امدادونجات روزانه در توانبخشی
محسن امینی هرندی، معاون بهداشت و درمان و توانبخشی هلالاحمر اصفهان با بیان اینکه دست رد به سینه هیچ بیماری نمیزنیم، به خبرنگار ما گفت: «ما در استان اصفهان، سه مرکز جامع توانبخشی و هفت مرکز توانبخشی داریم. به زبان آمار ما جزو استانهای برتر کشور هستیم. فعالیتهای ما جزو فعالیتهای شاخص است. اگر امدادونجات مقطعی است، ما در مراکز توانبخشی، امدادونجات روزانه داریم. هر روز شاهد خوشحالی افراد هستیم. در این مراکز بارها شاهد بودیم که افراد، زندگی دوباره یافتند. افرادی هم که بضاعت مالی ندارند و نمیتوانند به بخشهای خصوصی با هزینههای گزاف مراجعه کنند، در مراکز ما در جمعیت هلالاحمر، عضو ازدست داده را بدست میآورند. در واقع از لحاظ مالی، میتوانیم با ساز و کاری که در جمعیت پیشبینی شده، کمک کنیم تا باری از روی دوش توانخواهان برداشته شود. ما دست رد به سینه هیچکس نمیزنیم. حتی اگر فردی با پایینترین تعرفه، باز هم بضاعت مالی نداشت، او را به خیریههایی که ما با همکاری دارند، معرفی میکنیم و از طریق ساز و کار مددکاری، با تخفیفات و کمک خیرین کارشان انجام خواهد شد. در این میان اگر نیروی انسانی افزایش یابد، این خدمات، بیشتر و با کیفیت بهتری در تمام بخشهای استان انجام خواهد شد.»
درخواست از وزارت بهداشت برای تامین نیروی انسانی
مجید اشرف گنجویی، معاون درمان و توانبخشی هلالاحمر استان کرمان نیز، در این باره به خبرنگار «شهروند» گفت: «ما در هلالاحمر کرمان، مجموعا 6 مرکز توانبخشی در سطح استان داریم که نسبت به نیاز استان خیلی کم است. ولی به هرحال به نسبت اینکه خدمات درمان و توانبخشی در کشور ما هنوز به مقدار کافی نرسیده، تا همین اندازه نیز خدمت خوبی است که هلالاحمر ارائه میدهد. با این حال ما هنوز شهرستانهایی داریم که هیچ مرکز توانبخشی دولتی یا خصوصی یا خیریه ندارند و مردم مجبورند برای گرفتن خدمات توانبخشی به شهرهای مجاور عزیمت کنند. فرق خدمات توانبخشی با بقیه خدمات بهداشتی و درمانی این است که بیمار باید از آن به صورت طولانی مدت استفاده کند. مثلا کمترین تعداد جلسات توانبخشی در فیزیوتراپی معمولا 10 جلسه است. حالا فردی که دچار معلولیت میشود، 6 ماه و گاهی حتی تا چند سال باید خدمات توانبخشی بگیرد و این جابهجایی و عزیمت، برای آنها بسیار سخت میشود. وقتی ما در شهرستانی خدمات توانبخشی نداریم، مردم از این خدمات محروم میشوند و آن معلولیت پایدار شده و تبدیل به یک محدودیت جسمی حرکتی تا آخر عمر خواهد شد. بنابراین به نظر من به تعداد شهرستانهای استان، مرکز توانبخشی لازم است. اما این را هم باید گفت که در حال حاضر گستردهترین شبکه توانبخشی سرپایی کشور را هلالاحمر دارد. این خدمت بزرگی است که به مردم ارائه میشود. چند سال پیش بود که در شهرستان ریگان کرمان یک مرکز کاردرمانی برپا کردیم. این مرکز حدود یک سال و خردهای فعال بود. در آن مرکز بچههایی که فلج مغزی بودند و نمیتوانستند راه بروند یا چیزی دستشان بگیرند، بعد از یک ماه کار توانبخشی، شروع به راه رفتن کردند. وقتی همان بچه، توانست برای اولین بار لیوان و قاشق دستش بگیرد، برای ما لذتبخشترین تجربه بود. با این حال همان مرکز، به خاطر کمبود نیروی انسانی تعطیل شد. بنابراین درخواست همیشگی ما از وزارت بهداشت این است که برای تامین نیروی انسانی سهمیهای به جمعیت هلالاحمر بدهد. جمعیتی که عنوان گستردهترین شبکه خدمات توانبخشی سرپایی در کشور را دارد. اگر وزارت بهداشت و هلالاحمر در کنار هم قرار بگیرند، اتفاق خوبی خواهد افتاد و میتوان خدمت بزرگی به مردم ارائه داد. هلالاحمر منابع حمایتی و خیریهای بسیار دارد که میتوان از این منابع برای کمک به بیماران نیازمند استفاده کرد. اگر با کمک وزارت بهداشت نیروی انسانی تامین شود یک ارتقای جهشی بزرگ در خدمات توانبخشی کشور رخ خواهد داد.»
