دکتر ابوتراب نفیسی(1386-1293) یکی از شاخص‌ترین چهره‌های «طب سنتی ایرانی – اسلامی» و یکی از پرکارترین پزشکان ایرانی بوده‌اند. پرکار، هم از نگاه نگارش مقالات تحلیلی – تفسیری که هر کدام منبعی جامع و کامل است؛ و هم از لحاظ حضور در بیمارستان و دوا و درمان بیماران، بی آنکه اغلب، چشمداشتی به گستره اقتصاد داشته باشد. در کنار این دو، یک جنبه تاریخی خاص نیز به ارزش حضور و حدود دکتر ابوتراب نفیسی افزوده است و آن این که شرح زندگی او در واقع شرح تاریخ گذار طب سنتی ایران به پزشکی مدرن و متجدد است. با همه اینها آنچه آقای دکتر را برجستگی فراخ از نگاه نام و جایگاه می‌بخشد؛ در کنار بیش از 80 سال کار دقیق و ظریف در حیطه پزشکی، که حاصل آن نوشتن بیش از 100 مقاله علمی – پژوهشی و بیش از 30 مجلد کتاب، از «اصول الکتروکاردیوگرافی بالینی. 1339» گرفته تا «عقاید مردم سنتی ایران درباره بهداشت تن و روان و درمان بیماری‌های رایج. 1368».
دکتر نفیسی را باید عالمی جامع‌العلوم و طبیبی جامع‌الاطراف دانست. چرا که بینش و آگاهی او نه تنها به مسأله طب بلکه گستره وسیعی از علوم انسانی از فلسفه تا ادبیات و عرفان را در بر می‌گیرد، طرفه آنکه او آشنایی دقیق و آگاهی دقیق به علوم اسلامی و طب اسلامی داشته است. از 12 سالگی قرآن را از بر داشته و «الحدیقه» را در عنفوان جوانی خوانده و بسیاری از متون کهن عربی و طب سنتی ایرانی را مرور کرده است. در مقالات ایشان آثاری همچون «آیات مربوط به تفکر در شناخت انسان. 1358»، «قرآن و تفکر. 1357» و «در معنی عبادت و بیان حقیقت. 1374» نشان از پژوهش‌های اسلامی‌شان دارد و مقالاتی نظیر «روزی را که هیچ وقت فراموش نخواهم کرد. 1354» و ... نشان از آگاهی‌شان به اصول نویسش داستانی و ادبیات فارسی.
ابعاد وسیع اندیشه و تفکر این استاد تمام عیار دانشکده پزشکی دانشگاه اصفهان و عضو پیوسته فرهنگستان پزشکی، مرزهای «گزین گویی» و «کوتاه نویسی» را در نوردیده و خود به کارنامه‌ای پرطمطراق به درازنای بیش از 80 سال کار پزشکی تبدیل شده است. در شرح بزرگی او به اختصار شاید بیت‌های ماندگار استاد فقید جلال‌الدین همایی (۱۳ دی ۱۲۷۸ شمسی در اصفهان - ۲۹ تیر ۱۳۵۹ در تهران) نویسنده، ادیب، شاعر، ریاضیدان و مورخ حرف آخر را بزند :نفیسی که سمی بوتراب است/ زخورشید ولایت نوریاب است/ بتشخیص مرز با علم سرشار/ شفای خسته و داروی بیمار/ نباشد در فنون طب و درمان/ پزشکی همچو او اندر صفاهان»
اما دوشنبه 18 اسفند 1393 «انجمن ملی آثار و مفاخر فرهنگی» همت کرده و مراسمی را در بزرگداشت و شرح زندگی و خدمات علمی و فرهنگی مرحوم دکتر ابوتراب نفیسی برگزار کرد. مراسمی که همچون مراسم‌های ماهانه این انجمن، اغلب چهره‌هایی خاص و تحسین‌شده را گرد هم می‌آورد تا حاضران را دشواری مسیر «پل امیر بهادر»؛ به حضور استادان و آموختن از آنان، آسان شود. در این مراسم اما حضور دکتر شمس اردکانی، حجت‌الاسلام والمسلمین دعایی، دکتر نجفی، دکتر نجم‌آبادی، دکتر مهدی محقق، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی؛ دکتر ایرج فاضل، وزیر سابق بهداشت و درمان؛ دکتر علی محسنی و دکتر موقتیان؛ از همه برجسته‌تر بود.
در ابتداي اين نشست دكتر مهدي محقق رئيس انجمن آثار و مفاخر، با آن آرامش همیشگی و قدم‌های شمرده و کلمه‌های به تقطیع سپرده، پشت تریبن آمده و شرحی دقیق از طب اسلامی و طب ایرانی را به همراه مثل‌ها و ابیاتی مانند همیشه دلنشین ذکر کردند. ایشان همچنین درباره دکتر نفیسی گفتند: اين مرد بزرگ نه فقط پزشكي درجه يك در اصفهان بود، بلكه كوشيد پزشكي اسلامي ـ ايراني را به جهانيان معرفي كند. او افزود: ما در انجمن رسم نداشتيم كه به رشته پزشكي، رياضي و مهندسي بپردازيم. اين وظيفه فرهنگستان علوم است كه به مفاخر اين رشته‌ها بپردازد. ولي به صورت استثناء براي كساني كه در زمينه تاريخ علم پزشكي كار كرده‌اند، بزرگداشت برگزار مي‌كنيم. دکتر محقق در ادامه اشاره کردند که مرحوم ابوتراب نفيسي را من درك نكردم و خدمت ايشان نرسيدم ولي با ايشان مكاتبه داشتم. ايشان نمونه سخن بقراط بود كه در برابر درخواست پادشاه ايران گفته بود: من فضيلت و علم پزشكي را به مال نمي‌فروشم و ابوتراب نفيسي در اين راستا عاشقانه و با ايمان به طب اسلامي تلاش و مساعي فراواني براي شناسايي اين علم از خود نشان داد.
سپس دكتر ايرج فاضل وزير اسبق بهداشت و درمان گفت: افتخار بزرگي است كه در اين جمع شريف حضور دارم و تشكر مي‌كنم از استاد محقق و انجمن آثار و مفاخر فرهنگي براي برگزاري بزرگداشت مردي كه ما به او ارادت داشتيم و مايه افتخار ما و مملكت بود. اين بزرگداشت‌ها كار بسيار زيبايي است. دكتر نفيسي استاد برجسته علم پزشكي و استاد دانشگاه پزشكي اصفهان به نظر من از همان ابتدا نشان شده بود. زماني كه در زندگي استاد دقيق مي‌شويم هرجا بوده شاگرد اول بوده و پيشرو. او اولين كسي بود كه در فرهنگستان علوم پزشكي حضور يافت.
سپس دكتر محمد موقتيان با تأسف از اين بابت كه تخصصي در علم پزشكي ندارند تا سجاياي حرفه‌اي استاد را بازگو كنند به ذکر خاطراتی از ایشان پرداختند. در پایان با حضور دكتر ايرج فاضل، دكتر نوش‌آفرين انصاري و سيدمحمود دعايي، لوح تقدير انجمن مفاخر به نسرین نفیسی دختر دكتر ابوتراب نفيسي اهدا شد.