیست گشت پلیس به مدارس وارد شود و تنها یک افسر متخصص برای ارائه آموزش و آن هم در جلسات خاص به مدرسه برود. مگر پلیس بیکار است که بخواهد در مدارس مستقر شود و به این مراکز ورود کند؛ اصلا ورود پلیس به مدارس یک اقدام غیرقانونی است و پلیس به هیچ عنوان نمی‌تواند چنین کاری را انجام بدهد، مگر در یک شرایط استثنایی که جرم و جنایتی در داخل محیط مدرسه رخ داده باشد و به درخواست مدیر مدرسه گشت انتظامی به مدرسه وارد شود.
همچنین سید سعید کاتبی، قائم مقام ناجی هنر و عضوهیات مدیره باشگاه دانش آموزی پلیس نیز در این خصوص گفته است که این رویه، ادامه طرح همیار پلیسی است که حدود دو دهه قبل آغاز شده است. وی در این زمینه گفت: این طرح چیز تازه و جدیدی نیست. ما از سالها قبل یعنی حدود سال های 1385- شاهد اجرای طرح «همیارپلیس» بوده ایم. در آن طرح ماموران راهنمایی و رانندگی تلاش می کردند تا با حضور در مدارس، دانش آموزان را با قوانین راهنمایی و رانندگی و چالش هایی که ممکن بود در این زمینه برایشان پیش بیاید، آشنا کنند. حالا اما با توجه به اینکه نوع مخاطراتی که دانش آموزان را تهدید می کنند، متنوع تر و بیشتر شده است، مقرر شده تا پلیس در سایر بخش ها نیز ورود پیدا کند و برای
دانش آموزان کارگاه ها و دوره های آموزشی برقرار کند.
وی با ذکر اینکه در طرح جدید، کلانتری ها، آگاهی، پلیس فتا، پلیس مبارزه با مواد مخدر و... حضور خواهند داشت افزود: دلیل این امر نیز واضح است. مثلا قبلا
دانش آموزان در کیف خود فقط کتاب و خودکار و... داشتند ولی حالا تقریبا همه دانش آموزان گوشی و تبلت دارند که قیمت آن حداقل 20 میلیون تومان است. در حقیقت در این تفاهم نامه به دنبال آگاهی بخشی به دانش آموزان در حوزه های مختلف مرتبط با پلیس و آسیب های اجتماعی و.... هستیم نه حضور فیزیکی!
این عضوهیات مدیره باشگاه دانش آموزی پلیس همچنین گفته است: امیدواریم طبق پیش بینی های انجام شده از آغاز سال تحصیلی جدید و در مهرماه این تفاهم نامه اجرایی شود.
اولویت به آموزش و پرورش
اما همانطور که گفته شد این تفاهم نامه با نقدهایی نیز از سوی برخی کارشناسان و مدیران آموزشی همراه است. محمد داوری، کارشناس آموزشی و دبیر باسابقه آموزش و پرورش معتقد است که گلایه منتقدان بی غرض، بیشتر به محتوای این تفاهم نامه است. وی در گفت و گو با «شهروند» می گوید: اصولا حیطه وظایف محوله به پلیس و آموزش و پرورش از هم متفاوت است. چه بخواهیم و چه نخواهیم تخصص آموزش و پرورش تدریس و مهارت آموزی است. بنابراین بهتر از هر سازمان و نهاد دیگری
می تواند مباحث آموزشی را دنبال کرده و اجرایی کند. بنابراین مسلما اگر هم قرار است دوره های آموزشی در حیطه مخاطرات و آسیب های اجتماعی و...برگزار شود، آموزش و پرورش در این زمینه تبحر بسیار بیشتری دارد.
وی ادامه می د هد: آموزش و پرورش هزاران دبیر و کارشناس فوق لیسانس و دکترا دارد که می توانند به خوبی از عهده آموزش های مختلف برآیند. بنابراین بهتر از هر سازمان و نهاد دیگری می توانند به مساله آموزش در حیطه های مختلف ورود پیدا کنند.
داوری همچنین تصریح می کند: از سویی در مورد این تفاهم نامه به گونه ای عنوان شده که قرار است پلیس در مدارس حضور فیزیکی داشته باشد. همین مساله باعث شده تا گروهی از والدین و مربیان و دبیران نسبت به این مساله احساس ناامنی کنند و گروهی دیگر نیز از این ترس را دارند که نکند حضور پلیس برای برخورد با حجاب دانش آموزان باشد و منجر به آن شود که رابطه بین دانش آموزان و مدیران و معلم ها مخدوش شود.
