شماره ۳۲۹۶ | يکشنبه 5 اسفند 1403
صفحه را ببند
خاطرات الرجال

ارتشبد‭ ‬حسين‭ ‬فردوست،‭ ‬دوست‭ ‬دوران‭ ‬كودكي‭ ‬محمدرضا‭ ‬پهلوي‭ ‬و‭ ‬رئيس‭ ‬دفتر‭ ‬اطلاعات‭ ‬او،‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬پيروزي‭ ‬انقلاب‭ ‬اسلامي‭ ‬در‭ ‬ايران‭ ‬ماند‭ ‬و‭ ‬خاطرات‭ ‬خود‭ ‬از‭ ‬دوران‭ ‬مجالست‭ ‬با‭ ‬شاه،‭ ‬خاندان‭ ‬و‭ ‬دولتمردان‭ ‬رژيم‭ ‬پهلوي‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬رشته‭ ‬تحرير‭ ‬درآورد‭. ‬خاطرات‭ ‬فردوست‭ ‬تحت‭ ‬عنوان‭ ‬‮«‬ظهور‭ ‬و‭ ‬سقوط‭ ‬سلطنت‭ ‬پهلوي‮»‬‭ ‬منتشر‭ ‬شده‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬اين‭ ‬ستون‭ ‬به‭ ‬تناوب‭ ‬برخي‭ ‬را‭ ‬مرور‭ ‬مي‌كنيم‭.‬

 