بهترین خاطره
معاون درمان و توانبخشی هلالاحمر استان کرمان در ادامه صحبتهایش به موردی اشاره کرد و گفت: «یادم میآید یک روز در اتاقم بودم که مردی به من مراجعه کرد و خیلی خوشحال بود. مرتب از من تشکر میکرد. گفت بچهای داشتم که مبتلا به اوتیسم بود و خیلی وقتها پرخاش میکرد. آن مرد میگفت، فرزندم قدرت تکلم نداشت و من هم عصبانی میشدم و بچه را تنبیه میکردم. فرزندم هم عصبانی میشد و مرا گاز میگرفت. بعد از مراجعه به مرکز شما و گذراندن دورههای گفتاردرمانی، فرزندم توانست صحبت کند. حالا دیگر فهمیدم در این مدت دندان درد داشته و به همین خاطر پرخاش میکرد. او دیگر میتواند صحبت کند و مشکلش را بگوید. بعد از صحبتهای این پدر، حتی خدمات دندانپزشکی را هم به آن بچه ارائه دادیم. این یکی از بهترین خاطرههای من بود.»
چالش اصلی کمبود نیروی انسانی
معصومه شهرکی، معاون بهداشت و درمان و توانبخشی استان سیستان و بلوچستان نیز در این باره گفت: «معضل اصلی، چالش نیروی انسانی است که به دلیل نبود نیروی انسانی متخصص هنوز قادر به راهاندازی مراکز مختلف در تمام استان نیستیم. به نظرم اگر یک هماهنگی با هلالاحمر و وزارت بهداشت صورت بگیرد، این مشکل حل خواهد شد. البته دید آقای کولیوند نسبت به این موضوع خیلی مثبت بوده و همیشه تاکید داشتند که بهترین خدمات به مددجویان ارائه شود و از لحاظ تجهیزات نیز رو به افزایش هستیم. همچنین استان سیستان بلوچستان، چون مرزی است، با صلیب سرخ هم همکاری داریم. اگر بیماری توان پرداخت هزینه را نداشت، او را به صلیب سرخ معرفی میکنیم و آنها بررسیهای لازم را انجام میدهند. در صورت تایید، تمام خدمات به آن بیمار ارائه خواهد شد. یادم میآید، پسربچهای که در یکی از روستاهای سروان زندگی میکرد و نیاز به پای مصنوعی داشت، به ما مراجعه کرد. ما پای مصنوعی را برایش ساختیم. چون نمیتوانست هزینه را پرداخت کند، از طریق خیریه برایش تامین کردیم و حتی یک اسباببازی هم برایش از طرف خیریه خریداری شد. این یکی از خاطرات خوب ما بود.»
نیازمند حمایت بیشتر
نهضت قنبرزاده، معاون بهداشت و درمان و توانبخشی استان گیلان نیز به خبرنگار «شهروند» گفت: «ما دو مرکز توانبخشی در شرق استان گیلان و در مرکز استان در شهر رشت داریم. در این مراکز، خدمات فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتار درمانی داریم. درصدد هستیم که واحدهای ارتز و پروتز را هم در مرکز استان فعال کنیم. در بخش کار درمانی در شهرستان رودسر اتفاقات مثبت زیادی رخ میدهد. در شهرهای کوچکتر مردم با خدمات کاردرمانی و توانبخشی آشنایی ندارند. آنها باید بدانند که تاثیر مثبت خدمات توانبخشی، به همان زمان طلایی برمیگردد. اگر بچهای رشد جسمی و ذهنی ندارد و به موقع به او خدمات توانبخشی ارائه شود، میتوان از خیلی از مشکلاتی که در آینده ممکن است گریبانگیرش شود، جلوگیری کرد. ولی آحاد جامعه این اهمیت را نمیدانند. این موضوع مستلزم این است که آگاهیرسانی خوبی در این زمینه صورت بگیرد. ما موارد زیادی داشتیم که مثلا بچه خانهنشین بود و نمیتوانست حتی راه برود. مادری بود که میگفت فکر نمیکردم که بچه من حتی بتواند راه برود، ولی الان با پای خودش به مدرسه میرود و این ها برایمان خیلی ارزشمند است.»
او در ادامه صحبتهایش گفت: «در این دو سه سال اخیر، افزایش تلاش برای بهبود در این حوزه به وضوح دیده میشود. ولی به نتیجه رسیدن این تلاشها فقط به جمعیت هلالاحمر برنمیگردد. بقیه هم باید همکاری کنند. مشکل بزرگ کمبود نیروی انسانی است. ما به سلامت مردم کمک میکنیم و باید در این زمینه حمایت بیشتری از ما شود.»