وی همچنین در خصوص این ادعای پلیس که تفاهم نامه جدید را با طرح همیارپلیس مقایسه می کنند نیز
می گوید: اولا باید در مورد طرح همیار پلیس کسی اظهار نظر کند که در مورد آن پژوهش کرده باشد. ولی بنده به عنوان کسی که سالهاست در آموزش و پرورش مشاورو دبیر بوده ام، شخصا معتقدم که این طرح نیز مانند بسیاری دیگر از طرح های دیگر کلیشه ای بوده است. درست مشابه
طرح هایی مانند شهردار مدرسه، شورای دانش آموزی و... دلیل آن نیز واضح است. اینکه دانش آموزان ما، همچنان با قوانین راهنمایی و رانندگی بیگانه هستند و چندان خود را ملزم به رعایت آنها نمی دانند.وی تصریح می کند: بهتر است به جای اینگونه اقدامات، بودجه های سازمان ها و نهادهایی که متولی هستند و صرف برپایی سمینارو همایش و... می شود، به آموزش و پرورش اختصاص پیدا کند تا بتوانند گام های موثری را در مورد آموزش در این حوزه ها بردراند.این کارشناس آموزشی در نهایت
می گوید: هر طور که حساب کنید، آموزش و پرورش اصلح تر از هر نهادی است که بخواهد به دانش آموزان آموزش دهد. بنابراین در این حوزه نیز با وجودیکه در حیطه وظایف پلیس، آموزش نیز لحاظ شده است، خود نیروهای آموزش و پرورش می توانند مقدم باشند. چرا که هیچکس مانند معلم ها و مشاوران آموزش و پرورش دانش آموزان و روحیات آنها را نمی شناسند.
ایجاد پاتوق‌های فرهنگی دانشجویی در قلب تهران
مرتضی روحانی شهردار منطقه ۶ در نشست طرح «تهران دانشگاه» با اشاره به ایجاد پاتوق‌های فرهنگی افزود: برخی از موضوعات منطقه ۶ فرصت های کالبدی زیادی داریم ولی باید روح را در این کالبد جریان دهیم و خلق ارزش کنیم. وی اظهار کرد: قبل از سال با رییس دانشگاه جلسه‌ای داشتیم و در آن مطرح شد که در زمینه کتابفروش هایی که به شکل دستفروش این کار را انجام میدهند تا از فضای دانشگاه استفاده کنیم. به دنبال ایجاد مسیر دسترسی به فضای سبز پارک گفت و گو برای دانشجویان هستیم. فضای ۶ هزارمتری هم در پارک هنرمندان برای ساخت سالن تئاتر اختصاص داده شده و اجرای آن شروع شده است.روحانی با اشاره به اقداماتی که در مکانهایی مانند پارک لاله اجرا شده و آن را مناسب استفاده خانواده‌ها کرده است، گفت: برای حل مشکلات فرهنگی و ایجاد پاتوق‌های دانشجویی به وزارتخانه‌ها و همینطور ایجاد پاتوق‌های دانشجویی گفت و گو شده و شهردار تهران نیز به شدت پیگیر ایجاد چنین پاتوق هایی است.
در ادامه این نشست روح اله نصرتی،معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران نیز گفت: برترین ظرفیت دانشگاه تهران نیروی انسانی آن است که اگر قرار باشد برای حل چالش های شهری کاری کنیم،باید از ظرفیت آنها استفاده کنیم. هدف طرح تهران دانشگاه آن توان افزایی در بدنه دانشجویی با دوره های آموزشی است تا بتوان در آنها ایجاد انگیزه کند. این طرح به صورت پایلوت در دانشگاه تهران اجرا میشود و امیدواریم به دیگر شهرها هم گسترش پیدا کند. همچنین در این نشست مریم اردبیلی، مشاور امور بانوان شهرداری تهران هم گفت: ما در مدیریت شهری نیازمند کنشگری دانشگاه هستیم. تجربیات اجتماع محور برای حل مسأله و رفت و برگشت بین عرصه عمل و نظر کاربرد عملی بیشتری دارد. در این فرایند نظریه‌ها به بلوغ می‌رسد. از سال ۱۴۰۱ به دنبال طرح تهران دانشگاه بودیم و به این نتیجه رسیدیم که باید دانشگاه مادر وارد این طرح شود تا احساس تعلق و ادراک نسبت به شهر به صورت یک جریان پویا شکل بگیرد.
مشاور شهردار تهران تاکید کرد: به دنبال ارائه راه حل های نوآورانه هستیم و امیدواربم فاز اول آن به بلوغ برسد. مجموعه طرح‌های اجتماعی محله محور در سال‌های اخیر داشتیم مانند ریحان شهر، شهر خانواده و نوسازی زیرساخت‌های فراغتی و تفریحی. با دانشگاه تهران بیش از دوسال است که همکاری‌هایی در زمینه کارآفرینی خانگی را داشتیم و ایده‌پردازی‌هایی درباره اداره خانواده محور شهر داشتیم.