سفارت‌‭ ‬یا‭ ‬دولت‭ ‬در‭ ‬سایه

در‭ ‬دوران‭ ‬محمدرضا،‭ ‬فقط‭ ‬و‭ ‬فقط‭ ‬با‭ ‬حمايت‭ ‬سفارت‌هاي‭ ‬انگليس‭ ‬و‭ ‬آمريكا‭ ‬بود‭ ‬كه‭ ‬افرادي‭ ‬مي‌توانستند‭ ‬به‭ ‬مقامات‭ ‬مهم‭ ‬برسند‭. ‬اين‭ ‬امر‭ ‬نه‭ ‬تنها‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬من‭ ‬بلكه‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬همه‭ ‬كساني‭ ‬كه‭ ‬مشاغل‭ ‬و‭ ‬پست‌هاي‭ ‬درجه‭ ‬اول‭ ‬داشتند‭ ‬صادق‭ ‬بود‭. ‬مورد‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬بيشتر‭ ‬مي‌شكافم‭: ‬بعدها‭ ‬كه‭ ‬رئيس‭ ‬دفتر‭ ‬ويژه‭ ‬شده‭ ‬و‭ ‬شاپور‭ ‬جي‭ ‬را‭ ‬شناخته‭ ‬بودم،‭ ‬او‭ ‬با‭ ‬اشاره‭ ‬به‭ ‬پيشنهاد‭ ‬تصدي‭ ‬دفتر‭ ‬توسط‭ ‬من‭ ‬گفت‭: ‬‮«‬سال‌هاست‭ ‬روي‭ ‬تو‭ ‬بررسي‭ ‬مي‌كنيم‭. ‬در‭ ‬هر‭ ‬كجا‭ ‬خدمت‭ ‬كرده‌اي‭ ‬توأم‭ ‬با‭ ‬موفقيت‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬دليلي‭ ‬ندارد‭ ‬كه‭ ‬بگذارم‭ ‬تو‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬محمدرضا‭ ‬دور‭ ‬كنند‭ ‬و‭ ‬يك‭ ‬عده‭ ‬افراد‭ ‬بي‌لياقت‭ ‬دور‭ ‬او‭ ‬باشند‭. ‬در‭ ‬مورد‭ ‬تصدي‭ ‬دفتر‭ ‬نيز‭ ‬نمي‌خواستم‭ ‬فردي‭ ‬اعزام‭ ‬شود‭ ‬كه‭ ‬نتواند‭ ‬اين‭ ‬كار‭ ‬را‭ ‬انجام‭ ‬دهد‭ ‬و‭ ‬لذا‭ ‬شما‭ ‬را‭ ‬پيشنهاد‭ ‬كردم‭.‬‮»‬‭ ‬زماني‭ ‬كه‭ ‬شاپور‭ ‬جي‭ ‬اين‭ ‬صحبت‭ ‬را‭ ‬مي‌كرد‭ ‬حدود‭ ‬يك‭ ‬سال‭ ‬از‭ ‬شروع‭ ‬كار‭ ‬دفتر‭ ‬گذشته‭ ‬بود‭ ‬و‭ ‬او‭ ‬مي‌گفت‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬اكثر‭ ‬ملاقات‌ها‭ ‬با‭ ‬محمدرضا،‭ ‬او‭ ‬از‭ ‬سبك‭ ‬كار‭ ‬دفتر‭ ‬رضايت‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬اين‭ ‬همان‭ ‬چيزي‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬ما‭ ‬مي‌خواستيم‭. ‬همانطور‭ ‬كه‭ ‬گفتم،‭ ‬مدتي‭ ‬بعد‭ ‬مانند‭ ‬سازمان‭ ‬مشابه‭ ‬در‭ ‬انگلستان‭ ‬‮«‬كميته‭ ‬مشترك‭ ‬اطلاعاتي‮»‬‭ ‬در‭ ‬دفتر‭ ‬ويژه‭ ‬با‭ ‬نام‭ ‬‮«‬شوراي‭ ‬هماهنگي‮»‬‭ ‬تشكيل‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬من‭ ‬با‭ ‬درجه‭ ‬سرهنگي‭ ‬دبير‭ ‬شورا‭ ‬شدم،‭ ‬در‭ ‬حالي‭ ‬كه‭ ‬اكثر‭ ‬اعضاء‭ ‬شورا‭ ‬سرلشكر‭ ‬و‭ ‬سپهبد‭ ‬بودند‭. ‬حدود‭ ‬يك‭ ‬سال‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬تشكيل‭ ‬دفتر‭ ‬ويژه‭ ‬با‭ ‬حفظ‭ ‬سمت‭ ‬به‭ ‬جاي‭ ‬علوي‌كيا‭ ‬قائم‭ ‬مقام‭ ‬ساواك‭ ‬نيز‭ ‬شدم،‭ ‬كه‭ ‬مسلماً‭ ‬پيشنهاد‭ ‬شاپور‭ ‬جي‭ ‬بوده‭ ‬است،‭ ‬زيرا‭ ‬چند‭ ‬روز‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬انتصابم‭ ‬براي‭ ‬ديدن‭ ‬من‭ ‬به‭ ‬ساواك‭ ‬آمد‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬همان‭ ‬لبخند‭ ‬گفت‭: ‬‮«‬از‭ ‬شغل‭ ‬جديد‭ ‬راضي‭ ‬هستيد‭!‬؟‮»‬‭ ‬او‭ ‬بيش‭ ‬از‭ ‬اين‭ ‬به‭ ‬گفته‭ ‬خود‭ ‬صراحت‭ ‬نداد،‭ ‬ولي‭ ‬تلويحاً‭ ‬فهماند‭ ‬كه‭ ‬ترتيب‭ ‬كار‭ ‬را‭ ‬او‭ ‬داده‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬مدت‭ ‬تصدي‭ ‬قائم‭ ‬مقامي‭ ‬ساواك،‭ ‬هرازگاهي‭ ‬شاپور‭ ‬جي‭ ‬به‭ ‬ساواك‭ ‬مي‌آمد‭ ‬و‭ ‬علاوه‭ ‬بر‭ ‬من‭ ‬با‭ ‬نصيري‭ ‬و‭ ‬معتضد‭ ‬نيز‭ ‬ملاقات‭ ‬خصوصي‭ ‬مي‌كرد‭. ‬بايد‭ ‬بگويم‭ ‬كه‭ ‬مشاغل‭ ‬من‭ ‬هرچند‭ ‬با‭ ‬پيشنهاد‭ ‬شاپور‭ ‬جي‭ ‬بود‭ ‬ولي‭ ‬اين‭ ‬بدان‭ ‬معنا‭ ‬نيست‭ ‬كه‭ ‬مسئله‭ ‬به‭ ‬محمدرضا‭ ‬تحميل‭ ‬مي‌شد‭. ‬خير‭! ‬محمدرضا‭ ‬با‭ ‬طيب‭ ‬خاطر‭ ‬به‭ ‬من‭ ‬تمايل‭ ‬داشت‭: ‬دوست‭ ‬او‭ ‬بودم،‭ ‬مورد‭ ‬اعتماد‭ ‬كامل‭ ‬او‭ ‬بودم‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬قول‭ ‬شاپور‭ ‬جي‭ ‬با‭ ‬استعداد‭ ‬و‭ ‬مدير‭ ‬خوبي‭ ‬بودم،‭ ‬پس‭ ‬چه‭ ‬شخصي‭ ‬را‭ ‬بهتر‭ ‬از‭ ‬من‭ ‬مي‌توانست‭ ‬به‭ ‬محمدرضا‭ ‬معرفي‭ ‬كنند؟‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬تصدي‭ ‬‮«‬دفتر‭ ‬ويژه‭ ‬اطلاعات‮»‬‭ ‬به‭ ‬دستور‭ ‬محمدرضا‭ ‬هر‭ ‬15‭ ‬روز‭ ‬يك‭ ‬بار‭ ‬در‭ ‬منزل‭ ‬شاپور‭ ‬جي‭ ‬با‭ ‬رئيس‭ ‬ام‌آي‌سيكس‭ ‬سفارت‭ ‬ملاقات‭ ‬مي‌كردم‭. ‬شاپور‭ ‬جي‭ ‬هر‭ ‬موقع‭ ‬مي‌خواست‭ ‬در‭ ‬اتاق‭ ‬مي‌ماند‭ ‬و‭ ‬گاهي‭ ‬هم‭ ‬براي‭ ‬ديدار‭ ‬خانواده‭ ‬خود‭ ‬به‭ ‬اتاق‭ ‬ديگري‭ ‬مي‌رفت‭. ‬اگر‭ ‬شب‭ ‬بود‭ ‬اين‭ ‬ملاقات‌ها‭ ‬در‭ ‬منزل‭ ‬خود‭ ‬رئيس‭ ‬ام‌آي‌سيكس‭ ‬برگزار‭ ‬مي‌شد‭. ‬او‭ ‬تسلط‭ ‬شاپور‭ ‬جي‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬هيچ‭ ‬وجه‭ ‬نداشت‭. ‬علاقه‭ ‬شاپور‭ ‬جي‭ ‬بيشتر‭ ‬به‭ ‬مسائل‭ ‬زندگي‭ ‬محمدرضا‭ ‬و‭ ‬دربار‭ ‬بود‭ ‬در‭ ‬حالي‭ ‬كه‭ ‬رئيس‭ ‬ام‌آي‌سيكس‭ ‬سفارت‭ ‬هيچگاه‭ ‬از‭ ‬اين‭ ‬مسائل‭ ‬صحبت‭ ‬نمي‌كرد‭ ‬و‭ ‬مباحث‭ ‬در‭ ‬اطراف‭ ‬مسائل‭ ‬عمومي،‭ ‬سياسي،‭ ‬اقتصادي،‭ ‬اجتماعي‭ ‬و‭ ‬غيره‭ ‬بود‭.       ‬

ارسال دیدگاه شما

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیر سایت منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان پارسی باشد منتشر نخواهد شد.

تعداد بازدید :  43